Çalışanların en çok merak ettikleri konuların başında
kıdem tazminatı geliyor. Kıdem tazminatına ilişkin pek çok soru geliyor.
İşyeri taşınan, ücretine zam yapılmayan, patronu değişen
tazminat hakkını merak ediyor. İşte gelen sorulardan en çok dikkat çekenler:
İŞYERİNİN
SATILMASI DURUMUNDA İŞÇİ KIDEM TAZMİNATININ ÖDENMESİNİ İSTEYEBİLİR Mİ?
Herhangi bir işyerinin kısmen veya tümüyle devredilmesi
durumunda, tüm personel aynı şartlarla çalışmaya devam eder. Devir nedeniyle
tazminat ödenmesi gerekmez.
İŞYERİNİN
TAŞINMASI VEYA ÇALIŞMA ŞARTLARININ DEĞİŞMESİ HALİNDE İŞÇİ TAZMİNATINI ALIP
AYRILABİLİR Mİ?
İşyeri uygulamaları veya çalışma koşulları konusunda
değişiklik yapmak isteyen işveren, durumu yazılı olarak bildirmek ve işçinin
onayını almakla yükümlüdür.
İşçi tarafından 6 gün içinde kabul edilmeyen
değişiklikler işçiyi bağlamaz. Bu durumda, tazminat alınır.
ÜCRETİ
ARTIRILMAYAN İŞÇİ KIDEM TAZMİNATINI ALARAK İŞTEN AYRILABİLİR Mİ?
Ücretlerin hangi dönemlerde artırılacağına ilişkin herhangi
bir çerçeve yok. Bu konuda yasa sadece asgari ücretin altında ücret
olmayacağını belirliyor. Ücretler iş sözleşmesi ile belirleniyor.
İş sözleşmesinde bir hüküm bulunmaması halinde, işveren
isterse maaşları artırır isterse artırmaz. Sözleşmede varsa ve yapılmıyorsa
tazminat hakkı doğar.
HAMİLELİK VEYA
DOĞUM NEDENİ İLE AYRILAN İŞÇİ, KIDEM TAZMİNATI ALIR MI?
Hamilelik veya doğum nedeniyle ayrılmak da istifa
sayılıyor. Tazminat ödenmiyor.
İŞÇİ, ÜCRETİNİN
ÖDENMESİNİN GECİKMESİ DURUMUNDA NE YAPABİLİR?
Yasada işçiye ücretin en geç ayda bir ödeneceği
belirtiliyor. İşçi, ücretlerinin ödenmemesi halinde iş akdini haklı nedenle
feshedebileceği gibi; ücreti, 20 gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen
işçi, çalışmaktan kaçınabilir. Bu nedenle iş akitleri feshedilemez, yerine işçi
alınamaz. İşçi isterse maaşı ödenmediği için haklı fesihle ayrılıp tazminat
alır.
İŞÇİNİN ÜCRETİNDEN
İNDİRİM YAPILABİLİR Mİ?
Çalışma sürelerinin yasal olarak daha aşağı sınırlara
indirilmesi veya işverene düşen yasal bir yükümlülüğün yerine getirilmesi
nedeniyle ya da İş Kanunu hükümlerinden herhangi birinin uygulanması sonucuna
dayanılarak, işçi ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun eksiltme yapılamaz.
Eğer ücretten indirim yapılırsa, çalışan haklı fesihle kıdem tazminatının
ödenmesini isteyebilir.
İZİN ALMADAN İŞE
GELMEYEN ÇALIŞAN ATILIR MI?
İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe
dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir
tatil gününden sonraki işgünü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi
halinde işçinin iş sözleşmesi, bildirim süresi verilmeksizin ve kıdem tazminatı
ödenmeksizin fesih edilebilmektedir.
KAPICILARIN ASGARİ
ÜCRETİ DAHA YÜKSEK
Kapıcıların maaşları sadece asgari ücret olarak mı
ödenir, yoksa asgari ücretin üzerinde bir oran olabilir mi? Ömer BİBER
Kapıcılara ödenen asgari ücretten gelir vergisi alınmamaktadır. Dolayısıyla
kapıcılara asgari geçim indirimi de ödenmiyor. Ancak kapıcıların net asgari
ücreti daha fazla oluyor. 2019 yılı için net asgari ücret 2.020,90 lira iken,
kapıcıların asgari ücreti 2.174,64 liradır.
REFAKATÇİNİN 6 AY
İZİN HAKKI VAR
Devlet memuruyum. Eşimin sağlık problemleri var. 2 yıldır
lösemi tedavisi görüyor. Şu an evde bakıyoruz. Ne kadar süre refakatçi izni
kullanma hakkım var? Burak ÖZBİLGE Devlet Memurları Kanunu Madde 105'e göre,
memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı
tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır
bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması
hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla,
aylık ve özlük hakları korunarak, 3 aya kadar izin verilmesi düzenlenmiş
bulunuyor. Bu süre gerektiğinde 1 katına kadar yani 6 aya kadar uzatılabiliyor.
Gerekirse parça parça da kullanılabiliyor.
TAZMİNATINIZ
YANMAZ
16 senedir aynı işyerindeyim. Emekli oldum. Sürekli
girdi-çıktı yaptılar. Tazminat hakkım var mı? Köksal DÖNMEZ Emekli olduğunuzda
zaten çıkışınızın verilmesi lazım. O zaman tazminatınızı almış olmanız
gerekiyor. Ne zaman emekli olduysanız tazminatınız o tarihe göre hesaplanır.
Aynı yerde emekli olduktan sonra devam ediyorsanız yeniden kıdeminiz
başlamıştır ancak geçmiş haklarınız bakidir.
MAAŞINIZ 2 BİN 88
LİRA OLMALI
Evli bir çocukluyum. Eşim çalışmıyor. Asgari ücretim ne
kadar olur? Adem GÜLTEKİN Evli, 1 çocuklu ve eşi çalışmayan bir asgari
ücretlinin asgari geçim indirimi 259,04 lira olarak ödeniyor. Buna göre
alacağınız asgari ücret 2.088,06 liradır.
TAZMİNAT BRÜT
MAAŞTAN HESAPLANIR
Doğum tarihim 01.01.1970. Askerliği 1990-1991 tarihleri
arası yaptım. İşe girişim 01.02.1994. İşten ayrılış tarihim 01.02.2010. Başka
firmada yeniden işe 01.10.2010 tarihinde girdim. Brüt 4.050 TL ücret
almaktayım. Emekli olduğumda ne kadar kıdem tazminatı alabilirim? Bu yıl bize
zam yapmadılar. Ne kadar zam almam gerekiyordu? Bununla ilgili nereye başvuru
yapmam gerekiyor? Emrah OLKAÇ 25 yıl, 54 yaş, 5675 gün şartlarınız var. Yıl
şartı bu sene dolmuş. Primi yazmamışsınız. Yaşınız da dolunca emekli olursunuz.
Askerlik sigortadan önce olsa da borçlanmanız yaşı geri çekmiyor. Kıdem
tazminatı almak için kendi istek ve kusurunuz dışında çıkartılmanız gerekiyor.
Şu an işten çıkartılırsanız 8 yıl 3 aylık tazminat alırsınız yani 8 ile
4.050'yi çarpmanız gerekiyor, küsuratı da var. Emekli olduğunuzda da kaç yıl
çalışmışsanız son brüt maaşınızla bu süreyi çarparsanız, tazminatınızı bulmuş
olursunuz. Her yıl için bir brüt maaş. Sözleşmenizde her yıl maaş artışının
yapılacağı ve oranı yazıyorsa, ona göre zam olması gerekiyordu. Yoksa böyle bir
şikayet söz konusu değil.
DİLEKÇE
VEREBİLİRSİNİZ
Çalıştığım ayın primi yatırılmadan emeklilik dilekçesi
verilebilir mi? Meltem TOZKOPARAN Emeklilik dilekçesi verebilmek için işten
çıkış almanız gerekiyor. Burada son ayın priminin yatırılıp yatırılmadığına
değil, prim gün sayınızın dolup dolmadığına bakarlar. Eğer priminiz ve yaşınız
tamam ise dilekçe verebilirsiniz.
EMEKLİNİN
TAZMİNATINDAN KESİNTİ YOK
17.05.2013 tarihinde emekli oldum. Devlet emeklilere
verilen tazminattan kesilen vergiyi geri ödeyecek. Acaba ben de bu kapsama
girer miyim? Hüseyin COŞKUN Emeklilere verilen tazminata vergi iadesi diye bir
şey yok. Çünkü tazminatınızdan bir vergi kesilmiyor. Sadece damga vergisi
alınıyor, o da çok cüzi bir miktar. Ancak ikale sözleşmesi ya da işe geri dönüş
davası ile alınan tazminatlardan gelir vergisi kesiliyor, onlar yararlanabilir.
EMEKLİLİK HESABI
19.10.1969 doğumluyum. İşe girişim 17.04.1987 ancak hiç
prim yatmamış. İlk primim 15.01.1991'de yattı ve toplam 7600 gün primim var.
11.08.1988'de askerlik yaptım. Burhan YAŞSÖĞÜT 1987 yılında hiç prim yatmadıysa
yani fiilen çalışmadıysanız o sigorta geçersizdir. Fiilen çalıştığınızı ispat
edebilirseniz, primlerin yatmadığını hizmet tespiti ile tespit ettirip
saydırabilirsiniz. 1991 girişinize göre ise 25 yıl, 52 yaş ve 5525 gün
şartlarınız var. Priminiz ve yılınız tamam, yaşı bekleyeceksiniz. 14 ay
askerlik borçlanması yaparsanız bu kez 51 yaşında emekli olursunuz. Ancak 1987
yılını tescil ettirebilirseniz, 50 yaşında yani bu yıl emekli olabilirsiniz.
01.02.1972 doğumluyum. 01.10.1990 sigorta başlangıç
tarihim. 9368 prim günüm var. Hakkı ÇOLAK 25 yıl, 52 yaş ve 5525 gün
şartlarınız var. Priminiz ve yılınız tamamlanmış, yaşınızın dolacağı 01.02.2024
tarihinde emekli olursunuz.
09.12.1968 doğum tarihim. 23.12.1991 işe başlama tarihim
ve 8855 gün primim var. Sebahattin GÜNDÜZ Emekliliğiniz için 25 yıl, 53 yaş ve
5460 gün gerekiyor. Prim ve yılınız tamam, yaşınızın dolacağı 09.12.2021
tarihinde emekli olursunuz. (GÜNEŞ)
YORUMLAR