Afşin'in Mor Bereketi
Serüvenine sadece 15 kök lavantayla başlayan Afşin Belediyesi, büyük bir yol kat ederek, 380 dekarlık lavanta tarlasına ve 660 bin lavanta fidesine ulaşarak, Türkiye'nin en büyük tek parça lavanta arazisiyle büyümeye ediyor. Afşin Belediyesi önderliğinde, yerel kalkınma amaçlı başlatılan çalışma, bölgedeki çiftçilerin ve esnafın da yüzünü güldürmeye devam ediyor.
Afşin Belediye Başkanı Mehmet Fatih Güven, Afşin Ovası’nın, rakım avantajı nedeniyle, tıbbi aromatik bitkilerin yetiştirilmesine uygun olduğunu belirterek, “2014 yılında geri dönüşüm malzemeleri ile oluşturduğumuz 3 adet sera ile lavanta üretimine başladık. Burada sermayemizin tamamı, ödünç alınan 15 saksı lavanta ve internetten satın alınan iki paket lavanta tohumuydu. Bugün itibariyle 380 dekarlık alanda lavanta tarlamızı oluşturduk” dedi.
Üç farklı lavanta türü ürettiklerini ve bu türlerin ilaç ve kozmetik sektöründe kullanıldığını belirten Güven, “Üç farklı lavanta türü üretmekteyiz. Bunlardan ‘lavandula angustifolia sevtopolis’ türü özellikle ilaç ve kozmetik alanında aranan tür olup, ihraç edilmek içinde oldukça uygun. Buradaki lavantalarımız 6-7 yıllık lavantalar olup anaç lavanta niteliğinde ve çelik alınmaya uygun.”
Diğer illerde bulunan lavanta üretim tesislerini gezerek lavanta, gül ve diğer aromatik bitkiler alanında tecrübelerden de yararlandıklarını belirten Güven, “2018 yılında ticari üretim planlamaları yapmaya başladık. Sektör ziyaretleri, alan gezileri yaptık. Turizm potansiyeli ile ilgili değerlendirme ve araştırmalar başladık. Belediyemizce, Afyon, Burdur, Denizli, Isparta ve Antalya illerinde, mevcut lavanta, gül ve diğer aromatik bitki alanları, aromatik yağ çıkaran tesisler, bunun yanında tesislere makine üreten firmalar, bu konuda uzmanlaşmış ustalar, sektörde yer alan pazarlamacı ve distribütörler ziyaret edilerek tecrübe paylaşımlarından yararlandık. Yapılan gezi sonucunda değerlendirmeler yaparak, lavanta başta olmak üzere aromatik bitkilerin tamamında katma değerin çok yüksek ve çeşitli olduğu, yerel hatta bölgesel kalkınma için önemli olduğu ve turizm potansiyelinin yüksek olduğu konusunda hemfikir olduk” dedi.
Türkiye’nin en büyük lavanta yağı üreticisi olmayı hedeflediklerini dile getiren Güven, “2018 yıl sonunda yatırım kararı alarak, fide çoğaltma işlemlerine geçtik. 2019 yılı kasım ayında ticari tarlanın dikimlerine başladık. 380 dekar ile Türkiye’nin en büyük lavanta yağı üreticisi olmayı amaçlıyoruz. 2018 yılından itibaren basın yoluyla, Afşin Ziraat Odası Başkanlığı ve İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Afşin İlçe Müdürlüğü aracılığıyla çiftçileri teşvik edilmeye başladık. Şu an altı ayrı mahallemizde çiftçilerimiz, lavanta üretimine başladı. Bu durum komşu ilçelerin de dikkatini çekti. Başta Elbistan olmak üzere bazı belediyelere de fide desteğinde bulunduk. 2018-2019 yıllarında yatırımlar devam etti. Turizm potansiyelini harekete geçirmek için Rabia Parkı içerisinde lavanta temalı resim platosu oluşturduk. Bu alanda lavantanın mor rengini, gâvura bitkisini pembe rengi ile ‘lavantin’ bitkisinin sarı rengi ve temalı ağaçların yeşil rengini ziyaretçilere sunmak istedik. Bitkilerin gelişimiyle oldukça güzel bir alan olacağını düşünüyoruz. Hacettepe Üniversitesi ile yaptığımız protokol ile Türkiye’nin ilk Arı Evi’ni kurduk. Burada lavanta balı üretimine başladık. Protokol kapsamında, polen, arı sütü, propolis, arı ekmeği vb. gibi arı ürünleri üretimine de başlayacağız. İçinde Hacettepe Üniversitesi, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Afşin İlçe Müdürlüğü, Afşin Belediyesi ve yine Afşin’de kurulu bulunan, Kahramanmaraş Bal Birliği ile kurduğumuz ‘Afşin Modeli’ sistemiyle ilçemizde standartlara uygun ve katma değeri yüksek bal ve arı ürünleri üretimini başlattık. Sisteme dahil olan arıcılarımızın, tescili yapılan Afşin Binboğa ve Efsus markalarımızla, bal ürünlerimizin tanıtımını sağlayacağız. Öte yandan, Hacettepe Üniversitesi ile farmakoloji alanındaki iş birliğini yapılması kararı karşılıklı olarak alınmış olup, yerel kalkınma çabamız da bizlere büyük destek veren Hacettepe Üniversitesi Rektör’ü Sayın Prof. Dr. Mehmet Cahit Güran Bey’e sonsuz şükranlarımı sunarım.”
Afşin belediyesi bünyesinde markalaşan Efsus hakkında konuşan Güven, “2019 yılında Kendi ürünlerimizi işlemek ve üreticilerin ürünlerini işlemek için Aromatik Bitkiler Yağ Çıkarma Tesisi kurarak, Efsus markasını oluşturduk. Belediyemiz tarafından tescilli Efsus ile kozmetik ürünleri üretmeye devam ediyoruz. Efsus markasıyla belediyemize hem gelir sağlarken hem de vatandaşımızı kalkındırmaya devam ediyoruz. Aromatik bitkiler konusunda tecrübe paylaşımına hazırız. Ancak, her ilçede başka bir aromatik bitki çeşidi çalışılmasının daha yararlı olacağını düşünüyoruz. Böylelikle potansiyel ve kaynaklar daha etkin kullanılabilir” şeklinde açıklamalarda bulundu.
İlçe çiftçisine katkı sağlamak amacıyla tıbbi aromatik bitkiler konusunda danışmanlık yapan ve hasat desteğinde bulunarak, ürünleri işlemek için satın alan Afşin Belediyesi, kendi çiftçisini kalkındırarak, yaptığı bu çalışmayla da örnek olmaya devam ediyor. Konuya ilişkin konuşan Güven, “Çiftçilerimiz ürünlerini çıkarttığında da ne yapacağını düşünmemesi için özel sektör yatırıma başlayıncaya kadar distilasyon ünitesini de kurarak hizmete başladık. Şu andaki geleneksel ürün türlerinden çok daha fazla gelir getiren aromatik ürünlerin üretiminin yaygınlaşması için örnek olmak istiyoruz. Özellikle bölgemizde işsizlik oranı fazla hem istihdamı artırmak hem de ilçe ekonomisine katkıda bulunmak adına bu projenin çözüm getireceğine inanıyoruz” dedi.
Hasat edilen ve “mor bereket” olarak isimlendirilen lavantaları kutlamak için düzenlenen Aromatik Yağlar ve Arı Ürünleri Festivali düzenleyen Afşin Belediyesi, covid19 pandemisi gölgesinde geçen diğer kutlamaların çok daha ilerisinde bir organizeye imza atarak bu yıl dolu dolu geçecek bir festival planlıyor. Söz konusu Aromatik Yağlar ve Arı Ürünleri Festivali 20 Temmuz’da start verecek ve dört gün boyunca sürecek. Festivalde, son zamanlarda “Samsak Döveci” şarkısıyla adından söz ettiren Elif Buse Doğan, Anadolu Rock efsanesi Kıraç ve romantik şarkılarıyla Rafet El Roman yer alacak. Afşin Belediye Başkanı olan Mehmet Fatih Güven önceki yıllarda “Allah nasip ederse…” dediği büyük bir organizasyon ile uluslararası bir festival hayali ilk adımlarını bu şekilde atıyor.