Bu önerileri okumadan spora başlamayın!
Kimi kilo vermek için başlıyor spora; kimi sağlığı, kimi de özel merakı dolayısıyla. Ancak faydası olduğu kadar, bilinçsiz yapıldığında yaralanmaların da işten bile olmadığı bir uğraş spor.
Acıbadem Maslak Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji, Spor Yaralanmaları, Ayak Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Metin Uzun, “Son yıllarda insanların spor ve egzersiz yapmaya karşı ilgisi artmıştır. Ülkemizde; futbol, basketbol, tenis, yüzme, bisiklet ve koşu en sık yapılan sporlar olarak karşımıza çıkmakla beraber bazen yapılan hatalar yüzünden çeşitli yaralanmalarla karşı karşıya kalınmaktadır. Bu nedenle spora başlayacakların mutlaka dikkat etmeleri gereken kurallar bulunuyor.” diyor. Doç. Dr. Metin Uzun, yaralanmalara maruz kalmamak için uyulması gereken 8 kuralı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Mutlaka muayene olun
Spor yapmaya başlamadan önce, sağlık kontrollerinin yapılması şart. Kontroller yapılmadan, aşırı zorlayıcı sporların yapılması sonucunda, sıklıkla kalp rahatsızları ortaya çıkıyor.
Önce ısının
Spora başlamadan önce iyice ısınmak, kas boyunu gererek uzatmak şart. Aksi halde çok sık olarak lif atması denilen kas yırtıkları ile karşılaşabilirsiniz.
Uygun ekipman kullanın
Her spor branşına uygun ekipmanlar kullanın ve gerektiği takdirde bunların ayarlarını yapmayı ihmal etmeyin. Bisiklete biniyorsanız sele-boy ayarını, koşuyorsanız veya tenis oynuyorsanız uygun ayakkabı ve raket seçimini, kayak yapıyorsanız kask kullanımını, kişiye uygun board veya kayak takımının boy oranının seçimini yapın.
Aç karnına spor yapmayın!
Spor öncesi kompleks karbonhidrat denilen, şekerin kana yavaş karışmasını sağlayan besinler tüketin. Aksi halde spor sırasında kan şekeri düşüyor bu da yaralanma riskini artırıyor.
Spor esnasında mutlaka su için
Doç. Dr. Metin Uzun “Spor yapanlarda genellikle, spor esnasında alınan sıvının mide şişkinliğine yol açtığı, bunun da sportif kapasiteyi azalttığı düşüncesi oluyor. Ancak bilimsel çalışmalar tam tersini gösteriyor. Yeterli sıvı tüketimi olmazsa, hem yaralanma riski artıyor, hem de sportif kapasite düşüyor” diyor.
Protein tüketin
Spor sonrası beslenme için protein içerikli besinler tüketin. Aksi halde vücudun ihtiyacı olan protein ihtiyacı, protein deposu olan kaslarımızdan sağlanıyor. Bu da kas gücünü artırmak için spor yaparken, kas kaybına yol açıyor.
Temponuzu yavaş yavaş artırın
Spor yaptıkça vücutta salgılanan çeşitli hormonlar sayesinde daha fazla spor yapma isteği ortaya çıkıyor. Bazen de çeşitli müsabakalara hazırlanma aşamasında, hazırlık süresi kısa olduğu zaman hızlı yüklenmeler yapılabiliyor. Oysa bu tarz antrenman yüklenmeleri ‘stres kırığı’ denilen yüklenme kırıklarına yol açıyor. Bu nedenle temponuzu yavaş yavaş artırın.
Çevre koşullarına dikkat edin
Daha sağlıklı ortamlarda yapılan spor, insanların psikolojisini olumlu yönde etkileyerek, egzersiz yapmanın devamlılığını sağlıyor. Uygun alanlar olmadığı zaman -bakımsız ve bozuk zeminli halı sahalar ya da beton zeminde koşulması- yaralanma ihtimalini artırdığından çevre koşullarına dikkat edin.
Kilo vermek için yapıyorsanız
Doç. Dr. Metin Uzun “Bazen kilo vermek için insanlar spor ve egzersiz yapmaya başlarlar. Kilo vermek için spor yapanlara tavsiyemiz, muhakkak diyetisyen eşliğinde gidilmesi olmaktadır. Aç kalarak spor yaptığımızda, düşen kalori ve enerji alımı, daha çabuk sakatlıklara yol açmaktadır. Uygun beslenenlerde ise, kilo kaybı olmadığı zaman insanlar sporu bırakmaktadır. Bu kişilerde; takip, kilodan çok, beden üzerinden yapılmalıdır. Yapılan egzersizler ile yağ yıkımı ve kas yapımı artmaktadır. Bu da daha fit olmamızı sağlamaktadır.” diyor.