'Çocuklarda göz ihmale gelmez'

Onikişubat İlçesi Yürükselim Devlet Hastanesi Göz Doktorlarından Opr. Dr. Mehmet Çakmak; 'Çocuklarda göz tembelliğinde erken tanı ve tedavisinin çoğu kez normal görme seviyesine ulaşmada etkin olduğunu' söyledi.

Opr. Dr. Mehmet Çakmak, Gözün insanın en önemli ve hassas organlarından biri olduğunu söyledi.

Dünya üzerinde olup bitenlerin yüzde 80’inin bu önemli organ tarafından algılandığını, göz problemlerinin tedavisinde erken tanı büyük önem taşıdığını söyleyen Çakmak şunları söyledi: “Bu durumda, çocuklarda göz muayenesi yeni doğan döneminden başlayarak yapılmalıdır. İlk muayene yeni doğan çocuk odasında deneyimli bir hemşire veya çocuk doktoru tarafından yapılır. Bu muayenede en önemli bulgu göz bebeğinden yansıyan ve ağ tabakaya ait olan kırmızı yansımanın her iki gözde eşit parlaklıkta ve sağlıklı olmasıdır.  Çocuk 6 aylık ya da 18 aylık olduğunda doktoru veya aile hekimi tarafından genel göz sağlığı muayenesi yapılmalıdır, şüphe edilen bir bulgu varsa göz doktoruna yönlendirilir. Bu dönem içinde ebeveynler göz kayması, kapak düşüklüğü, sık göz kırpma, gözlerini ovuşturma gibi normal dışı bir bulgu gördüklerinde aileler göz doktoruna başvurmalıdırlar.  Gözler tamamen normal görünümde olsa bile her çocukta 1-5 yaşında mutlaka ilk göz muayenesi yapılmalıdır. Genellikle tek gözde ortaya çıkan göz tembellikleri muayene edilmedikçe bulgu vermezler ve saptanamazlar. Daha sonra 6-7 yaşında okula başlarken muayeneler tekrarlanır”

AİLELER ÇOCUKLARINI DİKKATLE İZLEMELİ

Çakmak; “Eğer çocukta direk bakışta fark edilebilen bir rahatsızlık yoksa, aileler çocuklarını gözlemlerken özellikle çocuğunun kendisi ile göz teması kurduğunda her iki gözü birbirine paralel duruyor mu?  Diye dikkat etmesi gerekir diyerek sözlerine şöyle devam etti: “Gözler den birinde içe ya da dışa kayma var mı? İki göz birbirinden bağımsız hareket ediyormuş, izlenimi veriyor mu? Sorularına olumsuz cevap veriyorlar ise kitap okurken veya televizyon seyrederken başını sürekli bir yöne çeviriyor ise, başını eğme, bir gözünü kapalı tutma, sık sık göz kırpma, gözlerini kısma ya da ovalama, okur veya yazarken çok yakından bakma, satır kaydırma veya sürekli parmakla takip etme, yakın işleri sevmeme, kısa sürede dikkat dağılması veya dalgınlaşma oyun oynarken topu tutma, ayakkabı bağlama veya düğme ilikleme gibi el-göz koordinasyonu gerektiren işlerde zorlanma, okulda tahtayı netleştirebilmek ve yazılara odaklanabilmek için sürekli kendini zorlama sonucu oluşabilecek sık baş ağrısı şikayeti olan çocuklarda göz bozukluğu olma ihtimali yüksektir. Bu durumda aileler en kısa zamanda çocuklarını mutlaka bir göz hekimine götürmelerinde fayda vardır.”

GÖZ TEMBELLİĞİNİN TEDAVİSİ MÜMKÜN

Göz Dr. Mehmet Çakmak, Tedavide ilk önce görme duyusunu engelleyen kırma kusuru varsa gözlük verilir diyerek konuşmasını şöyle sürdürdü: “Kataraktı var ise opere edilir. Daha sonrasında az gören gözün çalıştırılmasına başlanır. Az gören gözün çalıştırılmasında ise sağlam gözün özel bir bandajla haftalar bazen aylar boyunca kapatılması ile yapılır. Şaşılıkta eğer bir cerrahi müdahale yapılacaksa genellikle önce göz tembelliği giderilmeye çalışılır. Ameliyat öncesi belli bir dönem kapama tedavisi yapılır, ameliyat uygulanır, daha sonra bir müddet daha kapama yapılmaya devam edilir. Kapama tedavisi tamamen ailelerin sabrına kalmıştır. Çünkü çocuklar kapama yapılmasından hiç hoşlanmazlar ve bunu reddederler. Ancak aileler bu dönemi yeterli ilgi ve sabır gösterdikleri takdirde başarılı bir şekilde tamamlarlar.  Eğer erken teşhis ve düzenli tedavi yapılırsa çoğu kez normal görmeye ulaşabilir. 9 yaş sonrasında yapılacak kapamanın herhangi bir faydası olmaz. Göz tembelliği tedavi edilmediği takdirde kalıcı olur ve görme keskinliğinde kendiliğinden düzelme olmaz.  Derinlik algılamasında kayıp olur. Eğer normal gören gözde hastalık veya yaralanma olursa ömür boyu az görmeyle sonuçlanabilir.  Sonuç olarak göz tembelliği olan çocuk meslek seçiminde ve sosyal hayatta bu az görmenin getirdiği dezavantajları hep yaşayacaktır. iki göz arasında 2 sıra ve daha fazla görme gücü farkı varsa göz tembelliğinden bahsedilir, kişinin üç boyutlu görmesi bozulur. Bazı mesleklerde (askerlik, pilotluk gibi) göz tembelliği olanlar yer alamazlar”

GÖZLERDE ÖNEMLİ 4 NEDEN

Çakmak, gözlerde en önemli olan şu 4 maddeye dikkat çekerek konuşmasın şunları kaydetti:

“Şaşılık: En sık görülen sebeptir. Kayan gözden gelen görüntü çift görmenin önlenmesi amacıyla yok sayılır ve çocuk sadece tek gözüyle görmeye yönlenir. Bu kayan gözün görmesinin düşmesine neden olur. Refraktif farklılık: Refraktif bozukluklar gözlükle düzeltilmektedir. Ambliyopi tek gözün diğerine göre daha fazla myopik, hipermetropik ya da astigmatik olmasıyla oluşmaktadır. Göz dokularının geçirgenliğinin bozulması: Katarakt ya da görüntünün net olarak odaklanmasını engelleyecek her türlü durumda ambliyopi gelişmektedir. Bu en ağır ambliyopi tipidir. Her iki gözde ileri derecede yüksek kırma kusuru: Her iki gözde 3 dereceden fazla hipermetrop veya 7-8 derece miyop varlığı her iki gözün birden tembelliği ile sonuçlanır.”

 HEKİM, AİLE İŞBİRLİĞİ TEDAVİDE ÇOK ÖNEMLİ

Çakmak: “Bu çoğu kez oldukça zor bir durumdur. Çünkü çocukların görme muayeneleri çocukların herhangi bir şikayeti olsa da olmasa da mutlaka 4-5 yaşlarında bir defada olsa göz muayenesinden geçmesi gerek. Eğer göz tembelliği tedavi edilmezse çeşitli problemler görülebilir. Ciddi ve kalıcı görme kusuru gelişebilir. Derinlik algılamasında kayıp olur. Eğer normal gözde hastalık veya yaralanma olursa, ömür boyu az görmeyle sonuçlanabilir. Hekim aile işbirliği tedavide önemlidir” şeklinde konuştu. (YADİGAR JİRA)