Havalar soğurken burun tıkanıklığına dikkat!
Nefes demek hayat demektir ancak burnunuz tıkalıysa nefes almak işkenceye dönüşebilir. Hava sıcaklıklarının düşmeye başlaması ile birlikte burun tıkanıklığı ve buna eşlik eden şikayetlerde de artış gözlemleniyor. Bu durumdan korunmak için bazı pratik önlemlerin alınması gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü'nden Op. Dr. Ozan Gökdoğan, havaların soğumaya başladığı bu dönemde artan burun tıkanıklığı sorunu ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Ağızdan nefes almak doğru değil
Burun
tıkanıklığı sıklıkla görülen ve hayat kalitesini ciddi oranda etkileyen bir
durumdur. Vücut normal şartlar altında burundan nefes almaya göre
planlanmıştır. Burun herhangi bir nedenle tıkandığı zaman vücut bu durumu ağız
solunumu ile dengelemeye çalışır. Ağız solunumu alt solunum yolları için çok
istenen bir solunum şekli değildir. Burun tıkanıklığı burun yapılarında görülen
anatomik problemlere veya burun içindeki dokularda şişliğe yol açacak iltihaplara
bağlı oluşabilmektedir. Burun tıkanıklığının 5 nedenine
dikkat!1.
Burun
orta bölmesi yani nazal septum burnu ortadan ikiye ayırmaktadır ve ön kısmı
kıkırdak arka kısmı ise kemikten oluşmaktadır. Burun orta bölmesinde eğrilik
oranı çok yüksek oranda gözlenmektedir, ancak bu eğrilik her insanda burun tıkanıklığına
neden olmayabilir.2.
Burun
içinde bu bölmenin her iki tarafında aldığımız havayı ısıtan ve nemlendiren ve
burun içi konka olarak adlandırılan yapılar bulunmaktadır. Bu yapılar burun
eğriliğine bağlı olarak büyüyebileceği gibi burun orta bölmesinde eğrilik
olmadan alerji, hava değişimi gibi nedenlerle büyümeye neden olabilir. 3.
Kronik
sinüzit zemininde gelişmiş polipler de burun tıkanıklığına neden olabilir.4.
Burun
arka kısmında bulunan ve ergenlik sonrası dönemde sıklıkla etkisini kaybeden
geniz eti çok büyüdüğü durumlarda burun tıkanıklığına neden olabilir.5.
Nadiren
burun ve sinüs kaynaklı iyi veya kötü huylu tümörler de burun tıkanıklığına
neden olabilir.Burun tıkanıklığını önlemek için
almanız gereken önlemler ·
Alerjenlerden
uzak durun·
Tuzlu
sularla burun ve sinüslerinizi yıkayın·
Bulunduğunuz
ortamı nemlendirin ·
Burnunuzu
uyku öncesi temizleyin·
Bol
miktarda su için·
Sigaradan
uzak durun·
Mevcut
duruma göre doktor kontrolünde bazı ilaç ve spreyler kullanılabilirGeçmeyen burun tıkanıklığı modern
yöntemlerle tedavi edilebiliyorCerrahi tedaviler;·
Septoplasti: Eğer burun orta bölmesindeki eğrilik,
burun tıkanıklığına neden oluyorsa bu yöntem önerilmektedir. Bu işlem sıklıkla
burun içinden yapılmaktadır ancak eğrilik çok önde veya çok üstteyse açık
teknik müdahaleler gerekebilir. Normal şartlarda burun orta bölmesi için
yapılan müdahalelerde burun şeklinde bir değişiklik olmamaktadır. Bazen
septoplasti ile beraber rinoplasti müdahaleri de yapılmaktadır. Bu müdahaleler
genellikle estetik kaygılar için yapılsa da, bazen kıkırdaktaki eğriliği
düzeltmek için kemikteki eğrilikleri düzeltmek gerektiğinden bu amaçla da bu
iki müdahale beraber yapılabilmektedir. Ameliyat sonrası doktorun tercihine
göre tampon konulabilir veya konulmayabilir. Tamponlar da teknoloji ile birlikte
gelişmiş durumdadır, etraf dokulara yapışarak çıkartma işlemi sırasında
hastalarda ciddi rahatsızlıklara neden olabilen tamponlar günümüzde artık kullanılmamaktadır. ·
Konka müdahaleleri: Burun içinde konkalar, aldığımız
havayı ısıtıp nemlendirdikleri için normal sağlıklı nefes almanın bir
parçasıdır. Bu yüzden bu yapılar çok büyüdüğünde bunların çıkarılması yerine
küçültülmesi işlemleri uygulanmaktadır. Bu işlem için çok fazla çeşit uygulama
mevcuttur. Bunlar arasında; radyofrekans
ile küçültme, ultrasonik aspirasyon, mikrobrider ile küçültme gibi yöntemler
sıklıkla uygulanmaktadır. Bu işlemlerdeki temel amaç, normal fonksiyonlarını
yapan ancak en küçük boyutta olacak şekilde kalan konka yaratmaktadır. Bu müdahalelerin
temel riski konka yapısında tekrar büyümelerin oluşabilmesidir. Bu müdahalelerin
sonrasında genellikle tampon kullanılmamaktadır.
·
Endoskopik sinüs cerrahisi: Özellikle kronik sinüzit vakalarında
kullanılmakta ve hayat kalitesini ciddi oranda artırmaktadır.
·
Adenoidektomi: Büyümüş geniz etlerinin alınması
işlemidir. Bu durum sıklıkla çocuklarda
gözlenmekle beraber bazen erişkinlerde de ortaya çıkabilmektedir. Geniz etinin
alınması ağızdan damak yukarı kaldırılarak yapılmaktadır. Klasik kazıma
yönteminin yanında plazma yöntemi de son zamanlarda sıklıkla kullanılmaktadır.
Erişkinlerde gözlenen geniz eti bazen nazofarenks kanseri ile ilişkili
olabileceğinden bu hastalarda mutlaka histopatolojik inceleme yapılmalıdır.