Yemeğe lezzet katıyor

Medeniyetten önce insanlar tarafından kullanılan çömlek, güveç ve topraktan yapma kazanlar son yılların vazgeçilmezi arasına girdi. Kahramanmaraş'ta halk çanak, çömlek ve güveçleri süs eşyası için değil etli yemeklerini fırında daha lezzetli pişirmek için kullanıyor.

Türkiye’nin metal mutfak eşyalarının yüzde 70’ni üreten Kahramanmaraş’ta, güveç tencereleri de eski önemini koruyor. Yemeği uzun süre sıcak tutması ile bilenen güveçlerde tava, dolma, et haşlama, sebzeli et yemeği gibi birçok yemek yapılabiliyor.

Ateş’in bulunması ile birlikte yapımına başlanılan güveçler, insanlığa hizmet etmeye devam ediyor. Eskiden saraylara gelen konuklara sıcak ve lezzetli yemek çıkarmak için kullanılan güveçler, evlerde misafirliğe çağrılan kişiler saray lezzetini tattırmak için kullanılıyor.

Modern teknoloji ile birlikte çifte fırınlanarak yapılan güveçler, özellikle sağlıklı, lezzetli ve sıcak yemek yemek isteyenlerin tercihi.

Kahramanmaraş’ta tarihi kapalı çarşının içinde bulanan Bakırcılar çarşısında satış yapan Aykutcan Bodur, güveç satışlarının iyi olduğunu söyledi. Çelik tencere gibi güveçlerinde kaliteli olması için çifte fırınlanmış olması gerektiğine değinen Bodur: “Güveç satışlarımız şu anda iyi. İnsanlar yavaş yavaş eskiye doğru dönüyor. Çelik ön planda ama şu anda da güveç gibi eskiye doğru bir dönüş var. İnsanların güveçleri tercih etmesinin sebebi hem lezzetli hem daha uzun süre sıcak kalabiliyor. Aynı zamanda lezzetli çok başkadır” dedi.

KALİTESİ ÇİFTE FIRINLAMNMIŞ OLMASI

Bodur şöyle konuştu: “Güveçlerin kaliteleri önemli.  Bizim sattığımız güveçler çifte fırınlanmıştır. çelik sektöründe k nasıl ki kalitelisi 304 numara ise, güveçte fırınlanmış olması önemli. Bizim güveçlerimiz çifte fırınlanmıştır. Bunlar da hiçbir işlem yapmadan direk fırınlarımızda kullanabiliyoruz. Direkt sebzenizi doğrayıp yemek pişirebiliyorsunuz. Aynı zamanda tenceredeki gibi bizde garanti veriyoruz”

TAHTA KAŞIKLARA DA DÖNÜŞ VAR

Tahta kaşıklara da rağbet olduğunu belirten Bodur konuşmasını şöyle sürdürdü: “Eskilerden tahta kaşıkla yemek yenilirdi. Demir kaşıkların olmadığı zamanlarda. Şu anda da hala rağbet görmekte. İnsanlar yemek kaşığı niyetine tahta kaşık kullanmakta. Eskiden şimşir tarak diye kullanılan tahta taraklarımız hala rağbet görmekte. Torunlar ninelerinden duyduğu zaman gelip burada şimşir tarak alıyorlar. ‘Kel başa şimşir tarak’ derler Hatta. Her zaman tatlı yapıldığı için oklava satışlarımızda iyi durumda. Satışlarımız güzel yeni çıkan dolması süzeklerimiz  var. Bu süzekler, dolma tenceresinin dibine bırakıyoruz yanmıyor. Buharı ile pişiyor. Yaprak koyma derdi filan yok. Tahta çomçalarımız var el yapımı hala eskisi gibi rağbet görüyor. Özellikle aşure günlerinde bu tahta çomçalar çok işe yarıyor”

GÜVEÇ NASIL KULLANILIR UZMANLARDAN TAVSİYE

Mutfaklarımızda çok sık kullanıldığı söylenemez ama, çoğu evlerin mutfak rafında kullanılmasını bekleyen bir toprak güveçin varlığı gerçektir. Toprak güveç içerisinde beyaz ve kırmızı et yemekleri, sebze yemekleri, bakliyat yemekleri, deniz ürünleri, pilavlar, çorbalar ve hatta kekler pişirilebilir. Toprak güveç içerisinde yapılan yemekler fazlasıyla lezizdir, işin sırrı ise güveç içerisindeki yemekler düşük ısı kullanılarak pişirilir. O nedenle, güveç kullanmak için bol zamana ihtiyaç duyulduğundan, mutfaklarımızda yaygın kullanılmaz.

Piyasada satışa sunulan toprak güveçler sırlı ve sırsız olarak iki tip’dir. Güveçlerde sırlama işlemi, su sızdırmazlığı için yapılır. Yani, güveç kabının iç yüzeyi su ile temas ettiğinde erimeyen bazı maddeler ile kaplanır. Bu maddeler arasında az da olsa kurşun da bulunmaktadır. Güveç alırken iç kaplamasının kurşunsuz olmasına dikkat etmeliyiz.

TOPRAK GÜVEÇ NASIL KULLANILIR?

Toprak güveçler ocak üzerinde ve fırın içerisinde güvenle kullanılabilir, tabi ki çatlak olmadığı sürece. Yeni aldığımız güveçin çatlak olmamasına dikkat etmeliyiz. Yeni alınan bir güveç kullanılmadan önce kuru bez veya sünger ile silinir. İçerisine güvecin büyüklüğüne göre 100 ila 200 gr. kadar yağ konur, hafif ısıtılmış fırın içerisine sürülür. Katı yağ kullanırsanız yağın erime süresi kadar beklenir, sıvı yağ kullanmışsanız güveç’in ısınma süresi kadar beklenir. Güveç fırından alınır ve bir tencere altlığı üzerine konur. Fırça veya bez yardımı ile erimiş yağ, güveç iç yüzeyine sürülerek emdirilir. Bir kaç saat bekledikten sonra güveç, sıcak su ile yıkanır ve ters çevrilerek kuruması sağlanır. Bu işlem hiç kullanılmamış güveçler için bir kez uygulanır. Güveçler ocak üzerinde kendi kapakları veya uygun bir tencere kapağı ile düşük ısı da kullanılır. Fırın içerisinde ise, alüminyum folyo kullanarak güveç ağızını kapatarak kullanmak daha uygundur. Ocak üzerinden veya fırın içerisinden çıkartılan ısınmış güveç, soğuk zemin üzerine konmamalıdır. Güveç kabını çatlatmamak için mutlaka tencere altlığı kullanılmalıdır. Bir de, güveç içerisinde arta kalan yemeği bırakmayınız ve toprak güveçi yemek koruma kabı olarak kullanmayınız”