ZMO'dan Bitki Koruma Ürünleri Takip Sistemine Dair Çözüm Önerileri

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Kahramanmaraş Şubesi Başkanı Doç. Dr. Ziya Dumlupınar, bitki koruma ürünleri takip sistemine dair çözüm önerilerinde bulundu.

Konuyla ilgili, ZMO Kahramanmaraş Şube Başkanı Doç. Dr. Ziya Dumlupınar, Bitki Koruma Ürünleri Takip Sitemi’ne bayilerin adapte olmasının belirli bir zaman alacağına vurgu yaparak, sürecin hızlanması için çözüm önerileri sundu.

Başkan Dumlupınar, açıklamasında; “Bitki Koruma Ürünleri Takip Sitemi (BKTS) karekodlarla izlenebilirliği sağlanmış bitki koruma ürünlerinin üretim veya ithalattan başlayarak geçtiği her noktadan alınacak bildirimlerle takibini sağlamak üzere kurulmuş, bu vesile ile ambalajlanmış her bir ürünün izlenebilirliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. Yani sahte, kaçak, tarihi geçmiş ve her türlü yasadışı bitki koruma ürününün takip edilerek kontrol atına alınması hedeflenmektedir. Stok durumlarının da takip edilebildiğinden bu ürünlerin gerektiğinde piyasadan toplatılabilmesi de mümkün olmaktadır” dedi.

Söz konusu sistemin ülkemiz tarımı için birçok açıdan çok önemli olduğuna dikkat çeken Dumlupınar; “Bayilerimizin sisteme tam olarak adapte olmalarının da belirli bir süreç alacağı kaçınılmazdır. Sistemin yavaş ilerlemesi, çiftçilerin T. C. Kimlik numaralarını beyan etmek istememeleri, her ürün çeşidi için ayrı ayrı giriş yapılması zorunluluğu gibi sorunlar nedeniyle gün içerisinde alışverişin devam ettiği saatlerde bu işlemlerin yapılması bir hayli zor olmaktadır.

Ayrıca, Bitki Koruma Ürünleri satışı yapan bayilerimizin tamamının e-fatura kullanıcısı olması dolayısıyla işyerlerine giren-çıkan bütün ürünlerin bakanlığımız tarafından sistem üzerinden kontrol edilebiliyor olması da takip sistemi ile amaçlanan izlenebilirliği bir noktada sağlamaktadır” dedi.

ÜRETİCİ KAREKODLU REÇETE İLE GELMELİ

Başkan Dumlupınar, açıklamasını şu şekilde sürdürdü: “Bakanlığımız tarafından BKTS sistemi üzerinden yapılan denetim ve incelemeler sonucunda cezai yaptırımlar ile karşılaşılmaktadır. Bu cezaların miktarları 17.000 TL’ye kadar ulaşabilmektedir.

Bu uygulamanın bayilerimiz adına en çok zorluk oluşturan ve en önemli kısmı herhangi bir üreticinin bayimizden bir bitki koruma ürünü satın almak istemesi durumunda bütün dijitalleştirme işleminin bayilerimize yüklenmiş olmasıdır. Bayilerimiz gün içerisinde bu işlemleri yetiştirememekte, akşam evde girmeye çalışmaktadırlar. Bu konu için bir kişinin istihdamı teorikte herkesin arzuladığı bir şey olmakla birlikte, bayilerimizin ekonomik gücüne göre istihdam politikası uyguladıkları da göz ardı edilmemelidir. Oysa Doktor-Eczacı modelinde olduğu gibi, üreticimiz elinde bir karekodlu reçete ile gelse ve bayimiz barkod okuyucu ile okuttuğu reçeteyi üreticimize temin etse, satılan ürünler otomatik olarak sisteme geçecektir. Aynı zamanda esnaf kimliği olan, içerisinde rekabeti de barındıran bir ticaret yapan bayilerimiz üreticilerimizden T.C. Kimlik numaralarını beyan etmelerini istemek durumunda kalmayacaklardır. İş ve zaman tasarrufu sağlanacak, bakanlığımızın amaçladığı izlenebilirlik çok daha hızlı ve kolay bir şekilde sağlanacaktır.

Reçetelerin kimler tarafından yazılacağı konusunda ise birçok seçenek bulunmaktadır. İl ve ilçe müdürlüklerimizde yetkisi olan veya yetki verilmesi mümkün olan meslektaşlarımız, Ziraat Odalarında, Üretici birliklerinde ve serbest çalışan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmeti veren meslektaşlarımız ve bitki koruma ürünleri bayii açma belgesi olan meslektaşlarımız bu hizmeti çok rahatlıkla verebilecek donanıma sahiplerdir.

Reçetelerin takibi veya yazılan ilaçların kontrolü de oldukça basit bir şekilde çözülebilir. Reçete yazma yetkisi olan meslektaşlarımızın gerek üreticilerin ÇKS bilgileri (hangi ürünün ekili veya dikili olduğu) ve mevsime ve hastalık, zararlı vb. türüne göre hangi ürünün uygulanabileceğini hem gösteren hem de müsaade eden ruhsatlı ürünlerin bulunduğu bakanlığımızın veri tabanından faydalanabilecekleri bir sistem getirildiğinde bu sistem çok hızlı bir şekilde uygulanabilecektir.

Bunların dışında, herkesin bildiği gibi, bakanlığımız gübre bayilerine kendi veri tabanından bir kısmını açarak, üreticimizin ürünü hakkında bilgi edinebildiği ve ona göre gübre verebildiği bir sistem devreye sokulmuş ve başarı ile uygulanmaktadır. Bakanlığımız gübre bayilerimizin, hangi üreticimize (ÇKS bilgilerine göre) ne kadar gübre verildiğini ve stok bilgilerini online olarak takip edebilmektedir.

Bitki Koruma Ürünleri Takip Sisteminin bu şekilde revize edilmesi durumunda bakanlığımızın amaçladığı izlenebilirliğin ötesinde insan ve çevre sağlığı bakımından oldukça önemlidir. Aynı zamanda çoğunluğunu ithal ettiğimiz tarım ilaçlarının üretici bazında ürün kalemlerine göre kullanılmasını sağlamayarak, gerekenden fazla ilacın kullanılmasının önüne geçilerek doğru bir bitki koruma planlaması da sağlanmış olacaktır. Bu önerilerimiz tabi ki, bakanlığımız yetkililerinin teknik ve mevzuat açısından değerlendirilmesi ve bitki koruma ürünleri bayilerinin de görüşünün alınarak uygulanması çok daha verimli olacaktır.”