Fazla sporun, vücuttaki kas dokusunu zedeleyerek kas hücresi içeriğinin kan dolaşımına karışmasına neden olduğunu anlatan Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Bu durum sonucunda oluşan sağlık sorununa rabdomiyoliz deniyor. Yeterli sıvı almadan, fiziksel olarak yorgun, sıcak ve havasız ortamlarda yoğun egzersiz yapan kişilerde rabdomiyoliz gelişme riski oldukça yüksek. Ayrıca trafik ve iş kazaları gibi travmatik durumlar, ilaçlar, enfeksiyonlar ve bağ dokusu hastalıkları da rabdomiyolize neden olabilir” açıklamasında bulundu.
Trafik ve iş kazaları, elektrik çarpması gibi travmatik nedenler veya ilaçlar, enfeksiyonlar, bağ dokusu hastalıkları ve elektrolit dengesizlikler gibi travma dışı nedenlere bağlı olarak kasların ezilmesiyle ortaya çıkan rabdomiyolizin hızlı gelişen bir sağlık sorunu olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Rabdomiyolizin başlıca belirtileri kaslarda yoğun ağrı, güçsüzlük, spazm, gerginlik ve koyu renkli idrar” dedi.
Ağır egzersizler en büyük neden
Rabdomiyolize neden olan travma dışı durumlar arasında ağır egzersizlerin başta geldiğini vurgulayan Doç. Dr. Atasoyu, ilaçlar, sıcak çarpması, yılan ısırması, arı sokması, mantar zehirlenmesi, enfeksiyonlar, kas hastalıkları, epilepsi nöbetleri sonrası elektrolit denge tiroit bezinin yetersiz çalışması gibi durumlarda da rabdomiyolizin gelişebildiğini söyledi.
Sıvı tüketimi ihmal edilmemeli
Rabdomiyolizin çocuk yaş grubunda nadiren ortaya çıktığını, genellikle ileri yaşta görüldüğünü belirten Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Diyabet, böbrek, karaciğer ve tiroit bozukluklar gibi çok sayıda ilaç kullanımı rabdomiyoliz sıklığını arttırıyor” dedi. Özellikle ağır sportif aktiviteler sonrasında rabdomiyoliz gelişmiş hastaların öncelikle su içmeyi ihmal etmemeleri gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Atasoyu, “Günlük 6 ila 8 bardak su içmenin yanı sıra, hafif-orta düzeyde yapılan egzersizlerde 3 ila 4 bardak daha ilave su içilmesi uygun olur. Ağır düzeyde yapılan egzersizlerde su dışında tuzlu-şekerli sıvılar da içilebilir” dedi.
Rabdomiyoliz nedeniyle hastaneye başvuran çok az
Rabdomiyolizin yaygınlığı konusunda sağlıklı bir istatistiki bilginin olmadığını söyleyen Doç. Dr. Atasoyu, “Bunun nedenleri arasında; soruna yol açan etkenlerin birden fazla olması, rabdomiyoliz gelişen hastaların çoğunun doktora gitmemesi sayılabilir” dedi. Doç. Dr. Atasoyu, hastaneye başvuran ve rabdomiyoliz saptanmış hastalar içinde egzersize bağlı rabdomiyoliz gelişen hastaların oranının, diğer nedenlere bağlı rabdomiyoliz gelişmiş hastalardan yaklaşık 5 kat daha fazla olduğunu vurguladı.
Rabdomiyoliz konusunda dikkat etmesi gerekenler:
• Büyük kas kitlesinin ezilmesine neden olan herhangi bir kaza geçirmiş olanlar veya göçük altında kalanlar
• Dengeli ve düzenli beslenmeyen, yeterli sıvı almayan ve yorgun bedenle fiziksel olarak kapasitesinin üstünde egzersiz yapanlar
• Statin grubu kolesterol düşürücü ilaç kullanması gereken hastalar
• Uzun süre aynı pozisyonda kalmayı gerektirecek bir ameliyatın planlandığı hastalar veya kasların kan dolaşımının bozulmasına neden olabilecek işlem (ameliyat esnasında uzun süre kol-bacağa turnike uygulanması) veya ameliyat yapılan hastalar
YORUMLAR