Acıbadem
International Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr.
Bilge Ceydilek bunların yanı sıra iç ya da dış kaynaklı stres oluştuğunda veya
heyecan hissedilen durumlarda vücutta terleme miktarının artmasının olağan
kabul edildiğini belirterek, “Ancak vücut istirahat halindeyken, hava sıcak
değilken, beden için hiçbir stres faktörü yokken veya heyecan oluşturan bir
olay olmamışken terleme oluşuyorsa, bu tablo hiperhidrozis, bir başka deyişle
aşırı terleme olarak adlandırılıyor. Aşırı terlemenin altında bir hastalık
yatabileceği için mutlaka bir hekime başvurmak gerekiyor” uyarısında bulunuyor.
Peki hangi hastalıklar vücudu aşırı terletiyor? Acıbadem International
Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Bilge Ceydilek
karda kışta bile terleten 7 hormonal bozukluk ve metabolizma hastalığını
anlattı, önemli uyarılarda bulundu.
Hipertiroidi
Hipertiroidi, tiroit bezinin fazla tiroit hormonu üretimi
ile oluşan bir hastalık. Bu durum halk arasında ‘zehirli guatr’ olarak da
adlandırılıyor. Tiroit hormonu, en kaba tabiriyle vücuttaki tüm organların
çalışma hızını belirliyor, dolayısıyla gereğinden fazla üretildiğinde sanki
ağır bir egzersiz yapılıyormuş gibi vücuttaki tüm olaylar hızlanıyor. İstirahat
halinde bile aşırı terlemek, yorgun hissetmek, çarpıntı, kaygılı ruh hali,
uykusuzluk, ellerde titreme bu hastalığın temel belirtileri. İshal de hastalığa
eşlik edebiliyor. Hastaların yaşam tarzlarında bir değişiklik yapmamalarına
rağmen ciddi kilo kayıpları oluyor.
Diyabet
Bugün dünyada 425 milyon kişi diyabet hastası, yaşayan
her 11 kişiden birinin diyabet hastası olduğu belirtiliyor. Diyabet
hastalığında görülen uzun süreli ve kontrolsüz yüksek kan şekeri vücuttaki çoğu
organ ile sistemde iflasa kadar giden bozukluklara neden oluyor. Sinir
sisteminin bir parçası olan otonom sinir sistemi de sıklıkla yüksek kan
şekerinden etkileniyor. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr.
Bilge Ceydilek ayrıca beyinde terlemeyi kontrol eden ve adeta bir termostat
görevi gören hipotalamusta da hasar oluştuğunu vurgulayarak, “Diyabetik
kişilerde ortamda ya da vücutta terlemeye neden olabilecek hiçbir uyarı yokken
dahi terleme oluşabiliyor. Ancak bunun tam tersi diyabetiklerde hiç terleyememe
sorunu de gelişebiliyor” diyor.
Hipoglisemi (Şeker
düşüklüğü)
“Kan şekeri düşüklüğü vücut için alarm veren bir durum ve
acil düzeltilmesi gerekiyor. Çünkü kan şekerinin düşük kalma süresi uzarsa ya
da düşüklük derinleşirse hayati tehlike oluşuyor” uyarısında bulunan Dr. Bilge
Ceydilek sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu nedenle vücutta kan şekeri
düştüğünde, fark edilebilir olsun diye stres hormonlarının seviyesi artıyor ve
bu hormonların etkisiyle birçok belirti ortaya çıkıyor. Bir anda ter boşalması
oluyor, hasta kıyafet değiştirme ihtiyacı duyabiliyor. Eller titremeye
başlıyor, çarpıntı gelişiyor, cilt rengi soluklaşıyor, gözlerde kararma oluyor.
Diyabet hastaları da kullandıkları ilaçlara bağlı olarak şeker düşüklüğü
geliştiğinde gece uykudan terleme ile uyanıyorlar”
Akromegali
Akromegali beyinde yer alan hipofiz bezinden fazla
miktarda büyüme hormonu üretilmesi sonucu oluşan bir hastalık. Artmış olan
büyüme hormonunun uyarısı nedeniyle ter bezleri aşırı aktifleşiyor, bunun
sonucunda da tüm vücutta istirahat halinde bile terleme artıyor. Terlemenin
yanı sıra büyüme hormonunun etkisiyle el ve ayaklarda büyüme nedeniyle ayakkabı
numarasında artış, eski yüzüklerin parmaklara dar gelmesi gibi sorunlar
gelişebiliyor. Burun ve alında kabalaşma oluşuyor, alt çene üst çeneye göre öne
doğru yer değiştiriyor. Dilde ve tiroit bezinde de büyüme görülebiliyor.
Hastalarda yüksek tansiyon ve kan şekeri yüksekliği başlayabiliyor. Bu tabloya
baş ağrısı ve görme problemleri eşlik edebiliyor”
Feokromasitoma
Katekolaminler denilen hormonların fazla salgılanması
nedeniyle oluşan bir hastalık. Katekolaminler de ter bezlerini uyarıyor.
Terleme genellikle ataklar halinde görülüyor. Bu ataklarda terleme bir
üçlemenin parçasıdır, diğer ikisi çarpıntı ve baş ağrısıdır. Yine genellikle
ataklar halinde veya sürekli yüksek tansiyon gelişiyor, ataklar sırasında
oldukça yüksek değerler ölçülebiliyor. Bu ataklar 5-10 dakika sürebildiği gibi
saatlerce de devam edebiliyor. Sinirlilik ve kaygı hali oluşabilen bu hastalar
sıklıkla panik atak ön tanısı ile psikiyatriye yönlendiriliyor.
Cushing Sendromu
Kortizol hormonunun fazlalığıyla karakterize bir
hastalık. Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Dr.Bilge Ceydilek aşırı terlemede
hem ter bezlerinin aşırı uyarılmasının hem de bu hastalıkta sıklıkla görülen
obezitenin rol oynadığını vurgulayarak şu bilgileri veriyor: “Cushing
Sendromu’nda hastaların cildi oldukça yağlı oluyor, sık sık sivilce gelişiyor,
tüm vücutta tüylenme artışı görülüyor. Özellikle karın çevresinden çok hızlı
kilo alımı oluyor, karın cildinde pembe renkli kalın çatlaklar ortaya çıkabiliyor.
Yüz yuvarlaklaşıyor ve ödemli oluyor. Yüksek tansiyon ile kan şekeri yüksekliği
gelişebiliyor. Ensede yağ birikiyor ve kadınlarda erkek tipi saç dökülmesi
görülebiliyor.”
Obezite
Obezite tek başına aşırı terleme nedeni. En basit nedenle
artan yağ dokusuyla birlikte vücutta ısı kaybının zorlaşması, sabit ısı
dengesinin korunabilmesi için terlemeyi uyarıyor. Bunun dışında obezite
nedeniyle vücutta değişen hormonal denge ve yağ dokusundan üretilen bazı
hormonlar da ter bezlerini uyararak terlemeyi artırıyor.
YORUMLAR