Erayman, açıklamasında şunları kaydetti; “Bugün Atatürk devrimlerinin en önemlilerinden birisi Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkı tanınmasının 89. yıl dönümü.
5 Aralık 1934’te Anayasa ve Seçim Kanunu’nda yapılan yasa değişikliği ile kadınların ilk kez oy kullanmasının ve aday olabilmesinin önü açıldı.
1930 yılından itibaren çıkarılan bir dizi yasa ile önce belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma, ihtiyar meclisine seçilme hakkı tanınan kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakları 5 Aralık 1934’ de Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde anayasa ve seçim kanununda yapılan yasa değişikliği ile tanındı.
5 Aralık 1934 tarihinde dünyada kadınların yasal olarak milletvekili seçme ve seçilme hakkına sahip olduğu ülke sayısı 28, bu hakların kullanıldığı fiilen milletvekili seçildiği ülke sayısı ise sadece 17 idi.
Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde anayasa ve seçim kanununda yapılan yasa değişikliği ile Türkiye’ de kadınlar seçme ve seçilme hakkını İsviçreli kadınlardan 36, Fransız kadınlardan 11, Belçikalı kadınlardan 14 yıl önce elde etmiştir.
Ancak Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılını kutladığımız şu günlerde en son yapılan genel seçimlerde 25 Mart 2023 itibariyle TBMM’de bulunan 577 Milletvekilinden 477’si erkek, sadece 100’ü kadındır. Görülmektedir ki yine kadınlar siyasetin öznesi değil nesnesi olmuşlardır. Demokrasinin kalitesi ve gücü eşit temsil ile doğrudan ilişkilidir.
Toplumun yarısını oluşturan kadınlarımızın ülkemizin karar alma mekanizmalarında ve mecliste eşit sayıda temsil edilmesinin, Anayasa’da, siyasi partiler ve seçim yasalarında, parti tüzüklerinde, seçilme hakkımızı yaşama geçirmek üzere eşit temsil hakkı getiren değişikliklerin yapılmasının ve titizlikle uygulanmasının demokratik temsilin kapsayıcılığını arttıracağını önemle vurgulamak isteriz. Türk kadınına seçme seçilme hakkı tanınmasının 89. yıl dönümü tüm kadınlarımıza kutlu olsun.”
YORUMLAR