Diş çıkarma süresince bebeklerin çeşitli sıkıntılar
yaşayabileceğini söyleyen Liv Hospital Ağız Diş Sağlığı Kliniği’den Dr. Sıla
Yardımcı “Bu süreçte en sık uykusuzluk, iştahsızlık, ağrı, dişin çıkacağı
bölgede kaşıntı, huzursuzluk, ateş, salya miktarında artış, kilo kaybı ile
karşılaşılır. Yaşanılan sorunların şiddeti her bebekte farklılık gösterebilir
ve dişler ağız içinde görülünce ortadan kaybolur” diyor. Dr. Sıla Yardımcı
bebeklerde diş çıkarma sürecini anlattı.
Ağız hijyeni çok
önemli
Diş çıkarma sırasında oluşabilecek sorunları en aza
indirmek için ilk yapılması gereken ağız hijyeninin sağlanmasıdır. Diş çıkarma
süresince ağız hijyeninin sağlanması, dişin rahat bir şekilde çıkabilmesini
sağlar. Bebeklerde diş çıkarma genellikle yaşamın altıncı ayında başlar. Diş
çıkarma sırasında 6 aylık sapmalar normal kabul edilebilir. Dişlerin geç
çıkmasının nedeni lokal olabileceği gibi önemli bir sistemik hastalık belirtisi
de olabilir. Kronolojik yaşa göre çıkmamış bir diş önemli ve komplike bir durum
olabilir. Bu nedenle etiyolojisi ve tedavi planlaması belirlenmelidir. Ağız
içinde ilk olarak yerini alan dişler genellikle alt orta kesici dişlerdir.
Yaşamın genellikle 9 – 12’nci aylarında üst çenede 4, alt çenede 4 diş olmak
üzere 8 süt diş çıkmış olur. Yaklaşık olarak yaşamın 36’ncı ayında ise 20 süt
dişi çıkmış olur. İlk süt dişinin çıkmasının sırasında dişin çıkacağı bölgenin
nemli temiz bir gazlı bez ile temizlenmesi ve masaj yapılması kan dolaşımını
hızlandırarak diş çıkması sırasında karşılaşılan sorunları azaltabilir.
Ateş görülebilir
Bebeklerde diş çıkarma sırasında vücut sıcaklığının
artması sıklıkla karşılaşılabilen bir durumdur. Ancak artan vücut sıcaklığı 38
santigrat dereceyi geçmemelidir. Eğer bebeğin diş sürmesi sırasında daha yüksek
değerlerle karşılaşılırsa, çocuk doktoru ile iletişim kurulmalı ve ateşin
altında yatan nedenler bulunmalıdır. Diş çıkması sırasında gözlemlenen
işaretlerin yanında, yapılan çalışmalarda diş eti iltihabı veya diş etinde
kızarıklık olduğu da gözlemlenmiştir. Dişler çıktıktan sonra bu kızarıklık
yavaşça ortadan kaybolur. Süt dişlenme döneminde (yaşamın 6’ncı ayında)
bebekler etrafı keşfetmeye başlarlar. Ellerini, nesneleri ağızlarına götürmekle
birlikte çeşitli zararlı mikroorganizmaları da ağızlarına götürürler. Bu durum diş
çıkması sırasında diş etlerinde enfeksiyon oluşmasına neden olabilir.
Diş çıkartan
bebeklerde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
• Bebeklerde, bakteri kolonizasyonu ilk dişlerin ağız
içinde görülmesi ile başlar. Bu nedenle diş çürüğünden korunabilmek için ilk
diş hekimi muayenesinin ilk dişlerin çıkması ile başlaması gerekir. AAPD
(Amerika Pedodonti Derneği) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ilk diş hekimi
muayenesinin çocuğun ilk dişi çıkmaya başladıktan sonra (genellikle 6 ay – 1 yaş arasında) olmasını
önerir. İlk muayenede, bebeğin, ağız ve diş temizliğinin nasıl yapılması
gerektiği, uygun koruyucu uygulamalar, beslenme ve ağız diş sağlığı arasındaki
ilişki, diş çıkması ve gelişim süreci, travma sonrası ağız ve yüz
yaralanmalarından korunma yöntemleri ile ilgili ebeveynlere bilgiler verilir.
• Bebeklerin dişleri ağız içinde ilk görüldüğünde
fırçalanmaya başlanmalıdır. Bu sırada diş macunu kullanımından çok diş
yüzeyinin mekanik olarak temizlenmesi önemlidir. Bebeklere çürük yapıcı
mikroorganizmalar, aileleri veya bebeğe bakan kişiler aracılığı ile direkt ya
da indirekt olarak geçiş gösterebilir. Bebeğin dudak veya dudak kenarından
öpülmesi (direkt), yiyeceklerin veya biberon emzik vb. nesnelerin anne ağızına
götürülüp sonra çocuğa verilmesi (indirekt) ile çürük yapıcı mikroorganizmalara
bebeklere geçebilir. Bu nedenle mikroorganizma geçişinin önlenmesinde
ebeveynlerin oldukça dikkatli olması gerekir.
• Piyasada ‘diş çıkarma’ jeli adı altında birçok ürün
bulunur. Ancak unutulmamalıdır ki diş çıkarma sürecini hızlandıracak bir ürün
henüz üretilmemiştir. Lokal olarak kullanılan bu ürünler ve içerikleri bazen
istenmeyen sonuçlar ortaya çıkarabilir. Bu nedenle bu ürünlerin içerikleri
konusunda konunun uzmanından bilgi edinilmeli ve kullanım süresince oldukça
dikkatli olunmalıdır.
• Diş çıkarma süreci fizyolojik bir durumdur, her bebekte
farklı şekilde gerçekleşebilir. Ailelerin dikkat etmesi gereken durum bu
sürecin normal bir süreç olduğunu kabul etmektir. Bu dönemde bebeğin rutin
kontrollerini yaptırmak hem bebeğin, hem de dişlerin gelişimi adına büyük önem
taşır.
YORUMLAR