Bel ağrılarına dair merak edilen
birçok sorunun cevabını veren Dr. Öğretim Üyesi Yıldız Erdoğanoğlu, omurganın
en önemli bölümlerinden biri olan bel bölgesine ilişkin ağrıların gelişmiş
toplumlarda en sık görülen sağlık sorunları arasında yer aldığına dikkat
çekiyor. Toplumun yaklaşık dörtte üçünün ara ara bel ağrısı şikâyeti yaşadığını
ifade eden Erdoğanoğlu,bel ağrısıyla ilgili doğru bilinen yanlışları sıralıyor.
Omurga hastalıklarına karşı farkındalığı sağlamak
amacıyla her yıl 16 Ekim, Dünya Omurga Günü olarak anılıyor.
Üsküdar Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü
Dr. Öğretim Üyesi ve NP Feneryolu Tıp Merkezi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
Uzmanı Yıldız Erdoğanoğlu, omurganın en önemli bölümlerinden biri olan bel
bölgesinde görülen ağrılara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Gelişmiş
toplumların hastalığı; bel ağrısı
Dr. Öğretim Üyesi Yıldız Erdoğanoğlu, bel ağrısının masa
başında oturarak geçen uzun süreli çalışma saatleri, hatalı oturma ve yüklenme
alışkanlıkları nedeniyle zaman içinde ortaya çıktığını söyledi. Gelişmiş
toplumlardaki kişilerin neredeyse dörtte üçünün ara ara bel ağrısı şikâyeti
yaşadığını ve çoğunda da ağrının kronikleştiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi
Yıldız Erdoğanoğlu, sık görülen bel ağrısıyla ilgili doğru bilinen yanlışları
şöyle sıraladı:
Bel ağrısının
nedeni aşınmış omurlar ve bel fıtığıdır!
Yanlış! Hafifçe başlayan ağrı, kas gerginlikleri,
yetersiz hareket ve hatalı hareket alışkanlıklarına işaret eder. Bel bölgemizde
beş omur bulunur ve bu omurlar kaslar, eklemler, bağlar ve kıkırdaklar
aracılığıyla birbirine tutunur. Omurlar arasında ise disk dediğimiz yapılar
vardır. Diskler hem dayanıklılık sağlar hem de hareketliliğe, zorlamalara karşı
dirençli olmaya yardımcı olur. Bir anlamda omurgaya gelen darbelerin emilmesine
ve yüklerin çevre yapılara dengeli bir şekilde iletilmesine yardımcı olur.
Omurlar ve diskler vücudun stabil elementleri olarak kabul edilir ve genellikle
çok ileri yaşlara kadar yıpranmazlar. Ağrının diğer nedenleri yer değiştirmiş
diskler, sıkışmış sinirler ve hatalı duruş alışkanlıkları olabilir.
Bel ağrınız
olduğunda hareket etmeyin!
Yanlış! Pek çok hastalık için, yatak istirahatinin ağrıyı
gidermeye yardımcı olduğu doğru bir bilgi olabilir. Ancak bel ağrısı için bu
geçerli değil. Bel ağrısının temel nedenleri arasında hareketsiz yaşam tarzı
yer almaktadır. Omurlarımız arasındaki disk su ve besin maddelerine olan
ihtiyaçlarını ancak yeterli fiziksel aktivite olduğunda temin edebilir.
Diskler için
oturmak ayakta durmaktan daha faydalıdır!
Yanlış! Birçok kişi disklere binen yükü azaltmak için
oturmayı ayakta durmaya kıyasla daha yararlı görse de gerçekte bu böyle
değildir. Dik duruş pozisyonunda amortisör gibi görev yapan disklere binen
%100’lük bir basınç, dik oturma esnasında %140’a yükselir. Çoğu kişinin daha
rahat bulduğu bükülmüş ve kaykılmış pozisyonundaki oturuşlarda ise yük neredeyse
%200’e kadar ulaşır. Bu zamanla bel ağrılarına gidişin olacağı anlamına gelir.
Sert yataklar bele
iyi gelir!
Hayır! Çok sert uyku zeminleri uyku esnasında bel
bölgesinin boşlukta kalmasına ve kas gerginliklerine neden olur. Bunu kronik
ağrı ve uyku bozuklukları takip eder. Çok yumuşak şilteler ise sırtı yeterince
iyi desteklemez. Yatak seçiminde orta derecede sertlik daha uygundur. Hastalara
yeni yatak satın alırken deneme olanağı ve kişiye özel danışmanlık hizmeti
almalarını tavsiye etmek yerinde olur.
Fazla yüklemelerin
olduğu fiziksel aktivite bele zarar verir!
Bu sadece belli koşullarda geçerlidir. Örneğin tek
taraflı hareketlerle uzun süreli spor yapan herkesin omurgasına hasar verme
olasılığı vardır. Tenis gibi, golf gibi sporlar buna örnektir. Bu bilgiyle
yüksek performans sporcuları ve fiziksel strese fazlaca maruz kalan
profesyonellerin daha fazla risk altında olduğu söylenmek mümkün olsa da
araştırmalar fiziksel stres nedeniyle bel ağrısı yaşayanların oranını sadece %5
olarak veriyor. Unutulmamalıdır ki; bel ağrısının en büyük nedeni hareketsiz
yaşamdır.
Hafif bel ağrıları
kendiliğinden geçer!
Esasında doğru! Her bel ağrısı tedavi gerektirmez ancak
kendiliğin de geçmez. Daha hareketli olmaya özen gösterin, doğru oturmaya,
eğilmeye, kalkmaya, ağırlık taşımaya dikkat edin.Son araştırmalar bel ağrısı
yaşayan kişilerin en kısa sürede bir hekim ve fizyoterapiste başvurmasını
önermektedir.
Kış mevsimi ve
soğuk hava bel ağrısına yatkınlığı artırır!
Kış mevsiminde pek çok kişinin bel ağrısı yakınması
yaşadığı doğrudur. Ancak buna soğuk havanın neden olduğu bilgisi doğru
değildir. Çoğu kişi, kış mevsimin şartları nedeniyle kısa mesafeler için bile
araçla yolculuğu tercih eder, dışarda olabildiğince az zaman geçirir ve boş
zamanlarında çoğunlukla iç mekânlarda koltukta oturur. İşte bel ağrısının asıl
nedeni, bu hareketsiz yaşam tarzıdır.
Sırt problemleri
sadece yaşlılıkta görülür!
Yanlış! Yapılan bazı araştırma sonuçları bazı
toplumlarda, 14-29 yaş grubundaki kişilerde bile bel ağrısının %60 oranında
olduğunu göstermektedir. Bunun nedeni açıktır: Endüstrileşme ve teknolojinin
ilerlemesi kişileri hareketsiz yaşam tarzına itmektedir. Ayrıca yanlış
edinilmiş duruş, oturma, ağırlık taşıma gibi alışkanlıklar da bel ağrısına
zemin hazırlamaktadır. Yani 30’lu yaşların başında da artık fıtıklaşmış bir
disk görme ihtimali nadir değildir.
YORUMLAR