Oysa hiç de
öyle değil. Bel ağrılarının; kas spazmı, omurgadaki dejeneratif (dokuların bozularak
normal işlevini yerine getirememesi hali) hastalıklar ve eklem sorunları gibi
nedenleri de olabiliyor. Bel fıtığının yüzde 90’ı ilaçla, dinlenerek ya da
fizyoterapi gibi yöntemlerle tedavi edilebiliyor, çok az bir bölümünde ise ameliyat
gerekiyor. Ancak ameliyat olmak da çözüm değil. Omurga sağlığını koruyucu yaşam
tarzından uzak durmak, kontrolsüz kilo artışı gibi nedenlerin yanı sıra bel
fıtığı hakkında doğru sanılan yanlışlar; bu rahatsızlığın yinelemesine, kişinin
yaşam kalitesinin düşmesine hatta koruyucu yöntemlerle önlenebilecek durumların
daha ciddi tedavi gerektirmesine yol açıyor. Peki nedir bu hatalı bilgiler? Acıbadem
Kozyatağı Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Ögretim Üyesi Murat
Hamit Aytar toplumda bel fıtığı hakkında kulaktan kulağa yayılan 7 hatalı
bilgiyi anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.
Yanlış: Her bel
ağrısı fıtıktır
Doğrusu: Toplumdaki
yaygın inanışın aksine bel ağrılarının çok küçük bir kısmı bel fıtığı kaynaklı
oluyor. Bel ağrılarının neredeyse yüzde 90’ı dinlenmeyle, ilaç tedavisiyle
gideriliyor. Ancak yüzde 5-10’unun nedeni daha ciddi sorunlar oluyor. Bunların
da sadece üçte birinin bel fıtığından kaynaklanan ağrılar olduğunu anlatan
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar, “Bel
ağrıları genellikle kas eklem tutulmaları, spazm, disk dejenerasyonu gibi
nedenlerden oluşuyor. Kısacası beldeki tüm ağrıların nedeni fıtık değildir”
diyor.
Yanlış: Soğuk uygulama omurgaya iyi gelir
Doğrusu: Omuz,
kalça ve diz akut ağrılarında soğuk uygulama iyi geliyor, ancak bu durum omurga
için geçerli değil. “Fıtığım var, soğuk duş alınca geçer düşüncesi doğru değil”
diyen Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar sözlerine şöyle devam ediyor: “Omurga
sıcağı sever, soğuğu değil. Soğuk uygulama yapmak omurgadaki spazmı artırıyor.
Bu nedenle omurgayı sıcak tutmak, ısıtıcı özellikli termo kremler kullanmak,
sıcak havlu koymak, hatta sıcak bir duş almak bile omurganın kas spazmının,
tutulmaların derecesini azaltabiliyor.”
Yanlış: Spor bel ağrısında fayda sağlar
Doğrusu: Spor,
ağrılı dönem için değil omurgadaki sorunun tedavisinin ardından yapılmalı.
Akut, ağrılı dönemde omurganın spora değil, dinlenmeye ihtiyacı olduğunu
vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar, “Bel ağrısı yaşarken ‘Biraz
koşayım, belim açılsın’ demek yanlış. Çünkü spor, akut ağrılı omurga spazmını,
tutulmayı ve kas ağrılarını artırıyor; sorunun daha kötüye gitmesine yol
açabiliyor” diyor. Dr. Öğretim Üyesi Aytar’ın spor konusundaki tavsiyesi ise
şöyle: “Spor ancak ilk tedavi planı uygulandıktan ve şikayetler azaldıktan
sonra yapılabilir. Omurga sağlığı için en iyi spor dalları ise; yüzmek, yürüyüş
ve pilates.”
Yanlış: Tahta zeminde yatmak fıtık ağrılarına iyi gelir
Doğrusu: Tahta
veya tahta kadar sert zeminde yatmak 10 - 15 dakika gibi kısa süreyle beli
rahatlatabiliyor, ancak daha sonra kişiyi yerden kalkamaz hale getirebiliyor.
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar, bu nedenle
tahta ya da sert zeminde yatmanın doğru olmadığını belirterek omurga sağlığı
için ideal yatağın özelliklerini “Yatağın çok yumuşak ya da çok sert olmaması
gerekiyor. Ortopedik sertlik, vücudun hafif şeklini alan ama çökmeyen
sertliktir. Omurga sağlığı için uygun yatakta da kural budur” diye anlatıyor.
Yanlış: Bel fıtığının tek tedavisi ameliyattır
Doğrusu:Toplumdaki yaygın inanışın aksine, her bel fıtığı ameliyat gerektirmez. Hatta bel
fıtığı sorunlarının yüzde 90’ına yakını koruyucu konservatif tedaviyle giderilebiliyor.
Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar, “Tabii ki sorunlu disk konservatif tedavi
yöntemleriyle tamamen eski sağlıklı haline dönmez ama kişi bu tedavilerle ömür
boyu ağrısız bir yaşam sürebilir” diyerek bu tedavi seçeneklerini şöyle
sıralıyor: “İstirahat ve ilaç tedavilerine ilave olarak fizik tedavi rehabilitasyon
programları, fizyoterapi egzersizlerinin yanı sıra ağrı uzmanları tarafından yapılan
omurgaya yönelik ozon terapi, radyofrekans, lazer müdahaleleri uygulanıyor.
Ayrıca sorunlu omurga segmentine yönelik kortizol ya da anestezik ilaç
enjeksiyonları ile kayropraktik,manuel terapi ve akupunktur gibi ağrı ile
mücadele yöntemlerini konservatif tedaviler arasında sayabiliriz.”
Yanlış: Stres bel fıtığı yapar
Doğrusu: Stresli
olduğumuzda huzursuzluğumuz artıyor ve beden gerginliğimizi de daha kuvvetli
hissediyoruz. Ancak stres bel fıtığına yol açmıyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi
Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar, “Psikolojik stres, huzursuzluk,
endişe, kaygı, depresyon gibi sorunlar asla omurgada fıtık oluşturmaz, fıtığın
da ilerlemesine neden olmaz. Sadece mevcut olan gerginliği ve huzursuzluğu daha
fazla hissetmeye ya da gerginliğin derecesinin arttığı gibi bir hisse yol
açabiliyor” açıklamasında bulunuyor.
Yanlış: Fıtık genetik geçişi olan bir hastalık
Doğrusu: Bel
fıtığı genetik geçişi olan bir hastalık değil. Ancak omurgamızın yapısı genetik
özellikler taşıyor. Disk yapısı sorunlu ve kanal çapı dar olan omurgaya sahip aile
bireyleri olan kişilerin de kendi omurgalarında benzer özellikler olabileceğini
belirten Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Hamit Aytar,
“Kişinin omurgasında bu gibi sorunlar olması ve kaslarının zayıflığı ailesel
özellikten kaynaklanabiliyor. Ama önemli olan kişinin omurgasını nasıl
kullandığı. Yani, omurgadaki bazı sorunlar bel fıtığı riskini artırabiliyor ama
fıtık genetik değildir” diye konuşuyor.
YORUMLAR