Tüm dünya COVID-19 pandemisiyle mücadele etmeye devam
ederken, ilk bakışta hassas bir konu gibi görünebilecek şeyler hakkında
yazdığım için beni affedin. Ancak bu global gelişmeler karşısında, bana
beklenmedik bir şey olursa, geride bıraktığım kişiler dijital mirasımla uğraşırken
daha az stresli olacak.
PEK ÇOK YERDE
DİJİTAL AYAK İZİMİZ VAR
Dijital ayak izimizi; finansal hesaplar, aile
fotoğrafları, müzik koleksiyonları, sosyal medya ve e-posta hesaplarını
içerebilir, ancak bunlarla sınırlı değildir. Örneğin Google; e-posta, fotoğraf
ve bulut depolama alanı sağlarken, Spotify favori çalma listelerinizi saklıyor
olabilir.
Benim durumumda olduğu gibi, önemli belgeleri ve aile
fotoğraflarını bulutta saklıyorsanız: hayatınızı kaybettiğinizde, bu dosyalara
başkalarının erişmesi ve muhtemelen bunları yönetmesi gerekebilir. En önemli
hususlardan biri, sosyal medya profillerinizin anılaştırılmasını veya
silinmesini isteyip istemediğinizdir veya bu kararı siz öldükten sonra
başkalarına bırakmanızdır.
DİJİTAL VARLIKLARIN
SORUMLULUĞUNU BİRİNE YÖNLENDİRİN
Vasiyette, mülk, finans ve varlıklara bakacak ve bunları
isteklerinize göre dağıtacak güvenilir birini atamak yaygın bir uygulamadır.
Bugünün dünyası, dijital varlıkların sorumluluğunu almak ve işlemek yani
hesapları-profilleri silmek, dönüştürmek, indirmek ve yönetmek için bir dijital
yürütücüye de ihtiyacınız olabileceği anlamına gelir. Önemli finansal
varlıkları listelediğiniz gibi, dijital varlıkları ve bunların her biri için
özel talimatlarınızın ne olduğunu listelemek isteyebilirsiniz, böylece geride
bıraktığınız insanlar arasında karışıklık veya anlaşmazlık olmaz. Şimdilik, tüm
devletler veya ülkeler dijital yürütücülerin yasal statüsünü tanımıyor, ancak
merhumun kesin isteklerini gösterdiği için yasaların izin verdiği yerlerde
yakınları tarafından saygı duyulacağı umuluyor.
SOSYAL MEDYA
PLATFORMLARI NASIL YAKLAŞIYOR, NE TALEP EDİYOR?
Birisinin vefat ettiğini bildirirken çoğu servis
sağlayıcı; vekaletname, doğum belgesi, vasiyetname veya miras mektubu gibi
ortak belgeler istemektedir. Ölüm belgesi gibi ölümü doğrulayan resmi
belgelerin de sunulması gerekecektir. Popüler hizmetlerden bazılarının konuya
yaklaşımını ise altta sıralamaya çalıştım:
• Facebook, bir mirasçı atamanıza izin verir ve atanan
kişiye hesabı anma ve son bir mesaj gönderme yetkisi verir. Mirasçı ayrıca
istenmeyen anma mesajlarını silebilir, etiketleri kaldırabilir, arkadaşlık
isteklerine cevap verebilir, hesap silme talebinde bulunabilir. Facebook'ta
mirasçı işaretlemek için “Facebook'ta hesabıma nasıl hesap vârisi eklerim veya
hesap vârisimi nasıl değiştirir ya da kaldırırım?“ kısmını inceleyebilir,
yönergeleri takip edebilirsiniz. Başka bir seçenek, hesabın silinmesini
istemektir. Ancak unutmayın, silme işlemi bir kez yapıldığında geri alınamaz.
• Garip ama Facebook'un sahip olduğu Instagram, bir
mirasçı atamanıza izin vermiyor. Hesap, doldurulması gereken farklı online
formlarla anılaştırılabilir ve silinebilir. Bu formlar ölüm belgesi gibi ölüm
kanıtı sağlayan belgeleri içermelidir. Hesabın silinmesi isteniyorsa, bu işlem
yakınlığını ve yetkilerini kanıtlayabilecek en yakın aile üyesi tarafından
yapılmalıdır.
• Google farklı bir yaklaşım benimsiyor ve bir “Etkin
Olmayan Hesap Yöneticisi“ kullanıyor.
Kullanıcılar hesaplarına belirlenen süre boyunca giriş yapmazsa önceden kayıtlı
bir telefon numarası ve e-posta adresine 1 ay öncesinden bildirim gönderiliyor.
Etkin olmadan bekleme süresi 3, 6, 12 veya 18 ay olarak ayarlanabiliyor. Bir
sonraki adım, hareketsizlik süresine ulaşıldıktan sonra yanıt veremediyseniz
kime bildirim gönderileceğini seçmek ve hangi veri ve hizmetlere
erişebileceklerine karar vermektir; liste uzun. Belirlenen kişi e-posta ile
bilgilendirilecek ve kimliği önceden tanımlanmış bir telefon numarası
aracılığıyla çok faktörlü kimlik doğrulaması kullanılarak doğrulanacaktır. Daha
sonra bu kişi, seçilen verilerin bir kopyasını indirebilecek. Son adım, YouTube
videoları gibi halka açık içerikleri bulunan hesapların silinip silinmeyeceğine
karar vermektir. Etkin Olmayan Hesap Yöneticisi birçok seçenek sunuyor. Bunlar,
bu araştırmamda tanık olduğum en kapsamlı olan seçenektir.
• LinkedIn bir hesabı silmek için, onu raporlayarak
Instagram'ınkine benzer belgelenmiş kanıtlar sunmanızı ister.
• Twitter, hesabı devre dışı bırakmak için bir forma
yönlendiriyor.
• Snapchat, sadece bir form aracılığıyla hesap silme
imkanı sunuyor.
YORUMLAR