Yeni bir bilgisayar alındığında eski bilgisayardaki
önemli verilerin tümü transfer edildikten sonra genellikle silinir. Ancak
bilgisayardaki herhangi bir dosyayı çöp kutusuna sürükleyen kullanıcılar,
aslında sadece dosya sistemini yani işletim sisteminin verilere ulaşmak için
kullandığı yolu silmiş oluyor. Satmak, başkasına vermek, yok etmek ya da çöpe
atmak gibi seçeneklerden hangisinin seçildiği fark etmeksizin bilgisayarlardaki
hassas verilerin gerçekten silindiğinden emin olunması gerektiğini belirten
Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, hard disklerdeki silindiği
sanılan önemli kişisel verilere kötü niyetli kişilerin kolayca erişebildiğini
dile getirerek uyarıyor.
Tamamen Silindiği
Sanılan Bilgisayarların Üçte Birinde Kişisel Veriler Hala Duruyor
Güncel verilere göre kullanıcıların tamamen sildiğini
düşündüğü hard disklerin yarısına yakını çeşitli dosya ve veriler, yaklaşık
üçte biri de fotoğraf ve videolar, özel belgeler ve mailler gibi önemli
dosyalar ile banka hesap bilgileri, kredi kartı numaraları, kullanıcı bilgileri
gibi kritik veriler içeriyor. Sahiplerinin silindiğine inandığı çoğu dosyaya
ulaşmayı başaran kötü niyetli kişiler, bu bilgileri kimlik hırsızlığı ve çevrimiçi
dolandırıcılık gibi amaçlarla kullanarak ciddi zarar yaratıyor.
Basit silme işleminin ardından tüm verilerin tamamen yok
olduğunu düşünen kullanıcıların veri güvenliği adına daha fazla adım atarak
cihazlarını tamamen temizletmeleri gerekiyor. Kullanıcıların göremedikleri için
tamamen ortadan kaldırdıklarını düşündüğü dosyalar hard diskte kalmaya devam
ettiği için finansal bilgilerden kişisel verilere kadar her şeye kötü niyetli
kişiler kolayca ulaşabiliyor.
Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal,
tamamen silinecek verilerle ilgili “Buna bir daha ihtiyacım olma ihtimali
nedir?”, “Biri bu veriyi benim aleyhime kullanabilir mi?” ve “Başka biri bu
verileri keşfederse rahatsız olur muyum?” sorularıyla sağlıklı bir
değerlendirmenin yapılabileceğini dile getiriyor. Eğer bu üç soruya da verilen
cevap “Hayır” ise yani ilgili dosyalar kişisel ya da hassas bilgiler içermiyor,
kullanıcı bir daha ihtiyaç duymayacağını düşünüyor ya da yedekleme yapıyorsa
basitçe silinmeleri yeterli oluyor.
“Tamamen Silinmesi
İstenen Verilerin Üzerine Yeni Veriler Yazılmalı”
Kişisel veriler, kurumsal kayıtlar, finansal raporlar
gibi hassas verilerin güvenliği için ise silme işleminden daha fazlasına
ihtiyaç duyuluyor. Aynı soruların burada da yinelenebileceğini belirten Serap
Günal, hepsine “Evet” cevabı veren kullanıcıların hard disklerini tamamen
temizletmeye ihtiyacı olduğunun altını çiziyor.
Verileri kalıcı olarak silmek isteyen kullanıcıların
öncelikle format atmak ile onu temizlemenin aynı şey olmadığını fark etmesi
gerekiyor. Dosyalarını kalıcı olarak silmeyi amaçlayan kişilerin sildikleri
verilerin üzerine farklı veriler yazmasının şart olduğunu vurgulayan Serap
Günal, disklerin tamamen temizlenmeden önce önemli verilerin mutlaka
yedeklenmesini öneriyor.
“Low Level Format
da Aynı Vazifeyi Görüyor"
Biraz daha profesyonel bir metod sorgulandığında medyaya
bir kere low level format atmak, kullanıcı verilerinin bir daha geri
döndürülemeyecek şekilde silme işlemini gerçekleştiriyor.
YORUMLAR