Erkeklerin Yüzde
35’inin Kadınların Yüzde 15’nin Ölüm Nedeni “Sigara”
İnsanları sigaraya bağımlı hale getiren madde nikotindir.
Nikotinin, vücudumuz üzerinde kalp atışlarını hızlandırıcı, tansiyonu
yükseltici ve kanın pıhtılaşma riskini artırıcı olumsuz etkileri vardır. Erkeklerde tüm kansere bağlı ölümlerin yüzde
35'inin, kadınlarda ise yüzde 15'inin nedeni sigaradır. Akciğer kanserine bağlı
ölümlerin yüzde 90’ının nedeni sebebini yine sigara oluşturmaktadır.
Sigaraya
Bağımlılık Nasıl Oluşur?
Nikotin çok güçlü̈ bir psikolojik uyarıcı ajandır.
Sigarayı ilk kez deneyen her üç̧ kişiden biri tek bir sigara ile bağımlı hale
gelmektedir. Bir sigara içildiğinde ortalama 10 saniye gibi kısa bir sürede
yanaktan emilen nikotin, beyne ulaşır ve serotonin gibi hormonların
salgılanmasını sağlayan merkezin uyarılmasıyla birlikte meydana gelen hormonal
salınımlar, zevk alma, gevşeme, sakinleşme, konsantrasyon artışı gibi
değişikliklerin ortaya çıkmasına neden olur. Ödül gibi gelen bu
değişikliklerin devam etmesi için vücudunuz daha çok nikotin istemeye
başlar ve bu durumda içilen sigara miktarında artışa sebep olur. Nedeni
nikotinin meydana getirdiği etkilere karşı vücutta tolerans gelişmesidir.
Bunun anlamı şudur: Vücuttaki nikotin miktarı arttıkça etkisi azalır, ödül
gibi gelen değişikliklerin devamını sağlamak için nikotin miktarının daha
da artması gerekmektedir. Artık vücudumuz bu maddeyi gerek olmadığı halde
almak istemektedir. Bu davranışı
yapmadığımız zaman hissettiğimiz sinirlilik, gerginlik, konsantrasyon
bozukluğu, iştah artışı, depresyon vb. duygular irademizle kontrol
edebileceğimiz bir durum olmaktan uzaklaşmış ve tıbbi bir bozukluk halini
almıştır. Eğer kişi sigarayı bırakmak istiyor ve kendi kendine zorlanıyorsa bir
uzmana başvurarak etkinliği kanıtlanmış tıbbi tedavi yöntemlerinden
yararlanabilir.
Sigarayı
Bıraktıktan Sonra:
20. dakikada nabız, kan basıncı ve vücut ısısı normale
döner. 24. saatte kanda karbonmonoksit gazı hızla azalır.
2 hafta – 3 ay
sonra
• Efor kapasiteniz artar.
• Öksürük varsa azalır, 3 ay içinde kaybolur.
• Balgam varsa 2 haftada yarı yarıya azalır.
• Soluk alıp vermeniz kolaylaşır.
• Koku ve tat alma duyularınız iyileşir.
1. yılda
• Kalp krizi geçirme riskiniz ilk günlerden itibaren
azalmaya başlar, bir yılın sonunda risk yüzde 50 azalır.
• Beyin kanaması ve bacaklardaki damar hastalığı (Buerger)
riski yüzde 30-50 azalır.
• KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) gibi
solunum yetmezliğine yol açabilen akciğer hastalıklarının ortaya çıkması
engellenir, varsa ilerlemesi durur.
5. yılda
• Ağız, gırtlak, yemek borusu, idrar torbası kanseri
riski yarı yarıya azalır
10. yılda
• Felç olma riskiniz 5-10 yıl içinde hiç sigara
içmemiş olanlarla aynı düzeye iner.
• Akciğer kanseri, ağız, gırtlak, yemek borusu, idrar
torbası, böbrek, pankreas kanseri riski azalmaya devam eder.
15. yılda
• Kalp koroner damar hastalığı ve kalp krizi riski hiç
içmeyenlerle aynı olur.
YORUMLAR