Ancak böbrek sağlığına çocukluk çağından itibaren dikkat edilmesi ve gerekli
önlemlerin alınması kişiyi ilerleyen dönemlerde yetmezlik tehlikesinden
koruyabiliyor. “3-9 Kasım Organ Nakli Haftası” öncesinde Memorial Ataşehir
Hastanesi Böbrek Nakli Medikal Başkanı Prof. Dr. Murat Tuncer, böbrek
sağlığının korunması için dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
En
çok kadınlarda ve 40 yaş sonrasında görülüyor
Böbrek, vücuttaki zehirli maddeleri
temizleyen, kemiklerin oluşumunda önemli rol oynayan, D vitamini aktivasyonunu
sağlayan ve kırmızı kan hücrelerinin üretimini sağlayan eritropoetin hormonunu
üreten önemli bir organdır.Böbrek fonksiyonlarının belirli bir limitin altına
inmesi, kronik böbrek yetmezliğini işaret etmektedir.Böbrek yetmezliği süzme
değerinin 60 ml\dk altına inmesi demektir. Eğer süzme değeri 20’nin altına
inerse son dönem böbrek yetmezliği gelişir. Önemli olan böbrek yetmezliği
gelişmeden müdahale etmektir. Böbreklerde kalan hücreler kendilerini yenilemez
tam tersi ilerler ve daha kötüye gider. Eğer 3 ayı aşan bir böbrek yetmezliği
süreci varsa bu kronik böbrek yetmezliği anlamına gelmektedir. Kronik böbrek
yetmezliği; kansızlık, kemik erimesi ve kalp hastalıklarına yol açtığından
tedavi edilmediği takdirde hayati riske yol açmaktadır. Böbrek yetmezliği, her
yaşta ve cinsiyette oluşabildiği bilinse de, özellikle ileri yaşlarda ve
kadınlarda daha sık görülmektedir.Araştırmalar 40’lı yaşlar sonrası daha çok
ortaya çıktığını göstermektedir.
Düzenli
kontrollerinizi ihmal etmeyin
Böbrek yetmezliği erken evrelerde herhangi
bir belirti göstermeyebilir. Bunun için hastalığı saptamanın en etkin yolu, kan
ve idrar tahlillerinin belirli aralıklarla yapılmasıdır. Erken teşhis ile
böbrek yetmezliğini yavaşlatmak ve tedavi etmek mümkündür. Diyabet, yüksek
tansiyon, fazla kilo ve anne, baba ya da yakın akrabalarda böbrek yetmezliği
hikayesi gibi bu risk faktörlerinden biri veya bir kaçı varsa böbrek
fonksiyonlarının 6-12 ayda bir kontrolü gereklidir.Ülkemizde maalesef düzenli
check up yaptırma alışkanlığı bulunmamaktadır. Bu da hastalıkların erken evre
de tespit edilmesini engellemektedir. Böbrek yetmezliğinin önlenmesinde rutin
kontrollerin büyük önemi vardır. Bazı ülkelerde böbrek sağlığı için kreatinin
seviyesi takip edilir. Eğer bu seviye 1.2’yi aşarsa nefroloji uzmanlarına
başvurulmalıdır. Bu erken tanı için önemli bir yoldur.
Böbrek
sağlığını korumak için bunlara dikkat edin!
1. Kan
şekeri belirli aralıklarla kontrol edilmeli: Diyabet hastalığı olan
kişilerinneredeyse yarısından çoğundazamanla böbrek yetmezliği gelişebilmektedir.
Bunun için kan şekerinin belirli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir.
2. Kan
basıncınızı takip edin: Normal kan basıncı 120-80 ve altındadır. 139/89 arası
kan basıncı değeri iseyüksek tansiyon öncüsü değerler olarak kabul edilip;düzenli
yürüyüş, tuzsuz diyet gibi yaşam tarzındaki değişiklikler ile kontrol altında
tutulmalıdır.Eğer kan basıncı 140/90’in üzerinde ise düzenli ilaç kullanımı ve kan
basıncı kontrolügereklidir.
3. Sağlıklı
beslenin ve tuz alımını sınırlayın: Tuz tüketimi günde en fazla bir çay kaşığı
olacak şekilde kısıtlanmalıdır. İşlenmiş gıdalar ve fastfood tarzı beslenme yerine
taze sebzemeyve ve ev yemekleritüketilmelidir.
4. Yeterli
su tüketerek böbreklerinizi koruyun: Günde 1.5-2 litre su içmek böbrek sağlığı
için önemlidir. Bu sıvı miktarı egzersiz, ateşli hastalıklar, hamilelik veya
emzirme dönemlerinde artırılmalıdır.
5. Sigarayıbırakın
ve içilen ortamlardan uzak durun: Vücutta neredeyse tüm organları etkileyen sigara,
böbreklere gelen kan akımını yavaşlatmaktadır.
6. Gereksiz
yere ağrı kesici ve antibiyotik kullanmayın: Bilinçsizce alınan ağrı kesici ve
antibiyotiklerböbrek yetmezliğine yol açtığından doktor
kontrolü dışında kullanılmamalıdır.
7. Taş
ve idrar yolu enfeksiyonlarının nedenini öğrenin: Düşürülen taşların analizi
mutlaka sağlanmalıdır. Yine İdrar yolu enfeksiyonlarının da nedeni
belirlenmelidir.
8. Düzenli
egzersiz yapın: Haftada 3-4 kez yapılan 30 dakikalık tempolu yürüyüş ve düzenli
egzersizler kan basıncını düşürerek böbrek sağlığının bozulmasını
engellemektedir.
YORUMLAR