Doğduğumuzda
küçük olan kemiklerimiz büyüme plağı
veya epifiz plağı olarak tanımlanan bölgelerden uzayarak normal
boyutlarına ulaşıyor. Kollarımız daha çok omuz ve el bileği bölgesinden, bacaklarımız ise ağırlıklı olarak diz
bölgesinden uzuyor. Bu bölgelerde görülen ağrılar halk arasında genellikle
büyüme ağrısı olarak düşünülse de, bu her zaman doğru olmuyor. Acıbadem Adana Hastanesi Ortopedi ve
Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Erhan Serin, büyüme ağrılarının daha çok
dizin üst ve alt tarafındaki kısımlardaki kaslarda ortaya çıktığını
hatırlatarak, 2-12 yaş arasında çocukları olan ebeveynlerin bu konuda dikkatli
olmaları gerektiği söylüyor.
Büyüme ağrısı akşam
dinlenince geçiyor
Büyüme
ağrısı olarak adlandırılan ağrıların kız ve erkek çocuklarda hemen hemen eşit
oranda görüldüğünü söyleyen Prof. Dr.
Erhan Serin, ağrıların genellikle 12–13 yaşlarına kadar devam ettiğini ve
sonradan kaybolduğunu anlatıyor. Ağrıların ortaya çıkmasındaki en önemli
faktörün, kemiğin büyüme hızından daha çok çevresindeki kas, tendon ve bağlar
gibi yumuşak dokulardaki zorlanmalar ve gerilmeler sonrasında oluşan ödem
olduğunu belirten Prof. Dr. Erhan Serin,
sözlerine şöyle devam ediyor: “Çocuklar genellikle gündüz yaptıkları
aktiviteler sonrasında akşama doğru veya geceleri ağrıdan yakınıyor. Ancak,
sabah olduğunda genellikle şikayetleri geçmiş oluyor. Bu ağrıların aşırı efor sonrasında
da arttığı gözleniyor.” Daha çok dizin
üst ve alt tarafındaki kısımlarda bulunan kaslarda ortaya çıkan büyüme
ağrılarının dinlenme, masaj ya da basit ağrı kesicilerden yarar görebildiğini
belirten, Prof. Dr. Erhan Serin, bu
uygulamalardan sonuç alınmadığı, gün boyu süren ağrı, şişlik, kızarıklık ve
yürümede zorluk gibi sıkıntıların devam etmesi durumunda çocukların bir uzman
tarafından değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.
Büyüme ağrısıyla
karıştırılan 5 hastalık
Prof. Dr. Erhan Serin,
büyüme ağrıları ile karıştırılan önemli hastalıkları şöyle sıralıyor:
1- Travmalar: Çocukların düşme veya
darbeye maruz kalması sonucu oluşan travmalarda, ağrı, şişlik, morluk,
hassasiyet ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilere rastlanıyor. Travmalarda,
büyüme ağrılarından farklı olarak, bölgesel ağrı yaşanıyor ve beraberinde
morluk ile şişlik görülüyor. Büyüme ağrılarında ise çocuklar daha çok her iki
bacağındaki kasların üzerindeki ağrıdan şikayet ediyor. Ayrıca büyüme ağrıları
sabah ortadan kalkıyor.
2- Kemik ve eklem
enfeksiyonları: Erişkinlere göre çocuklarda daha sık görülen kemik ve eklem enfeksiyonlarında tablo
büyüme ağrılarına göre çok daha şiddetli seyrediyor. Hem ağrı daha şiddetli
yaşanıyor, hem de çocukların genel sağlık durumuları kötüleştiriyor. Enfeksiyonlarda,
şiddetli ağrıya ateş, üşüme, titreme, şişlik, kızarıklık, lokal veya genel ısı
artışı, hareket kısıtlılığı ve yürümede zorluk gibi belirtiler de ekleniyor.
Ayrıca sistemik enfeksiyonlarda da yaygın olarak kemik ve eklem ağrıları görülebiliyor.
3- Çocukluk çağı tümörleri:Çocukluk
çağında görülen iyi veya kötü huylu kemik
tümörlerinin, uzun kemiklere ve özellikle de bacaklardaki uzun
kemiklere daha fazla yerleştiği görülüyor. İyi huylu kemik tümörleri çocuğun gelişimiyle
birlikte belirli bir büyüklüğe ulaşıyor. Ekleme yakın yerlere yerleşmiş
tümörler ise kaslara ve tendonlara yaptığı baskı sonucu büyüme ağrılarına
benzer ağrılar ortaya çıkarabiliyor. Ancak, iyi huylu kemik tümörlerinde ağrı
hareket veya temasla ortaya çıkarken kötü huylu tümörlerde ağrı süreklilik arz
ediyor.
4-
Kan hastalıkları ve lösemi: Büyüme ağrılarıyla karıştırılabilen sorunlardan biri de kan
hastalıkları ve lösemi. Kemiklerin de etkilendiği bu hastalıklarda hiç durmayan
sürekli ağrı yaşanıyor. Kan hastalıkları arasında kanamanın durmamasıyla
tanınan hemofilide tabloya şişlik ve morluk eşlik edebiliyor. Lösemide de çocuk
sürekli ve dinlenmeyle geçmeyen ağrı yaşıyor.
5-
Romatizmal hastalıklar: Son yıllarda çocuklarda artış gösteren romatizmal hastalıklar yine
sıklıkla eklemlerde ağrı ile ortaya çıkıyor. Çocuklardaki romatizmal ağrılar
hem uzun sürüyor, hem de şiddetli yaşanıyor.
Kas yorgunluğu, ateş ve ağız bölgesinde de aft görülmesi romatizmaya
işaret ediyor.
YORUMLAR