Üsküdar
Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi’nden Dil ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı
İbrahim Yaşa, okul öncesi ve okul döneminin dil ve konuşma bozukluklarına
dikkat edilmesi gereken en önemli dönemler olduğunu söyledi.
Okuma yazmada güçlük çekiyorsa
dikkat!
İbrahim
Yaşa, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çocuk
okuma ve yazma öğrenirken zorlanıyorsa, okula devam etmede güçlük yaşıyorsa, konuşması çevresi tarafından
anlaşılmıyorsa, ödev yaparken zorlanıyorsa, kendisine söylenileni anlamada
sorun yaşıyorsa, akademik başarısı yaşıtlarına göre geriyse olası bir dil ve
konuşma güçlüğünden şüphe etmek gerekir. Okul süreciyle birlikte eğitim
faaliyetlerinin başlamasıyla bu tür sorunlara olan dikkat artmakta ve görülen
dil ve konuşma problemleri için etkin yönlendirme ve doğru uzmandan yardım alma
önem kazanmaktadır.”
Bu
dönemde en sık rastlanan dil ve konuşma bozukluklarının çeşitlilik gösterdiğini
ifade eden İbrahim Yaşa, “Söyleneni anlamada ve kendisini ifade etmede güçlük
yaşaması, akranlarına göre daha kısa cümleler kurması, ekler kullanımında
sorunlar yaşaması, sınırlı sözcük dağarcığının olması dil bozuklukları için
başlıca belirtilerdir” diye konuştu.
Kekemelik görülebiliyor
İbrahim Yaşa, en sık karşılaşılan
sorunların sesletim ve kekemelik olduğunu ifade ederek şöyle konuştu:
“Harfleri (sesleri) doğru şekilde üretememesi ya da üretmesi gereken ses
yerine başka bir harf (ses) üretmesi örneğin “r” sesini sesletemediği için
“rakam” yerine “yakam” demesi sesletim-sesbilgisel bozukluk olduğunun
göstergesi olabilir. Bu tür sorunlardan farklı olarak çocuğun konuşma
akıcılığının ses, hece ve sözcük tekrarları, eklemeler, uzatmalar ve
bloklarla kesintiye uğraması sonucu (örneğin çocuk “kapı” yerine “kakakapı”,
“kkkkapı” ya da “kaaapı” olarak söylemesi) kekemelik sorununun bulunabileceğinin
birer kanıtı olabilir.”
Erken müdahale çok önemli
Bu tür sorunların çocuğun okuma-yazma
faaliyetlerini, derse katılımını, çevre ile olan iletişimini ve özgüvenini yani
akademik başarısını etkilediğini vurgulayan İbrahim Yaşa, “Bu dönemde yapılan erken müdahale
çocuğun dil, konuşma ve akademik becerilerinde yaşıtları düzeyine gelmesini sağlar.
Sürecin etkin başlatılması ve yürütülebilmesi için ebeveyn, öğretmen ve uzmanın
işbirliği halinde olması büyük önem taşımaktadır” önerisinde bulundu.
YORUMLAR