Bu gereklilik niye derseniz hiçbir şikâyeti olmayan çocukların dahi yılda bir kez göz muayenesinden geçmesi, herhangi bir kırma kusuru var mı diye değerlendirilmesi gerektiğini belirten Acıbadem Adana Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Rana Altan Yaycıoğlu, sağlam gözlerin okul başarısı için de çok önemli olduğunu vurguluyor.
Zamanında kırma kusuru tembellik gibi görme problemlerinin
tanısının konulması çocukların okuldaki başarısını, okula alışmasını
sağladığını ve ileride de yaşam kalitesini artırdığını belirtiyor. Prof. Dr.
Rana Altan Yaycıoğlu, ailelere yönelik şu önerilerde bulunuyor: “Çocukların 1
yaş öncesinde gözlerde ciddi bir sorun olup olmadığı yönünden
değerlendirilmesi, 3 yaş öncesinde gözlerde kırma bozukluğu yönünden
araştırılması, sonrasında da bozukluk zaman içerisinde gelişebileceği veya
ilerleyebileceği için en azından yıllık kontrollerin yapılması gerekir. Okula
yeni başlayacak çocukların ise mutlaka önceden göz muayenesine götürülmesi çok
önemli”
1.Miyopi; uzağı
göremiyorsa…
Basitçe uzağı görememe sorununa miyopi deniyor. Kişi,
miyopi derecesine göre uzağı belli
mesafelerden itibaren göremez oluyor. Özellikle dünyada
gelişmiş bölgelerde yaşayan çocuklarda miyopi oranında artış görüldüğünü
belirten Prof. Dr. Yaycıoğlu, sınav
odaklı eğitim sistemi, çocuklar arasında cep telefonu, tablet, bilgisayar gibi
cihazların kullanımının artması ve daha erken yaşlarda bu cihazların
kullanılması, dışarıda geçirilen zamanın azalması ve güneşe daha az maruz
kalınması gibi faktörlerin miyopide görülen bu artışa sebep olduğunu
belirtiyor.
Miyopi, kalıtsal olabileceği gibi ailesinde hiç göz
bozukluğu olmayan çocuklarda da görülebiliyor. Eski zamanlarla karşılaştırma
yapıldığında muayene edilen çocuklarda miyopi artık daha küçük yaşlarda
başlıyor ve daha yüksek derecelere ulaşıyor. Okul çağındaki çocuklarda
tahtadaki yazıları görememe ya da bulanık görme şeklinde kendini belli
edebiliyor. Miyopi derecesinde artışın çok yüksek olması gelecekte beraberinde
ağ tabakasında yırtılma ve ayrılma (retina dekolmanı), sarı noktada bozulma
(makülopati) gibi gelişme ihtimali olan hastalıkların görülmesinde de artışa
yol açabiliyor.
2.Hipermetropi;
yakını bulanık görüyorsa…
Uzağı iyi görüp yakında bulanık görme olarak bilinir.
Ancak, küçük derecelerinde kişi uzağı ve yakını da iyi görebiliyor.
Hipermetropi beraberinde kişide baş ağrısı, gözlerde yorgunluk gibi şikayetleri
getirebiliyor. Küçük ve orta derecelerde çocuklarda belirgin şikayete yol
açmasa da okumada güçlük, okurken kelime veya satır atlanması ve ders çalışma
isteğinde azalmaya yol açabiliyor. Hastalığın fazla ilerlediği durumlarda hem
uzak hem de yakın görmede bozulma olabilmekte. Bu da gözlerde tembellik (ambliyopi)
dediğimiz bozukluğun olmasına yol açabiliyor.
3.Astigmatizma;
eğri veya kırık görüyorsa..
Göz hastalıklarının bu türünde uzak ve yakında çift
görme, düz çizgilerde bir eğrileşme oluyor. Düşük ve orta derecelerinde kişi
nispeten hem yakın hem uzağı görür, ancak görüntü net olmuyor. Çocuklar devam
eden bir baş ağrısından şikayet edebiliyorlar. Bu kişilerde görüntü net olmasa
bile gerçek net görüntü olarak karşılaştırabileceği bir imaj olmaması sebebi
ile gözlerinde bozukluğu fark edip şikayet edememekte. İleri seviyelerinde
astigmatizma da gözlerde tembelliğe yani görme azlığına sebep oluyor. Astigmatı
olan çocuklar, zaman zaman net görememe ve baş ağrısından şikayet edebiliyor.
Bazen de hiçbir şikayetleri olmayabiliyor.
4.Ambliyopi;
gözler de ‘tembel’ olur!
Ambliyopi olarak da anılan tembellik bir veya her iki
gözde görmenin kalıcı azalması olarak biliniyor. Küçük yaşlarda göz bozukluğu
olup bu rahatsızlık zamanında saptanmayıp tedavi edilmediğinde ortaya çıkıyor.
Göz tembelliği, çocukluk çağı görme azlığının en sık nedenlerinin başında
geliyor. Doğum ile 7 yaş arası çocukların göz tembelliğinde hassas oldukları
dönem olduğunu söyleyen Prof. Dr. Rana Altan Yaycıoğlu, “Normalde çocuklarda
özellikle bu yaşlar arasında her iki gözden berrak görüntünün beyindeki görme
merkezine ulaşması gerekir. Ancak herhangi bir sebeple -bu gözlerde kayma,
görme yollarında engel yaratacak kapak düşüklüğü, saydam tabakada (kornea)
bulanıklık, katarakt, gözün arkasında ağ tabakasında veya görme sinirinde
problem olması gibi sebepler olabilir- beyine ulaşan görüntü her iki gözden
eşit ve net ulaşamayacaktır. Aynı zamanda, tek veya her iki gözde olabilen
ileri derecede kırma kusuru (yüksek miyopi, hipermetropi ve/veya astigmatizma)
erken gelişimsel dönemde tedavi edilmez ise gözlerde tembellik gelişebilir. Bir
gözde tembellik olduğunda beyine yeterli uyarı gitmemesi beyindeki ilgili
merkezin kalıcı olarak iyi gelişmemesine ve tek veya iki gözde tembelliğe sebep
olur” diyor.
Tembellik veya göz bozukluğu olduğunda aileler bu durumu
her zaman fark edemiyorlar. Eğer bozukluk tek gözde ise diğer gözü ile rahat
gördüğü için çocuğun görmesinde bir şikayet olmuyor ve uzaktaki cisimleri dahi
rahatlıkla görebildiklerini ifade edebiliyorlar.. Ayrıca, küçük çocukların
kullandıkları görme genelde yakın çevre olduğu için eğer düşük derecelerde
bozukluk varsa çocuk görememekten şikayet etmeyebiliyor.
YORUMLAR