Dizde ağrı ve kilitlenme en sık görülen yakınmaları oluşturuyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Özgür Çetik ebeveynlerin özellikle bu iki belirtide zaman kaybetmemeleri gerektiğine dikkat çekerek “Normalde diz eklemi içinde bulunan yarım ay şeklindeki 2 adet kıkırdak yapıdan oluşan menisküslerin birçok görevi var. Bunlardan en önemlisi ise diz eklem kıkırdağının korunmasını sağlamak. Bu nedenle menisküs yırtığı zamanında tedavi edilmezse dizin eklem kıkırdağında hasar oluşabiliyor. Bunun sonucunda erken dönemde dizde ağrı ve hareket kısıtlılığı, geç dönemde de kalıcı kıkırdak hasarına bağlı genç yaşta kireçlenme problemi ortaya çıkabiliyor. Bu durum günlük hayatta zorluklar yaratabileceği gibi spor yaşantısına da ciddi tehdit oluşturabiliyor” diyor.
En önemli nedeni
ağır spor temposu!
Çocuklarda 2 tip menisküs yırtığı meydana geliyor.
Birincisi son yıllarda sportif faaliyetlerin artması sonucu görülen erişkin tip
menisküs yırtığı. Prof. Dr. Özgür Çetik ağır spor temposunun çocuklarda
menisküs yırtığının en önemli sebebini oluşturduğunu söylüyor. Çocuklarda 10 yaşından
sonra profesyonel düzeyde spora geçiş artıyor. Bu nedenle erişkin tip menisküs
yırtığı bu yaşlardan sonra daha sık görülüyor. Antrenmanlarda diz çevresi
güçlendirici egzersizler yaptırılması ve spora uygun ayakkabı giyilmesi
sakatlanma riskini düşürüyor. “Diskoid menisküs” olarak adlandırılan ikinci tip
ise menisküslerin doğuştan yapısal olarak hatalı gelişmeleri sonucu kolayca yırtılabilmeleri nedeniyle gelişiyor.
Yarım ay şeklindeki menisküslerin yük taşıma kapasiteleri oldukça yüksek
oluyor. Menisküslerin anne karnında yarım ay halini almaları gerekiyor. Eğer
anne karnında bu şekli almazlarsa, dairesel, bir başka deyişle disk şeklinde
oluşuyorlar. Bu şekilleriyle yük taşıma kapasiteleri yarım ay şekline göre daha
az olduğu için de kolayca yırtılabiliyorlar. Bu tip menisküs yırtıkları
genellikle 10 yaşından küçük çocuklarda daha sık ortaya çıkıyor.
Diz çöktüğünde
ağrıdan yakınıyorsa…
Erişkin tip menisküs yırtığı ağrı ve dizde kilitlenme
şikâyetiyle ortaya çıkıyor. Diskoid
menisküs yırtığı ise her zaman şikâyete yol açmıyor, bazen başka bir sebeple
çekilen diz MR’ında görülebiliyor. Prof. Dr. Özgür Çetik diskoid menisküsün bazen yırtılmadan da
şikâyet yapabildiğini vurgulayarak, “Dizden ses gelmesi ve ağrı en sık görülen
şikayetler. Yırtıldıktan sonra ağrı daha fazla ön plana çıkıyor. Özellikle diz
çökme hareketi sırasında dizde devam eden ve düzelmeyen ağrı varsa çocuğun
mutlaka muayene olması gerekiyor” diyor.
Ağrı geçmiyorsa
çözüm cerrahi
Herhangi bir şikayete yol açmayan bazı tipteki menisküs yırtıkları ameliyat
gerektirmeden takip edilebiliyor. “Ancak menisküs yırtığı çoğunlukla yakınmaya
neden olduğu için tedavisi çoğunlukla cerrahi oluyor.” diyen Ortopedi ve
Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Özgür Çetik sözlerine şöyle devam ediyor: “
Menisküs yırtığı günümüzde artroskopi denilen kapalı ameliyat yöntemiyle tedavi
ediliyor. Çoğunlukla menisküsün yırtık kısmı çıkarılırken, bazı durumlarda yırtığın dikilmesi yöntemine
de başvurulabiliyor. Menisküslerin bütün olarak korunabilmeleri diz ekleminin uzun
süreli sağlıklı kalması için önemli, bu nedenle onarılmaya uygun yırtıklarda
menisküs dikişi yöntemi tercih ediliyor. Ameliyatın ardından ağrı, dizde
kitlenme gibi sorunlar ortadan kalkıyor ve çocuk spor hayatına devam
edebiliyor. Ayrıca ileri yaşlarda dizde oluşması muhtemel kıkırdak hasarının da
önüne geçilebiliyor”
YORUMLAR