Çünkü gereksiz antibiyotik kullanımı florayı
baskılayarak; antibiyotik kaynaklı ishale, ileride daha dirençli
enfeksiyonlara, alerjik ve otoimmün-romatolojik hastalıklara yol açabiliyor.
Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Ahmet
Yıldırım, çocuklarda görülen üst solunum yolu hastalıkları ve tedavisi hakkında
bilgi verdi.
Kalabalık ortamlar
hasta edebilir
Çocuklar yılda genellikle 3-8, erişkinler ise 2-5 kez
soğuk algınlığı geçirebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının viral veya
bakteriyel kaynaklı olup olmadıklarının ayrımının çok iyi yapılması gerekir.
Kreş, okul ve 2 yaşa kadar olan süt çocukluğu dönemlerinde ÜSYE ile oldukça sık
karşılaşılmaktadır. Okul-kreşe gitme, okul-kreşe giden kardeş varlığı,
kalabalık ortamlarda çalışan ebeveynlerin olması gibi faktörler, hastalıkların
bulaşması için risk yaratmaktadır. Hastalıklar havada asılı kalan damlacıklar,
kirli ellerle direkt temas ya da temiz olmayan yüzeylere el teması ile
bulaşmaktadır. Soğuk algınlığı, viral veya bakteriyel rinofarenjit, tonsilit,
akut otitis media, akut rinosinüzit ve krup olmak üzere alt başlıklar altında
incelenir.
ÜSYE’de risk
faktörleri ve risk gruplarına dikkat!
. Kreş ve okul çocukları için özellikle kreşin ilk
yılları,
. İyi havalandırılmayan ortamlar, güneş ışınlarının az
oluşu ve toplu yaşanılan alanlar; akciğer, kalp, bağışıklık sistemi, metabolik
ve genetik hastalıklar ile obezite,
. 5yaşın altındaki özellikle 2 yaş öncesi çocuklar,
. 19aşından genç olup uzun süreli aspirin kullanan kişiler,
. Gebeler,
. 65 yaşın üzerindeki kişiler.
Hangi hastalığa
hangi tedavi?
Viral veya bakteriyel rinofarenjit; soğuk algınlığı-nezle
olarak bilinir ve hastalığın etkeni %95 oranında viraldir. Tedavisinde
antibiyotiğin yeri büyük oranda yoktur. Hastada öksürük, ses kısıklığı ve burun
akıntısı, göz iltihabı, kırıklık, halsizlik, iştahsızlık, hafif ateş, ağız içi
aftlar, ishal görülebilir. Tonsillit ise bademcik enfeksiyonu olarak bilinir.
Nedeni genellikle 2 yaş altı viral, 2 yaş üstü bakteriyeldir. 2 yaş altında
tedavide antibiyotik kullanımı çoğu vakada gereksizdir. Orta kulak
enfeksiyonlarında bakteriyel etkenler daha fazladır. %80 oranında bakterilerden
kaynaklanan sinüzit, burun etrafı kemik içi hava boşluklarının enfeksiyonudur.
Ses tellerinin iltihabı olan akut larenjit ise %95-100 oranında viraldir.
Havlar tarzda öksürme, ateş ve iştahsızlık ile kendini gösterir. Otit, sinüzit
ve 2 yaş üstü tonsilit dışında antibiyotik tedavisi genellikle gereksizdir. Tüm
hastalıkların tedavisi ve olası komplikasyonları açısından çocuk hastalıkları
uzman muayenesi önemlidir.
ÜSYE’de doğru
bilinen yanlışlar…
1. Hava akımına maruz kalmak ÜSYE’ye neden olmaz. ÜSYE
mikrobik bir hastalıktır. Dış ortam ısısından daha çok havasız ortamda bulunmak
bu hastalığa yol açar.
2. Yeşil veya koyu renkli burun akıntısı antibiyotik
gerektirmez. Burun akıntıları hangi renkte olursa olsun genellikle viral
enfeksiyonlarda daha sık karşılaşılır. Antibiyotik gerekliliği çok azdır.
3. Kalın giyinmek hastalığın engellenmesinde önemli bir
yere sahip değildir. Vücut direncini düşürmeyecek şekilde, yaşanılan bölgenin
iklimine uygun giyinmek yeterlidir. Kalın ve kat kat giyinmenin faydası yoktur.
4. ÜSYE’nin antibiyotikle tedavi edilmemesinin zatürreye
yol açacağı kanısı yanlıştır.
5. Hasta olan kişilerle yakın temas halinde olmamak,
hastalığın bulaşmasını engellemez. Mümkün oldukça havalandırılmış ortam
sağlamak önemlidir. Çünkü hastalık hava yolu ile bulaşır.
6. Soğuk algınlığında ‘akciğerler üşütülmez’. Soğuk
algınlığı, akciğerlerin bir hastalığı değildir.
YORUMLAR