İnce işlerle uğraşırken ortaya çıkan bu titremenin
tedavisinde onunla savaşmak yerine, uzman kontrolünde süreci doğru yönetmek
gerekiyor. Aile öyküsünün teşhiste önemli bir yer tuttuğunu belirten Memorial
Ankara Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Nilgül Yardımcı, gençlerde el titremeleri
ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Titremenin farklı
tipleri bulunuyor
Latince “Tremor” olarak tanımlanan titreme, en çok
ellerde görülmektedir. Birbirine zıt kasların istemsiz kasılmasına bağlı olarak
gelişen, ritmik bir hareket olan titremenin farklı tipleri bulunmaktadır. Bu
farklılıklar titremenin görülme zamanı, görüldüğü organ, şiddeti ve eşlik eden
hastalıklara göre sınıflandırılmaktadır. Titremenin şiddeti hastalıktan
hastalığa, aynı hastalığın farklı durumlarında, anksiyete varlığında,
yorgunluk, açlık gibi durumlarda değişkenlik gösterebilmektedir. Tremor en sık
ellerde görülmekle birlikte bacaklarda, yüzde, çene gibi farklı organlarda da
karşımıza çıkmaktadır. Tremorun varlığı, bazen de bize Parkinson ya da
hipertiroidi gibi başka hastalıklar için de ipucu verebilmektedir.
İlk akla gelen
Parkinson hastalığı oluyor
El titremesi hisseden genç hastaların aklına ilk olarak
Parkinson hastalığı gelmektedir. Parkinson genellikle yaşlılarda ortaya çıkan,
ilerleyici ve sıklıkla kendisini el titremesi belirtisi ile gösteren bir
hastalıktır. El titremesi hisseden 20-25 yaşlarındaki genç insanlar Parkinson
hastası olduklarını düşünerek, gereksiz yere endişe taşımaktadır. Çünkü
Parkinson hastalığının, tüm tremor nedenleri içerisinde büyük bir payı
bulunmamaktadır.
Gençlerde el
titremesinin sebebi “Esansiyel Tremor” olabilir
Ortaokul, lise çağlarında bile ortaya çıkabilen,
çoğunlukla 20’li yaşlarda kendisini belli etmeye başlayan el titremesi,
genellikle “Esansiyel Tremor”un habercisi olabilmektedir. Nedeni tam olarak
belirlenememekle beraber, ağırlıklı olarak genetik geçişin neden olduğu
düşünülen esansiyel tremor, inmeden sonra en sık görülen nörolojik
hastalıkların başında gelmektedir. Hastalar genellikle bir hareket esnasında;
örneğin çay bardağını ya da bir kalemi tuttuklarında, kadınlar göz kalemi
çekmeye çalıştıklarında bu el titremesini hissedebilmektedir. Bununla birlikte
hastanın dirseğini koltuğa dayadığı hareket dışı belirli pozisyonlarda da
tremorun ortaya çıktığı ve dikkatin yöneltilmesi ile daha fazla artış
gösterdiği görülmektedir.
Aile öyküsü
teşhiste önemli bir yer tutuyor
Ellerinde hareketle tetiklenen ince titremeler hisseden
genç hastalar, endişeye kapılmadan bir nöroloji uzmanına başvurmalıdır.
Fiziksel muayenesi yapılan hastanın tremorunun ortaya çıkışı, şiddeti ve hangi
organda olduğu gibi durumların araştırılması gerekmektedir. Bununla birlikte
aile öyküsü dinlendikten ve çeşitli laboratuvar testleri yapıldıktan sonra tanı
konulabilmektedir.
Titremeyle
savaşmayın, onu yönetmeyi öğrenin
Esansiyel tremorun tedavisinde çok aceleci olunmamalıdır.
Öncelikli olarak kişinin bu titremeyle savaşmayıp, onunla arkadaş olması ve
yönetmeyi öğrenmesi gerekmektedir. Tedavi aşamasına ise hastalığın kişinin
sosyal yaşamını etkiyecek boyuta ulaşmasından sonra geçilmektedir. Maalesef bu
rahatsızlığı ilaçlarla tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bazı
ilaçlarla kişinin titremesinin şiddetini azaltmak, günlük hayatını etkileme
seviyesini düşürmek ve kontrol altına alınmasını sağlamak amaçlanmaktadır. Çok
ileri tremor durumlarında ise nadir de olsa beyin ameliyatlarıyla tedavi
önerilebilmektedir.
Başka hangi
durumlarda el titremesi görülür?
El titremesi bazen hastalıklar ile ilgili ipuçları
vermektedir. Titremesi olan kişilerde hipertiroidi denilen hastalığın ayrımını
yapmak çok önem taşımaktadır. Bunun dışında beyin-beyincik hastalıklarında,
bazı ilaçların yan etkileri ya da alkolizm nedeniyle de el titremeleri
görülebilmektedir. Beyincik tremorlarında özellikle hedefe yaklaşırken,
Parkinson’da istirahat halindeyken, esansiyel de ise ince bir işle uğraşıldığı durumlarda
ellerde artan titremeler ortaya çıkmaktadır.
YORUMLAR