Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin
Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, Majör depresyon, Bipolar bozukluk-depresif
epizodu, doğum sonrası depresyon başta olmak üzere, Travma Sonrası Stres
Bozukluğu (TSSB), Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), Anksiyete bozuklukları ve
fibromiyalji gibi psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan Ketamin’le
olumlu sonuçlar alındığını söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, Ketaminin 50 yıl önce anestezik
ilaç olarak geliştirildiğini, hala ameliyatlarda ve acil servislerde
kullanılmaya devam edildiğini belirterek “Son 10 yılda araştırmacılar ve
psikiyatrlar Ketaminin ağır depresyonda hızlı etki gösteren bir ilaç olarak
etkinliğini ortaya koyan çalışmalar sundular. FDA bu ilacın depresyon
tedavisinde rutin kullanımını henüz onaylamadı, yani halen etiket/endikasyon
dışı kullanılıyor. Ancak klinik araştırmalar hastaların yararlandığını ortaya
koyduğu için, sayıları giderek artan Ketamin Tedavi Merkezlerinde uygulaması
sürmektedir.
Yüzde 60-65 oranında başarı
sağlanıyor
Ketamin
tedavisinin henüz çok bilinmeyen bir tedavi olduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, ancak başarılı
sonuçlar alındığını belirterek “Klinik araştırmalar, hastaların ortalama olarak
%65 inde, ilk uygulamadan 24 saat sonra depresyon belirti şiddetinde yarı
yarıya azalma görüldüğünü, 6-10 seans seri uygulama sonrasında da bu
iyileşmenin kalıcı hale geldiğini bildirmektedir.”
Tedaviye yanıt vermeyen durumlarda
kullanılıyor
Hastane
olarak Ketamin tedavisine 2-3 yıldır başladıklarını, 2017 yılının başından
itibaren destekleyici bilimsel verilerin de artmasıyla daha çok hastada uyguladıklarını
ifade eden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Kliniğimizde gerek yatan
hastalarımızda gerek ayaktan tedavi alan hastalarımızda öncelikle ilaç ve diğer
tedavilere yanıt vermeyen dirençli depresyon hastalarında uyguluyoruz. Depresyon,
yaşayan hasta için çok ıstıraplı bir süreçtir. İlaç tedavisine ve diğer
tedavilere yanıt vermeyen dirençli depresyon vakaları çok zorlayıcı olduğu için,
yeni tedavi arayışları sürekli var. Beyin uyarım teknikleri, örneğin manyetik uyarım
tedavisi de bu arayışlar sonrası doğmuştur. Yine derin beyin uyarımı bu
arayışlar sonrası gündeme gelmiştir. Seri
Ketamin İnfüzyonu Tedavisi’de böyle bir arayışın sonunda uygulamaya konmuş
yeni bir tedavi yaklaşımıdır” dedi.
Tedavi öncesi detaylı inceleme
yapılıyor
Hastaya
verilen ilaç miktarının kişinin kilosuna göre belirlendiğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Bunun yanı sıra
yaşı, cinsiyeti, karaciğerinin durumunu gösteren kan testleri yapılıyor.
Hastanın kullanmakta olduğu diğer ilaçları da dikkate almak zorundayız. Çünkü
diğer ilaçlar Ketaminin ilk 24 saat içinde ortaya çıkarabileceği yan etkileri
artırabilir. Tüm bunlara dikkat ederek gerekli ayarlamayı yapıyoruz” dedi.
Ketamin
tedavisi öncesinde hastayla ilgili detaylı bir psikiyatrik inceleme ve
değerlendirme yaptıklarını ifade eden Yrd. Doç. Dr.
Semra Baripoğlu,
“Hastaya tedavi hakkında detaylı bilgi veriyoruz ve bilgilendirilmiş onam formu
imzalatıyoruz. Hastayı dahiliye ve anestezi uzmanının da değerlendirmesi
sonrasında tedaviye başlıyoruz.
Tedavide kişi uyutulmuyor
Ketamini
standart tedaviye dirençli depresyon olarak tanımlanan hasta gruplarına uyguladıklarını
belirten Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Bu ilaç kullanımın uluslararası belli
bir protokolü var. Ketamin normalde bir
anestezik madde. Bu tedavide anestezide
kullanılan dozdan çok daha düşük bir doz kullanılıyor. Uygulama sırasında kişi uyumuyor. Damardan
serum içinde çok düşük bir doz, 45 dakikalık bir süre içinde veriliyor.
Ketaminin hızlı bir antidepresan etkisi var. Birçok araştırmada ilk uygulamadan
hemen sonra hastanın duygu durumunda moralinde yükselme, intihar eğiliminde
gerileme, yani bir iyilik hali ortaya çıktığı belirtiliyor” dedi.
Ketamin
tedavisinin seçili hastalarda çok dikkatli uygulandığını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Kritik hasta grubu standart
tedavilere yanıt alamadığımız depresyon hastaları. Bunlarda en önemli sorun
nedir? “İntihar eğilimi, mesleki, akademik ve sosyal işlevsellikte düşüş.” Eğer
Ketamin tedavisiyle depresyon tablosu ortadan kaldırılırsa depresyonun tüm
olumsuz sonuçları ortadan kalkacaktır. Haftada 2-3 kez uyguluyoruz, bir tedavi kürü
6-10 seanstan oluşuyor. Uygulama sonunda hasta, normal bir moda geçtiğini,
canlandığını ve bir şeyler yapmaya istek duyduğunu tarif edebiliyor” diye
konuştu.
Ketamin
tedavisinin kullanıldığı örnek bir hastadan bahsedecek olursak; “Bu depresyon
hastamız yaklaşık bir yıldır ciddi bir isteksizlik yaşıyor, işine gidemiyor.
Bize ilk geldiğinde 9 ay önce koltukta karşımda bir külçe gibi oturuyordu. Konuşması, hareketleri yavaşlamıştı. Bu kişi
parmağını oynatacak güç hissetmiyordu. Bütün gününü evde geçiriyor, ve yoğun
bir isteksizlik hali vardı, keyif alacağı aktivitelerden bile uzaktı. Gündüz
saatlerinin önemli bir bölümünü uyuyarak ya da yatakta geçiriyordu. İntihar eğilimi
yoktu, ama başka olgularda ciddi intihar eğilimleri de olabiliyor.” Hastamız ilk
1-2 uygulamadan sonraki 24 saat içinde depresif şikayetlerinde belirgin düzelme
tariflemiş, tüm seansları tamamladığımızda da kalıcı olarak şikayetlerinin %60
oranında gerilediğini bildirmiştir. “
YORUMLAR