Hastalığın ortaya çıkmasına neden olarak ileri yaş olsa da obezite,
sigara kullanımı ve genetik faktörlere bağlı olarak gençlerde de görülebiliyor.
Pankreas kanserinin diyabet ile yakın bir ilişkisi var. Diyabet bazen pankreas
kanserinin ilk belirtisi olabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi
Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, pankreas kanseri ve cerrahisi hakkında
bilgi verdi.
Ailesel
geçiş ve genetik faktörlere dikkat!
Sigara
kullanımı ve obezite, her tümörün oluşumunda olduğu gibi pankreas kanserinin
ortaya çıkmasında da önemli rol oynar. Pankreas kanseri ile şeker hastalığı
ilişkisi göz ardı edilmemelidir. Diyabet hastalığı ortaya çıktıktan sonra
pankreasta hastalık gelişimi daha riskli hale gelmekte, pankreas kanseri
diyabet ile belirti verebilmektedir. Bazı genetik faktörler de pankreas
kanserinde etkindir ve ailesel geçiş söz konusudur. Bu açıdan aile fertlerinde
pankreas kanseri olan kişilerin genellikle daha sık aralıklarla takip edilmesi
gerekir. Bazı kanser türleri de pankreas kanserine eşlik edebilir ve pankreas
kanserinin oluşumunu tetikleyebilir. Ailesinde kanser öyküsü olan kişilerin bu
açından da değerlendirilmesi önemlidir.
Pankreas
kanserinin nedenlerini önemseyin!
%30
oranında sigara kullanımı
İleri
yaş
Daha
çok protein ağırlıklı, meyve ve sebzeden yoksun beslenmek
Obezite
Petrol
ve kimyasal maddelere maruz kalmak
Uzun
süre tedavi edilmeyen kronik pankreas iltihabı
Diyabet
Mide
hastalığı ile karıştırılıyor
Pankreas
kanseri, erken evrede genellikle belirti vermeyen ve ilerlediğinde faklı
şikayetlerle kendini gösteren bir hastalıktır. Özellikle sırta vuran ağrı,
idrar ve deri renginin sararması ile sarılık gelişimi, tümör çok ilerlediğinde
açığa çıkar. Pankreasın bulunduğu yer nedeniyle şikayetler de farklı
hastalıklar ile benzerlik gösterebilir. Midenin arkasında yer alan bir organ
olduğu için ağrı şikayeti, yine midenin arkasında gelişir ve pankreasta var
olan bir sorunun da göz ardı edilmesine yol açar. Mide ağrısı şikayeti, asit
salgısının azaltılmasına yönelik bir takım tedaviler ile giderilmeye
çalışıldığında, pankreas kanseri tanının gecikmesine neden olabilir.
Bu 8
belirtiye dikkat!
1.Yemek
sonrası ya da yatay pozisyona geçince artan karın ağrısı
2.Gaz
sancıları, şişkinlik
3.Kusma
ve iştah kaybı
4.Koyu
renkli ya da kanlı idrar
5.Genel
halsizlik
6.Karaciğer
ve safra kesesinde büyüme
7.Kaşıntı
8.Varis
Endoskopik
ultaronografi ile teşhis
Tanı
için iyi bir ultrason ile pankreastaki kitle görülebilmektedir. Bunun dışında
tomografi, pet-CT ve en önemlisi endoskopik ultrasonografi, özellikle
kitlelerin yeri ve lokalizasyonunu tespit etmede çok başarılıdır. Modern yöntemlere
rağmen henüz etkili bir ilaç tedavisi geliştirilemeyen pankreas kanserine ancak
cerrahi yöntemler ile müdahale edilebilmektedir. Cerrahide, tümörün olduğu yere
yönelik pankreasın kısaltılıp çıkarılması, pankreasın baş kısmındaysa oldukça
kompleks bir ameliyat olan whipple ameliyatına başvurulması söz konusudur.
Ameliyatlarda
hasta konforu ön planda
Açık ve
kapalı cerrahi pankreas tümörünün her türünde uygulanabilir. Gövde ve kuyruk
tümörlerinde rutin olarak laparoskopik cerrahi yapılabilir. Pankreas başı
tümörlerinde laparaskopik cerrahi için deneyim mutlaka gereklidir çünkü oldukça
zor bir cerrahidir. Özellikle etrafta büyük damarların bulunması, tümörün
bunlarla olan ilişkisi cerrahiyi zorlaştırır. Özellikle ilerleyen dönemlerde
tümörün büyüyerek onikiparmak bağırsağını ve safra yollarını tıkamasıyla ortaya
çıkacak sarılık, bulantı ve kusma şikayetlerinin giderilmesi adına ameliyatın
önemi büyüktür.
Her
hastanın cerrahi şansı olabilir
Pankreas başı, onikiparmak bağırsağı ve safra yollarının pankreas başına yakın bölümlerinde oluşan tümörleri ayırmak, bu üç organ birbirine yapışık olduğu için pek mümkün olmamaktadır. Söz konusu organlarda meydana gelen tümörlerde bölgeyi komple temizlemek için çok daha etkin olan “whipple yöntemi”ne başvurulmaktadır. Tümörü pankreasın içerisinde olan, yayılmamış durumda olan hastalar için uygundur. Ama günümüzde artık karaciğerin arkasındaki toplardamara atlamış tümörlerde de bu ameliyat yapılabilmektedir.
YORUMLAR