HUZURSUZ BAĞIRSAK
SENDROMU NEDİR?
İrritable bağırsak sendromu (İBS) ya da halk arasında
bilinen diğer isimleri ile “kolit”, “sinirsel kolit”, “spastik kolit”,
“huzursuz bağırsak hastalığı”; altta yatan herhangi bir organik neden
olmaksızın karın ağrısı, şişkinlik ve dışkılama değişikliklerine yol açan bir
hastalıktır. Tüm dünyada, iklim, kültür, yeme alışkanlıkları, ırk veya gelir
düzeyi farklılığı gözetmeksizin irritable bağırsak sendromu görülmektedir. Türkiye’de
değişik bölgelerde yapılan araştırmaların sonuçlarına göre erişkin nüfusta
görülme sıklığı yüzde 6-19 arasındadır.
NE TÜR ŞİKAYETLER
YAPAR?
Karın ağrısı, karında spazm, mukuslu dışkılama, ishal,
kabızlık, sık tuvalet ihtiyacı, büyük abdesti tamamen boşaltamama, karında
şişkinlik ve gaz hissi yaparak hastalarda iş ve güç kaybına sebep olur.
TEDAVİSİ NASIL
YAPILIR?
İrritable bağırsak sendromu tedavisi, hastanın İBS
hakkında bilgilendirilmesi, diyet önerileri, psikososyal tedaviler ve ilaç
seçeneklerinden oluşur. Hastalığın süreğen yani kronik bir hastalık olması
sebebiyle uzun süreli ilaç tedavisi pek çok kişi tarafından sürdürülebilir
bulunmamakta ve diyet/hayat tarzı değişiklikleri daha fazla ilgi görmektedir.
Doğal yoğurdu sofranızın baş tacı yapın
Türk mutfağının vazgeçilmez parçası olan yoğurt için son
dönemde özellikle Amerika ve Avrupa ülkelerinde büyük ilgi olduğunu görüyoruz.
Bunun sebebi yoğurdun içinde barındırdığı laktobasillus ailesinden canlı
bakterilerin probiyotik yani faydalı bakteri niteliği taşımalarından
kaynaklanıyor. İlaveten faydalı streptokok suşları da mevcuttur. Özellikle son
10 yılda ince bağırsakta yerleşen ve mikrobiyom ismi verilen zengin bakteri
içeriğinin adeta bir beyin gibi sağlığımızı kontrol edici etkileri çok sayıda araştırmada
gösterilmiştir. Bu bağlamda doğal probiyotik olan yoğurdu sofralarımızda baş
tacı etmemiz uygun bir karar olacaktır.
HANGİ YOĞURT
İRRİTABLE BAĞIRSAK SENDROMU İÇİN FAYDALIDIR?
İrritable bağırsak sendromu için önerdiğimiz ev yapımı ya
da organik yoğurt ismi ile marketlerde satılan yoğurtlardır. Gıda
standartlarına göre tanım olarak her 1 gramında en az 1 milyon koloni oluşturan
bakteri ünitesi bulunduran yoğurtlar probiyotik özellikli yoğurtlardır ki bu
ölçüm mikrobiyolojik yöntemlerle yapılır. Evde geleneksel yöntemle yapılan
yoğurtlarda genellikle çok daha yüksek oranda bakteri oluşur ve bu da yoğurdun
değerini artırır. İBS için tüketilen yoğurdun pastörize edilmemiş yani
bakterilerinin özel yöntemlerle yok edilmemiş olması gerekir. Ayrıca kıvam ve
tat vermek amacı ile ya da raf ömrünü uzatmak için herhangi tatlandırıcı,
koruyucu veya gluten gibi katılaştırıcı ilave edilmemiş olmalıdır. Kuşkusuz,
yoğurdun yapıldığı sütün yapay yem ile beslenmemiş, hormon ve antibiyotiklerle
muamele görmemiş inek, koyun veya keçilerden geldiğini varsayıyoruz.
İRRİTABLE BAĞIRSAK
SENDROMU YOĞURT TÜKETMEK ZARARA YOL AÇAR MI?
Fermente edilebilir kısa zincirli karbonhidrat içeren
gıdaların irritable bağırsak sendromunu kötüleştirdiği düşünülmektedir. Bu
gıdalardan bir tanesi de süt ve süt ürünleridir. Ne var ki, bir fermente
edilebilir kısa zincirli karbonhidrat kaynağı olan yoğurdun, bu tür
karbonhidratların İBS'yi kötüleştirdiği iddialarına karşılık gerçekte nasıl bir
etki gösterdiğini tam olarak bilmiyoruz. İlaveten İBS hastalarının bir
bölümünün sütte bulunan laktoza hassasiyet gösterdiğini kanıtlanmıştır. Bu
nedenle İBS hastalarına diyetlerinden sütü çıkarmalarını önermekteyiz. Diğer
taraftan laktoz emilimini sağlayan laktaz enzimi doğuştan yetersiz
hastalarımızın yoğurt tükettiklerinde yakınmalarının tek başına süt tüketimine
kıyasla benzer şekilde kötüleşmediğini de biliyoruz. Sonuç olarak laktaz
eksikliği olan İBS hastalarının yoğurdu dikkatli bir şeklide tüketmelerini ve
ancak gaz, şişkinlik, karın ağrısı ve ishal/kabızlık yakınmalarının kötüleşmesi
durumunda yoğurdu kesmelerini öneriyoruz.
GÜNDE 2 BARDAK EV
YOĞURDU TÜKETİN
Sonuç olarak, evde basit ve ucuz olarak üretebileceğimiz
geleneksel gıdamız yoğurdun doğal bir probiyotik olduğunu akılda tutmak
gerekir. İBS hastalarının en azından elimizdeki verilere dayanarak günde 2
bardak ev yoğurdu tüketmelerini tavsiye eder, bu şekilde yakınmalarını giderme
olasılığının yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
YORUMLAR