Bununla birlikte de depresyon, anksiyete, toplumdan
soyutlanma, iş gücü kaybı, tekrarlayan genital mantar, selülit gibi yumuşak
doku enfeksiyonları, cinsel fonksiyon bozukluğu gibi sorunlar ortaya
çıkabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden
Doç. Dr. Emel Kurtoğlu Özdeş, kadınlarda istemsiz idrar kaçırmanın kişiye özel
tedavilerle ortadan kaldırılabileceğini belirterek, konu ile ilgili önemli
önerilerde bulundu.
İdrar kaçırma her kadında farklı nedenlerden kaynaklanıyor
• Stres tipi idrar
kaçırma: 50 yaş altı kadınlarda daha sık görülen stres tipi idrar kaçırma;
öksürme, hapşırma, gülme ve ıkınma gibi durumlarda istemsiz bir şekilde ortaya
çıkabilir.
• Sıkışma tipi
idrar kaçırma: İleri yaş kadınlarda
daha fazla görülen bir idrar kaçırma tipidir. İdrara çok sıkışık hissetme ve
acil idrar yapma isteği ile birlikte görülen bu tip idrar kaçırmaları mesane
anormallikleri veya nörolojik hastalıklar sebep olabilir.
• Taşma tipi idrar
kaçırma: Mesane kaslarının yeterince çalışmadığı veya mesane çıkışını
daraltan tümör ya da taş varlığı gibi durumlarda görülen bir idrar kaçırma
tipidir.
• Fonksiyonel
idrar kaçırma: Romatizmal hastalıklar ya da felç gibi hareket kısıtlılığı
olan hastalarda görülen bir idrar kaçırma tipidir. Harekete geçerek tuvalete
gitmeyi engelleyen düşünce ve bilinç bozukluğu (bunama, merkezi sinir sistemi
hastalıkları vb) gibi hastalıklar neden olabilir.
• Sürekli idrar
kaçırma: Mesane veya alt üreme sistemi ameliyatlarına ya da kanser tedavisi
sırasında uygulanan radyasyon tedavisine bağlı ortaya çıkan mesane ve vajen
arasındaki anormal açıklıklardan (fistül) sürekli idrar gelebilir.
• Sistematik
hastalıklara bağlı idrar kaçırma: Mesane kaslarının düzenli kasılmasını
etkileyebilen merkezi sinir sistemi hastalıkları (Parkinson hastalığı, omurilik
yaralanmaları, kafa içi basınç artışı gibi), idrar yollarını mekanik olarak
etkileyen veya yapısını bozan komşu organ kanserleri, yapısal bozukluklar (fazladan
üreter, üretral divertikül) veya diyabetes mellitus gibi sistemik hastalıklara
bağlı idrar kaçırmadır.
• Geçici tip idrar
kaçırma: İdrar yolu enfeksiyonları, çeşitli ilaçların kullanımı (bazı
hipertansiyon, alerji, depresyon ve psikoz ilaçları, östrojen içeren ilaçlar,
sakinleştiriciler ve kas gevşeticiler), fazla alkol, kafein tüketimi gibi
durumlara bağlı geçici idrar kaçırma olabilir.
• Karışık tip
idrar kaçırma: Karışık tip idrar kaçırma ise hem stres hem de sıkışma
tipleri ile birlikte görülür.
Depresyon ve fazla kilolarınız idrar kaçırmanıza neden olabilir
İstemsiz idrar kaçırmalar çoğu zaman genetik faktörler,
menopoz, ileri yaş, çok sayıda normal doğum, üreme organlarındaki sarkıklıklar,
vajinal operasyonlar ve vajinal radyasyondan kaynaklanabilir. Fazla kilolar,
depresyon, sigara, alkol ve fazla kafein tüketimi de önemli etkenlerdendir.
İstemsiz idrar kaçırmaların aniden başlaması, kanamalı olması veya hastada
karın ağrısı şikayetine neden olması durumunda hiç vakit kaybetmeden alanında uzman
bir doktora görünmek gerekir.
İstemsiz idrar kaçırmalarınızdan 6 haftada kurtulabilirsiniz
İdrar kaçırmadan kişiye özgü planlanan tedavi yöntemleri
ile kurtulmak mümkün olabilmektedir. Hastanın idrar kaçırma nedeni ve tipi
belirlendikten sonra uygun tedavi yöntemi belirlenir. Öncelikle hastanın yaşam
şeklini değiştirmesi, alkol, sigaradan ve kafein gibi içeceklerden uzak
durması, fazla kilolarından kurtulması, stres ve depresyon gibi olumsuz
durumlardan kurtulması gerekir. Daha sonra ise hasta düzenli olarak pelvik
taban kasları egzersizleri (Kegel vb) yaparak stres tipi idrar kaçırmadan
kurtulabilir. Sıkışma tipi idrar kaçırma tedavisi için mesane eğitimi en etkili
yöntemdir. Hem stres hem de sıkışma tipi idrar kaçırması olan menopoz
dönemindeki kadınlarda bu yöntemlere topikal vajinal östrojen eklenmesinin de
faydalı olacağı düşünülmektedir. Tüm bu önlemler en az 6 hafta uygulanmakta,
fayda görülmediği takdirde de medikal veya cerrahi yöntemlere geçilmektedir.
Bazı idrar kaçırma tiplerine cerrahi işlem gerekebilir
Daha hızlı ve etkili tedavi gerekliliği olan veya
anatomik olarak müdahale gerektiren (organ sarkması, tümör vb) gibi durumlarda
cerrahi seçenekler gündeme gelmektedir. Ancak cerrahinin hangi hastalara
uygulanacağı özellikle idrar kaçırma tipine bağlıdır. Örneğin stres tipi
kaçırmalar cerrahiden daha fazla fayda görürken, sıkışma veya karışık tip idrar
kaçırmalarda aynı başarı elde edilemeyebilir, hatta sıkıntı daha da
şiddetlenebilir. Problemin kaynağı olabilecek sistemik hastalıklar (santral
sinir sitemi hastalıkları, felç, kanser, romatizma, bunama vb) veya kullanılan
ilaçlar değerlendirilmeli ve mümkünse düzenlenmelidir. Özellikle taşma tipi,
fonksiyonel tip, sürekli veya geçici tip idrar kaçırmada bu problemlerin
düzeltilmeye çalışılması oldukça önemlidir. Yine gebelik ve bilişsel bozukluk
durumlarında (Alzheimer hastalığı, bunama vb) özel olarak hasta
değerlendirilmeli ve buna göre tedavi düzenlenmelidir. İdrar kaçırmanın hayatı
olumsuz etkilemesine ve sizi toplumsal hayattan soyutlamasına engel olmak için
bir an önce bu konuda tecrübeli bir uzman hekime başvurmak önemlidir.
YORUMLAR