Virüsler yaşamak için bitki, hayvan veya bakterilere
ihtiyaç duyan cansız parazitlerdir ve yine virüsler ancak bir canlı
organizmada, sağlıklı hücreleri kullanarak çoğalıp yaşayabiliyorlar.
Bakterilerden 10 ila 100 kat daha küçük olan virüslerin pek çoğunda tedavi
yerine koruyucu aşı uygulamaları uygulanıyor.
Bakteriler antibiyotikle tedavi edilebilirken, virüslerin
tedavisinde şikayetlerin hafifletilmesi, sürecin şiddetinin azaltılması ve
diğer insanlara bulaşmasının engellenmesi temel amaçtır. Özellikle solunum yolu
ile bulaşabilen virüsler, tedavi kısıtlılıkları nedeni ile korkutucu
olabiliyor. Son yıllarda küreselleşmenin etkisi sonucu dünya genelinde turistik
ve ticari ilişkilerin artması ile birlikte dünyanın bir ucundaki virüs, tüm
gezegen açısından yaygın bir sağlık sorunu haline gelebiliyor. Bununla birlikte
virüs yapılarının bilinmezliğine günümüzdeki tedavi seçeneklerinin kısıtlılığı
da eklenince meydana gelen salgınlar telaşa ve paniğe neden olabiliyor.
Koronavirüs Nedir?
Son günlerde adını sıkça duyduğumuz ve dünya gündeminde
geniş yer tutan Korona Virüs hakkında Acıbadem
Fulya Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Cem Arıtürk şunları
söyledi: “Günümüzün sorunu ise yaklaşık 3 haftadır hem medyada, hem sosyal
medyada hem de toplumda her gün onlarca kere söz konusu haline gelen
“Koronavirüs (2019-nCoV)”. Orta Çağ’daki veba salgını ile ortak özelliklerinden
biri olarak Çin’in Wuhan kentinde görülmeye başlamış bir viral hastalık etkeni.
Çin’in Hubei eyaletindeki Wuhan şehrinde bulunan bir deniz ürünleri pazarından
kaynaklandığı düşünülen bu salgının etkeni olan 2019-nCoV büyük bir virüs
ailesinin üyesi. Bu ailede daha önceki yıllarda oluşturdukları salgınlarla
bilinen SARS-CoV (Ağır Akut Solunum Sendromu Virüsü) ve MERS-CoV (Orta Doğu Solunum
Sendromu Virüsü) da bulunmakta.
Hastalığın kaynağı net olarak bilinmese de başlangıç yeri
göz önünde bulundurulduğunda, Wuhan’daki pazarda satılan vahşi hayvanlar olduğu
düşünülmekte. İlk olarak bu hayvanlardan insanlara geçtiği düşünülen Koronavirüs
enfeksiyonunun salgın hale gelmesindeki etken ise insandan insana solunum yolu
ile kolay bir şekilde bulaşabiliyor olması. Virüsün hastalık yaratma ve insan
vücudu dışında canlı kalma süreleri net olarak bilinmemekte ancak daha önceki
SARS ve MERS gibi salgınlardan bilinenlerle tahminde bulunabilmekteyiz. Solunum
yollarından damlacık (öksürük, hapşırık, tükürük…) yolu ile bulaşan
Koronavirüs’ün hastalık yapabilmesi için yaklaşık olarak 14 gün geçmesi
gerekiyor. Bununla birlikte insan vücudu dışında yaklaşık olarak 2-3 saat kadar
canlı kalabiliyor.”
Koronavirüs Belirtileri
Nelerdir?
Koronavirüs hastalığının belirtilerine değinen Doç. Dr. Cem Arıtürk, “Hastalık;
öksürük, ateş, solunum zorluğu gibi non-spesifik belirtilerle ortaya çıkıyor.
Ancak şimdiye kadar görülen vakalarda bağışıklık sistemi baskılanmış ise veya
virüsle karşılaşan kişi çok yaşlı, kronik hastalıklı ise semptomlar
şiddetlenebiliyor. Dünya çapında yaklaşık 10.000’in üzerinde vaka bildirilmiş
durumda ve bugüne kadar bildirilen ölüm sayısı 520 civarında. Bildirilen
ölümler hemen tamamı yaşlı, başka kronik hastalığı olanlar ve çocuklar.
Tüm dünyada gerek Dünya Sağlık Örgütü gerekse ülkelerin
sağlık bakanlıkları tarafından konu ile ilgili hem sağlık birimlerine gerekli
talimatlar gönderilmiş durumda hem de tüm toplumu bilgilendirici yayınlar
yapılmakta. T.C. Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı 2019-nCoV rehberine göre son
14 gün içinde herhangi bir şekilde solunum yolu hastalığı geçirmekte olan
kişilerden; gerekli testlerle 2019-nCoV olduğu doğrulanmış kişilerle temas
etmiş, 2019-nCoV bildirilen bir ülkede hastanede bulunmuş olan veya Çin Halk
Cumhuriyeti’nde bulunmuş olanlar olası 2019-nCoV hastası olarak kabul
edilmekte. Kesin tanı için özel laboratuvar tetkikleri gerekiyor. Yine bu
rehberde saptanan vakaların, gerekli resmi makamlara bildirilmesi de zorunlu
kılınmış durumda” dedi.
Korunmak İçin Neler Yapmak
Gerekir?
Doç. Dr. Cem Arıtürk,
özellikle korunmak ve hastalığın yayılımını engellemek için yapılması
gerekenleri şöyle sıralıyor:
1. Ellerin gün içinde sıklıkla yıkanması veya alkollü
dezenfektanlarla temizlenmesi,
2. Öksürürken veya hapşırırken ağzın peçete ile
kapatılması, peçetenin hemen atılması ve ellerin temizlenmesi,
3. Üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın
temastan kaçınılması,
4. Etlerin iyi pişmiş şekilde tüketilmesi,
5. Et ve et ürünlerinin satıldığı ve 2019-nCoV
vakalarının görüldüğü bölgelerdeki marketlere mümkün olduğunca gidilmemesi veya
satılan hayvan etlerine çıplak elle temas edilmemesi,
6. Grip ve nezle bulguları görüldüğünde zaman kaybetmeden
hastaneye başvurulması.
“Bunların haricinde Dünya Sağlık Örgütü ve ülkelerin
sağlık bakanlıkları olası ve kesin vakaların takip, tedavi ve karantina
kurallarını yazılı bildirilerle açıklamış durumdalar. Ayrıca ülkeler ve
kıtalararası yayılımın da kontrol altına alınabilmesi için havaalanlarındaki
hastalık şüpheli kişilerin süreçleri ile ilgili bildiriler de bulunmakta.
Sonuç olarak gerekli önlemleri almak yapılabilecek en mantıklı hareket. Bilinmezliğin ve hastalığa direkt etki edecek ilaç eksikliğinin yaratmakta olduğu panik ve telaş halini yukarıda bahsettiğim maddelere uyarak gidermek mümkün.”
YORUMLAR