Böyle olunca mevsim itibariyle akla gelen ilk hastalık
‘grip’ oluyor. Günlük hayatımızı bu kadar çok etkileyen hatta hastaneye
yatmamıza dahi neden olabilen grip nedir? Gripten korunmak için ne yapmak
gerekiyor? Amerikan Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Dr. Şiran Keske
gribin, nasıl bulaştığını ve hastalığa karşı nasıl önlem alınması gerektiğini
aktarıyor.
Bulaşıcı bir solunum yolu hastalığı olan grip, hafif görülebileceği gibi çok ağır da seyredebilir. Hastalık sizi yatağa düşürmeden bağışıklık sisteminizi güçlendirmeniz önemli. Yakalanma durumunda hastalığı en hafif şekilde atlamaya çalışmanın yollarını aramak gerekir. Amerikan Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Dr. Şiran Keske çocuk, genç ya da yaşlı ayırmadan gelen gribin salgın halinde yayıldığını vurgulayarak, çok kolay ve hızlı bulaştığını belirtiyor. Dr. Şiran Keske, virüsün belirtilerini, nasıl bulaştığını ve tedavi sürecini anlattı.
Grip belirtileri
ve bulguları nelerdir?
Ani başlangıçlı ateş, öksürük, boğaz ağrısı, burun
akıntısı, eklem ağrısı, kas ağrısı, baş ağrısı, halsizlik gibi şikâyetler
görülür. Özellikle daha küçük yaştakilerde bulantı, kusma ve ishal de
görülebilir.
Grip nasıl
bulaşır?
Virüs çoğunlukla hasta olan kişinin öksürmesi, hapşırması
ile veya konuşması sırasında sekresyonlar aracılığıyla yakın mesafedeki
kişilere (1,5-2 metre) bulaşabilir. Ayrıca virüsün bulaştığı yüzeyler,
çarşaflar, elbiseler ve ellerle temas sonrası da virüs bulaşabilmektedir.
Bulaştırıcılık
süresi ne kadardır?
Bulaştırıcılık, kişide hastalık belirtileri ortaya
çıkmadan 1 gün önce başlar ve şikâyetler başladıktan sonra 5-7 gün devam eder.
Bulaştırıcılığın en yüksek olduğu dönem, hastalığın ilk 3-4 günüdür. Bağışıklık
sistemi zayıf olan kişilerde bulaştırıcılık süresi daha uzun sürebilmektedir.
Hastalığın kuluçka
süresi ne kadardır?
Virüsün bulaştığı kişide hastalık belirtileri, virüs
bulaştıktan 1-4 gün sonra başlar (ortalama 2 gün).
Gribe bağlı
komplikasyon gelişme riski yüksek olanlar
- 5 yaş altı çocuklar (özellikle 2 yaş altı çocuklar),
- 65 yaş ve üzerinde olan hastalar,
- Gebeler ve doğum sonrası ilk 2 haftalık dönemde
olanlar,
- Obezler,
- Uzun dönemli hasta bakım evlerinde ve huzur evlerinde
kalanlar,
- Kronik hastalığı olanlar (astım, kronik akciğer
hastalığı, diyabet, nörolojik hastalıklar, kan hastalıkları, böbrek
hastalıkları, kronik kalp hastalığı olanlar, metabolik hastalıklar, bağışıklık
sistemi zayıflamış hastalar (AIDS, kanser, kemoterapi alanlar vb.), 19 yaş
altında olup düzenli olarak aspirin kullanan hastalar).
Gribin
komplikasyonları nelerdir?
Viral pnömoni (zatürre), bakteriyel pnömoni, kulak
enfeksiyonları ve sinüzite yol açabilir. Kalp yetmezliği, astım veya diyabet
gibi kronik hastalıkların daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Gribin önlenmesi
- En etkili yol, her yıl influenza aşısı yaptırmaktır.
İnfluenza aşısı 6 aylıktan itibaren herkese yapılabilir. İnfluenza, özellikle
yukarıda belirtilen risk grubunda yer alan kişilerde çok ağır, hatta ölümcül
seyredebilmektedir. Bu nedenle aşı, özellikle risk grubundaki kişiler için
önerilmektedir. Ancak isteyen herkes aşı olabilir.
- Aşının kuzey yarımküre için Ekim ayında tek doz olarak
yaptırılması önerilir, ancak daha geç dönemde de uygulanabilir.
- Aşının 4 influenza virüs tipine karşı etkili olan yeni
bir formu geçtiğimiz yıldan itibaren kullanılmaktadır. Yumurtaya karşı ciddi
alerjisi olan kişilerin influenza aşısı yaptırması önerilmez.
- Aşıya ek olarak, günlük hayatta öksüren, ateşi olan,
burun akıntısı olan kişilerden uzak durmak ve sık el hijyeni uygulamak da
hastalığın bulaşmasını önlemek için önerilen günlük tutum ve davranışlardır.
Gribin tedavisi
nasıl olmalı?
Tedavide kullanılabilen antiviral ilaçlar mevcuttur.
Antivirallerin hastalık başladıktan sonra ilk 48 saat içinde uygulanması durumunda
daha etkin olduğu bilinmektedir. Bu nedenle hem hastalık süresinin kısalması
hem de bulaştırıcılığın azalması için antiviral tedavinin olabildiğince erken
başlanması önerilir. Ancak sağlık merkezine geç başvuran kişilere de antiviral
ilaçlar başlanmalıdır. Tedavi süresi 5 gündür. İnfluenza hastalığı olan biriyle
yakın temasta bulunan kişiler için de hastalığın önlenmesi amacıyla anti-viral
ilaçların verilmesi önerilir.
YORUMLAR