Güneş
çarpması; sıcak ortamda uzun süre vakit geçirme sonrasında vücut ısısının
dengesini kaybetmesi sonucu gelişen bitkinlik ve koma hali olarak tanımlanıyor.
Özellikle de 4 yaş altındaki çocuklarda sık görülüyor. Bunun nedeni ise bu yaş
grubundaki çocukların ciltlerinin sıcağa daha fazla duyarlı olması ve ısı
regülasyon ile damar sistemlerinin yeterli gelişmemesi. Ateş, baş dönmesi, baş
ağrısı, bilinçte bulanıklaşma, halsizlik, kas güçsüzlüğü, kramplar, sinirlilik,
sürekli uyku hali, özellikle küçük çocuklarda beslenmenin azalması, kusma, mide
bulantısı ve nöbet geçirme başlıca belirtilerini oluşturuyor. Acıbadem Maslak Hastanesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Çiğdem Yavrucu güneş çarpmasının acil
tedavi edilmesi gereken bir durum olduğuna dikkat çekerek, “Tedavi eğer hızla yapılmazsa, güneş çarpması beyin,
kalp, böbrekler ve kaslarda ciddi zarar oluşturmasının yanı sıra organ
yetmezliğine yol açabiliyor, hatta hayatı bile tehdit edebiliyor. Bu nedenle
güneş çarpmasına karşı tedbirli olmak yaşamsal öneme sahip” diyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Uzmanı Dr. Çiğdem Yavrucu, çocukları güneş çarpmasından korumanın
8 kuralını anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.
BU SAATLERDE GÜNEŞ
ALTINDA OYNAMASIN
Çocuğunuzu, güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği ve
zararlı etkilerinin en yüksek olduğu 10:00 – 16:00 saatleri arasında mümkünse
dışarıya çıkarmayın. Sıcak saatlerde ağır egzersiz ve spordan uzak tutun. Dış
ortam aktivitelerini sabah erken saatlerde ya da akşamüstü yaptırın. Ayrıca vücudunun yüksek ısıya
alışması zaman alacağı için sıcağa birden çıkmayın, güneşte kalma süresini
yavaş yavaş uzatın.
BOL BOL SU
İÇİRİN
“Çocuğunuzun
vücudunu susuz bırakmamak, güneş çarpmasına karşı alacağınız en önemli korunma
yöntemlerinden biridir” diyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Çiğdem
Yavrucu bunun nedenini şöyle açıklıyor: “ Aşırı sıcak nedeniyle terleyen
çocuklarda sıvı kaybı olunca yüksek ateş ve halsizlik sorunu başlıyor. Bu
nedenle çocuğunuzun bol bol su içmesini sağlayın. Özellikle 1-3 yaş grubundaki
çocuklar susadıklarının farkına varamazlar. Susamalarını beklemeden 1-1.5 litre
suyu güne yayarak içirmeyi alışkanlık haline getirin”
EN AZ 30 DAKİKA
ÖNCE SÜRÜN
Güneşten korunurken yapılan en büyük hatalardan biri,
güneş koruyucu ürünü cilde geç yedirmek oluyor. Bu ürünler hemen etki
etmedikleri için, dışarıya çıkmadan en az 30 dakika önce, 1 yaş altı ise +50, 1
yaş üstü ise +30 koruma faktörlü güneş koruyucu kremi cildine uygulayın.
HER 3-4 SAATTE BİR
TEKRARLAYIN
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Çiğdem Yavrucu
güneş koruyucuların etkilerinin yaklaşık 3-4 saat sürdüğünü belirterek, “Bu
nedenle çocuğunuzun dışarda zaman geçirme süresi uzayacaksa güneş kremini mutlaka tekrarlayın. Güneş koruyucuyu ilk
kez kullanacaksanız önce ayakta küçük bir bölgeye sürüp, test edin. Eğer
alerjik bir etki göstermiyorsa tüm vücuduna uygulayın. Önceki yıla ait
kullanılmış güneş koruyucu etkinliğini yitirmiş olabileceği için yenilemeyi
unutmayın”
VÜCUDU HAVA ALSIN
Yüksek ısıyla daha fazla terleme ihtimali olduğu için
vücudunun hava alabileceği bol, pamuklu, açık renkli kıyafetler giydirin ve
bunları sık sık değiştirin. Geniş kenarlı, yüzü koruyan ve açık renkli şapka
ile başının direkt güneş ışığıyla temasını önleyin. Çocuklar baş bölgesinden ve
enseden daha fazla terleyebiliyorlar. Bu nedenle özellikle ince şapkaları
tercih edin.
BOL BOL DUŞ
ALDIRIN
Ilık suyla bol bol duş yapmak vücut ısısını düşürüyor,
terlemeyi azaltıyor ve tuz kaybını önlüyor.
GÖLGE DAHİ OLSA
KAPALI ORTAMLARDA KALMASIN
Sıcak havada çocukların vücut ısıları hızla
yükselebiliyor. Dolayısıyla gölge dahi olsa, araba gibi kapalı ortamlarda uzun
süre kalmasın.
BU GIDALARDAN UZAK
TUTUN
Yağlı, aşırı baharatlı ve fazla şekerli gıdalardan
kaçının. Çünkü bu tarz gıdalar vücut ısısını düzenleyen sistemin çalışmasını
olumsuz etkileyebiliyor.
ACİL DURUMDA NE
YAPMALI?
Güneş çarpması hayati önem taşıyacağı için eğer bu
durumdan şüpheleniyorsanız hızla en
yakın sağlık kuruluşuna başvurun veya 112 Acil Servis’i arayarak yardım
isteyin. Bu süreçte;
Klimalı veya serin bir ortama alarak, üzerinde fazla
kıyafetler varsa çıkartın
Cildini bir süngerle ıslatıp, soğutun. Koltuk altı,
kasık, boyun ve sırt bölgesine nemli bezlerle soğutma yapın. Bu bölgelerdeki
kan damarları cilde yakın olduğu için bu uygulamayla damarlarını soğutarak
vücut sıcaklığını azaltmış olursunuz.
Bilinci açıksa ağızdan acil sıvı alımı sağlayın ama
bilinci kapalıysa boğulma ve aspire etme, dolayısıyla solunum yetmezliği nedeniyle
kesinlikle sıvı içirmeyin.
Ateşi yüksekse mutlaka ateş düşürücü ilaçlarla düşürmeye
çalışın.
YORUMLAR