Memorial Ataşehir
Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Uz. Dr. Nurten Korkmaz,
hamilelik döneminde ortaya çıkan ağrılar ve alınması gereken önlemler hakkında
bilgi verdi.
Hamilelik belinizi mi büküyor?
Gebelikte, relaksin ve östrojen hormonu salgılanmasına
bağlı olarak ortaya çıkan bağ gevşekliği omurga ve eklem zedelenmesine yol
açabilmektedir. Bel ağrısı, gebelikte en sık rastlanan kas iskelet sistemi
şikayetlerinin başında gelmektedir. Sanılanın aksine boy ve gebelik boyunca alınan
kilolarla bel ağrısı arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Anne adayının yaşının
büyüklüğü en önemli risk faktörleri arasındadır. Hamilelik boyunca rahmin
büyümesi ve bel açısındaki artışla oluşan mekanik gerilme, ağrılarla birlikte
fonksiyon bozukluğuna zemin hazırlamaktadır. Ağrıların giderilmesi için
genellikle; fiziksel aktivitelerin kısıtlanması, topuklu ayakkabı
kullanılmaması, diz altı yastıklarla yatak istirahati ve sıcak uygulaması
yeterli olmaktadır. Günde dört kez 20 dakika sırt üstü yatarak ayakları
kalçadan 60 cm. kaldırmak bel açısını azalttığı için akut ağrıya iyi
gelmektedir. Ayrıca kalçayı öne eğik şekilde tutmak da ağrıyı
azaltabilmektedir. Ağrı azaldıktan sonra sırt ve bel kaslarının tonusunu
artırmak için doktor kontrolünde başlanan egzersiz programları ağrıların
tekrarlamaması bakımından önemlidir.
Kasık ağrılarınızı minderle azaltabilirsiniz
Her iki leğen kemiğini önde birleştiren pubik eklem bağ
gevşemesi nedeniyle etkilenerek genişlemektedir. Gebeliğin 10-12. haftasında
başlayan bu genişleme normalde 10 mm’yi geçmemektedir. Genişleme, ağrı ve
yangıya neden olduğu gibi aşırı genişlemesi nadiren kopmalara da yol
açabilmektedir. Hafif durumlarda istirahat ve buz uygulaması ağrının
giderilmesinde yardımcı olmaktadır. Şiddetli ağrılarda 2 güne kadar süren yatak
istirahati ve pelvik minder kullanımı gerekmektedir. Ayrıca yürümeye başlandığı
dönemlerde yürümeye yardımcı cihazlar kullanılabilir.
Kalça ağrınızı hafife almayın
Hamilelik döneminde arka uyluklara da yayılabilen kalça
ağrıları genellikle iyi huylu ve kolayca tedavi edilebilmektedir. Ancak az
görülmekle birlikte, kalçanın geçici osteoporozu ve femur başının avasküler
nekrozu gibi ciddi rahatsızlıklar da gebelik döneminde kalça ağrısına yol
açabilmektedir. Gebelerde gözlenen kalça avasküler nekrozunun tam nedeni
bilinmemekle birlikte salgılanan yüksek kortizol, östrojen ve progesteron
düzeyinin etkili olduğu düşünülmektedir. Erken tanı ile kan dolaşımının tekrar
sağlanması kemikte çökme riskini engellemektedir. Şikayetler geçene kadar anne
adayının istirahat etmesi ve yük vermeden yürüme eğitimi alması çok önemlidir.
Dizleri bükerek oturmak doğru değil
Bağ gevşekliği, geniş pelvis, artmış femur açısı
nedeniyle ön diz ağrısı sorunu hamile kadınlarda daha sık yaşanmaktadır. Merdiven
inip çıkmak veya uzun süre diz bükük şekilde oturmak dizin ön kısmında keskin
bir ağrıya yol açabilmektedir. Diz çevresi kasları güçlendirici egzersizler
uzun vadede problemi çözmektedir. Nadiren de dizde mekaniği düzeltici dizlik
kullanılabilir.
Kramplar için kalsiyum ve magnezyum desteğini ihmal etmeyin
Her iki baldırda da görülen ağrılı bacak krampları
genellikle gebeliğin ikinci yarısında yaşanmaktadır. Birkaç saniye ile birkaç
dakika arasında süren kramplar magnezyum ve kalsiyum eksikliğinden
kaynaklanabilmektedir. Doktor kontrolünde alınacak kalsiyum ve magnezyum
desteği yaşanan ağrılı krampları hafifletmektedir.
Ellerdeki sorun doğumdan sonra da devam edebilir
Bel ağrısından sonra gebelerin en sık karşılaştığı kas iskelet problemi bileklerde sinir sıkışmasına bağlı yaşanan karpal tünel sendromudur. Gebelikte artan sıvı birikimine bağlı oluşan karpal tünel sendromu doğum sonrası emzirme döneminde de devam edebilmektedir. Her iki elin ilk üç parmağında uyuşma ve ağrı şikayeti geceleri daha fazla yaşanmaktadır. Gece kullanılan istirahat splintleri tedavide etkili bir çözümdür.
YORUMLAR