Diş çıkarma periyodu konusunda
ebeveynlerin ne kadar çok ve doğru bilgi sahibi olursa bebeğin de süreci bir o
kadar kolay geçirmesine yardımcı olabildiğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk
Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Her bebeğin diş çıkarma yaşı
farklıdır. Çocuk doktorunuz dişlerin çıkış seyrinin normal olup olmadığını veya
1 yaş öncesi diş hekimine gitme gerekliliğini izler” açıklamasında bulundu.
Bebeklerin 20 süt dişinin genellikle 4-11. aylarda başlayıp
24-30 aylarda biten bir süreç olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk
Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Ancak ilk diş yaşı 3-4 ay
kadar erken olabildiği gibi 15 aylıkken ilk dişini çıkaran bebekler de vardır.
Diş çıkarma belirtileri de bebekler arasında değişkendir. Anne babanın diş
çıkarma yaşları, genetik ve hormonal yapı kadar beslenme durumu da bu konuda
etkilidir” dedi.
İlk 12-15 ayda diş
çıkarmamış bebekler sistemik sorun açısından değerlendirilmeli
Bebeklerde genellikle ilk çıkan dişin alt ön kesici
dişler olduğunu dile getiren Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe
Sokullu, “İlk diş sonrası 6 ayda sırasıyla alt ve üstte 4 er kesici diş
çıkar. Genelde kesici dişler simetrik çiftler olarak çıkarlar. Daha sonraki
12-18 aylık dönemde 4 adet birinci süt azı dişleri çıkmaya başlar. Bir sonraki
6 aylık dönemde yani 18 ila 24 arasında 4 adet köpek dişleri çıkar. Son 6 aylık
dönem yani 24-30. aylar arasında ise 4 adet ikinci süt azı dişleri çıkarak
tamamlanır. Böylece bebeklerin süt dişlerinin tamamlanması 2,5-3 yaşını
bulabilmektedir. Ayrıca 6 aylık sapmalar normal kabul edilebilir” şeklinde konuştu.
Dişlerin bahsedilen çıkış sırasının bozduğu durumların da görüldüğünü söyleyen
Dr. Sokullu, “Üst dişlerin önce çıktığı, köpek ve azı dişlerinin eşzamanlı
çıktığı çocuklar da görülebilir. İlk 12-15 ayda hiç diş çıkarmamış olan
bebeklerin sistemik bir sorun açısından değerlendirilmesi gerekir” açıklamasında
bulundu.
Dişetinde şişlik,
hassasiyet ve morluk görülebilir
Diş çıkma aşamasında damak kenarında şişkinlik,
gerginlik ve ele gelen sertlik olabildiğini söyleyen Dr. Ayşe Sokullu, “Morumsu
bir şişlik de gelişebilir. Buna ‘sürme kisti’ denir, dişin dişeti içerisinde
hareketi sürecinde kılcal damar açılmaları ile oluşan kabarık yapıdır. Bunun
için o bölgeye masaj uygulanması ya da diş kaşıyıcıları buz dolabında
bekleterek soğuk ama donmamış olarak çocuğa vermek rahatlatıcı olabilir” dedi. İlk
dişlerin eğri dizilimli çıkabildiğini, diş dizisi oluşup yan yana sıralanma
gerçekleşene kadar bu durumun doğal olduğunu belirten Dr. Sokullu, “Ancak dişetinde
şişkinlik ve hassasiyet, morluk gibi belirtilere rağmen devam eden aylarda diş
çıkmazsa diş hekimine başvurmak gerekir. Diş çıkarma süreçlerinde şişlik
genellikle 1-2 hafta ile sınırlıdır. Giderek artan şişlikler, dişeti kanamaları,
tekrarlayan aftlar gibi durumlar çocuk hekimine danışılmalı. Dişeti hastalıkları
ve tekrarlayan aftlar bazen bağışıklık bozukluğu ile seyreden hastalıkların ilk
habercisi olabilir” uyarısında bulundu.
Ateş 3 günden
fazla sürüyorsa doktora başvurulmalı
Diş çıkarma döneminde hafif ateş görülebildiğini ancak
1-2 günden uzun sürmediğinin altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr. Ayşe Sokullu, “Ateş 38.5 derecenin üzerine çıkmaz. 38,5 derece ve
üzeri ateşler, özellikle 3 günün üzerinde devam ediyorsa ve eşlik eden kusma,
ishal, döküntü gibi ek belirtiler de varsa diş çıkarma dönemine denk gelen bir
enfeksiyon olasılığı açısından çocuk doktoruna başvurulmalı” açıklamasında
bulundu.
Salya artışı hemen
diş çıkaracağını göstermez
Bebeklerde 3-4 aylıktan itibaren tükürük bezlerinde salgı
artışı ve eş zamanlı olarak ellerini ağza götürme, yumruğunu emme şeklinde
hareketlerin yoğun olduğu bir dönem yaşandığını vurgulayan Dr. Ayşe Sokullu, “Salya
artışı hemen diş çıkacağını göstermez. 15 aylık ilk dişini çıkaran bebekler
bile 3-4 aylıkken bu periyoddan geçer. Diş çıkarma sırasında iyice artarak
kendini gösterir” dedi. Diş çıkaran bebeklerde normalde var olan kaka kıvamının
da biraz cıvıklaşabildiğini söyleyen Dr. Sokullu, “Ancak ciddi sıvı kaybettiren
ishal diş çıkışına bağlanamaz. Kusmalar üst ön dişlerin çıkış ve değişme
dönemlerinde kolay uyarılabilir. Viral enfeksiyonlar açısından
değerlendirme gerekir” açıklamasında bulundu.
Diş temizliğine
dikkat edilmeli
İlk dişlerin çıkışından itibaren diş temizliğine önem
verilmesi gerektiğini vurgulayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe
Sokullu, “Değişecek olsalar da süt dişlerinin çürük olması genel sağlığa, ağız
florasına ve kalıcı dişlerin sağlığına zarar verir. İlk aylarda temizleme
mendilleri, arka dişler çıktıktan sonra küçük diş fırçaları temizlik için
kullanılabilir. Diş macununa ilk 3 yaşta gerek yoktur ve yutma/aspirasyon
sebebi ile tehlikeli olabilir. 3 yaş sonrası diş macunu mercimek büyüklüğünde
kullanılabilir. Florürlü bir diş macunu tercih edilir. Diş temizliğinde asıl
olan macun değil doğru fırçalamadır; dişetlerini hırpalamayacak şiddette ama
yeterli temizliği sağlayacak sürede fırçalama çocuklara öğretilmeli” dedi.
YORUMLAR