Horlama; uyku esnasında burun, bademcik, damak veya dil
kökü seviyesindeki bir tıkanıklığa bağlı olarak hastaların solunum sırasında
zorlanması ve gürültülü solunum yapması olayıdır. Apne ise horlamanın daha
ileri ve daha ciddi hali olup; uyku sırasında, benzer nedenlerden ötürü
solunumun kısa süreli durmasına verilen isimdir. Uyku bozuklukları, tedavi
edilmediği takdirde; kalp büyümesi, kalp yetmezliği, akciğer yetmezliği ve
uykuda ani ölüm gibi çok ciddi problemlere neden olabilir.
Kişi Uyku Bozukluğu Olduğunu
Fark Etmeyebilir!
Hastalar hekime en sık; gece uykusunu alamama, gündüz
devamlı bir uyku hali, fiziksel performansta veya okul ve iş hayatındaki
başarıda düşüş, ağız açık uyumaya bağlı olarak tekrarlayan boğaz ağrısı ve
farenjit ataklarıyla başvururlar. Bu durum, ağız açık uyuma gibi hafif düzeyde
olabileceği gibi şiddetli horlama veya uykuda uzun süreli nefes durması gibi
ciddi boyutlarda da olabilir. Hastalar şikayetlerinin nedeninin; horlama, apne
ya da ağzı açık uyumaya bağlı olduğunu çoğu zaman kendileri fark
etmeyebilirler, bu durum genellikle birlikte uyudukları eşleri tarafından fark
edilir.
Horlama ve Apnenin Nedenleri
Nelerdir?
Horlama ve apne sıklıkla, nefes yolundaki bir tıkanıklık
nedeniyle olur. Erişkin hastalarda sorun en sık, olarak burun bölgesinden
kaynaklanır.Burnun ortasında yer alan ve burun çatısını oluşturan “septum”
adını verdiğimiz kıkırdak bölgenin veya kemik yapının bir tarafa doğru eğilerek
burun hava yolunu engellemesi sonucunda burun tıkanıklığı gelişir ve takiben
horlama ve apne gibi olaylar tabloya eşlik eder. Bir diğer neden ise, damak ve
bademcik problemleridir. Aşırı büyük bademcikler veya sarkık ve gevşek damak
yapısı da burunda tıkanıklık olmadan şiddetli horlama ve apnelere neden
olabilir.
Çocuklarda da Görülür mü?
Çocuklarda da ağzı açık uyuma, horlama ve apne sıklıkla
görülür. Erişkinlerden farklı olarak çocuklarda en sık; neden geniz eti ve
sıklıkla buna eşlik eden bademcik büyüklüğüdür. Her gece horlaması ve apneleri
olan bir çocukta geniz eti ve bademcik ameliyatları yaparak bu sağlık sorununu
halletmekteyiz. Bu çocuklarda gerekli cerrahi müdahale yapılmazsa yüzde ve
damakta şekil bozuklukları, tekrarlayan kulak enfeksiyonları, gelişme
gerilikleri görülmektedir. Sıklıkla böyle hastalarda operasyon sonrası, horlama
ve apne sorunlarının çözülmesine ek olarak; büyüme ve gelişmede hızlı bir
ivmelenme de gözlemlemekteyiz.
Tedavisi Nasıldır?
Öncelikle bu hastaların; detaylı bir kulak, burun ve
boğaz hastalıkları muayenesinden geçirilip sorunun kaynağının saptanması
gerekir. Eğer ki sorun burun kemiğindeki eğrilik veya burun etlerinde büyümeden
kaynaklanıyorsa ‘’Deviasyon ameliyatı’’ dediğimiz operasyonla kemik eğriliği ve
et büyümeleri cerrahi olarak düzeltilerek hastanın burnundan tam nefes alması
sağlanmaktadır. Burun hava yolu açılınca hastanın yakınmaları ortadan
kalkacaktır. Eğer problem bademciklerdeyse bademciklerin ameliyat ile alınması
ile bu sorun kolaylıkla çözülür. Damak problemlerinden kaynaklanan horlama ve
apne olgularında ise; sarkık ve gevşek damağı asma ve yukarı kaldırma
ameliyatlarıyla bu ciddi yakınmaları çözmekteyiz.
Tedavi Sonrasında da Sağlıklı
Yaşam Tarzı Şart!
Hangi cerrahi yapılırsa yapılsın, ameliyat sonrası;
düzenli ve dengeli beslenme, alkolden ve sigaradan uzak yaşam tarzı ve spor ile
ameliyatların mutlaka desteklenmesi gerekmektedir. Çok ileri ve cerrahiden
fayda görmeyeceği düşünülen olgularda ise “CPAP” denilen ve halk arasında uyku
meleği olarak da bilinen gece maskeleriyle olası tehlikeli sonuçlardan
kaçınılmaya çalışılmaktadır.
YORUMLAR