Acıbadem Altunizade Hastanesi Kadın
Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Osman Temizkan toplumdaki yaygın inanışın
aksine idrar kaçırma probleminde tek tedavi yönteminin ameliyat olmadığına
dikkat çekiyor! İdrar kaçırma sorununda oldukça başarılı sonuçlar alınan
cerrahi dışı tedavi yöntemlerinin de mevcut olduğunu belirten Doç. Dr. Osman
Temizkan şu bilgileri veriyor: “İdrar
kaçırma; stres tipi, sıkışma tipi ve her ikisinin birlikte olduğu karma tip
olmak üzere üç gruba ayrılıyor. Yapılan muayene ve testlerle idrar kaçırmanın
tipleri belirleniyor. Ardından tanıya göre tedavi protokolü düzenleniyor.
Örneğin sıkışma tipi idrar kaçırmalarda ilaç tedavisi gibi cerrahi olmayan
yöntemler tedavideki ilk basamakları oluştururken, stres tipi idrar kaçırmada
ise hastaların idrar kesesinde depolama problemi olduğu için cerrahi tedavi
uygulanıyor. Tüm idrar kaçırma tiplerinde yaşam tarzı değişiklikleri, mesane
eğitimi ve kegel, bir başka deyişle pelvik bölge egzersizleri tedaviye büyük
destek sağlıyor. Hatta bazen, hastalığın erken döneminde kegel egzersizleri tek
başına bile sorunu çözebiliyor”. Peki idrar kaçırma sorununa hangi yöntemler
çare olabiliyor? Acıbadem Altunizade
Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Osman Temizkan idrar
kaçırmanın nedenlerini ve tedavi yöntemlerini anlattı, önemli önerilerde
bulundu!
İlaç tedavisi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Osman
Temizkan sıkışma tipi idrar kaçırması olan hastalarda ilaç tedavisiyle oldukça
başarılı sonuçlar sağlandığını belirterek, “İlaçlarla idrar kesesinin istemsiz
kasılması engellenebiliyor. İstenilen etki bir veya üç ay içinde oluşuyor”
diyor.
Hatalı
alışkanlıkları değiştirmek
İdrar kaçırmaya yol açan hatalı alışkanlıklardan
vazgeçilmesi; örneğin günlük sıvı alımının düzenlenmesi, fazla kiloların
verilmesi, sigaranın bırakılması, ağır egzersizler yapılmaması, asitli ve
kafeinli içeceklerden kaçınılması tedaviye büyük destek sağlıyor.
Teknolojik
yöntemler
Özellikle cerrahi tedavi olmak istemeyen hastalarda
uygulanıyor. Vajen içine, idrar boşaltım kanalının altına küçük plastik cihaz
yerleştiriliyor. Doç. Dr. Osman Temizkan bu yöntemlerin stres tipi idrar
kaçırma tedavisinde fayda sağladıklarını vurgulayarak, “Değişik tipte ve
boyutta teknolojik yöntemler mevcut. Muayene sonrasında, poliklinik şartlarında
hastaya uygun cihaz uygulanıyor. Hastalar hekimden aldıkları eğitimin ardından
cihazı her hafta kendileri çıkartıp temizledikten sonra tekrar takabiliyorlar”
diyor.
Kegel egzersizleri
Kegel egzersizleri; pelvik taban kaslarını güçlendirerek
idrar kaçırmayı engelleyen önemli bir egzersiz türü. Pelvik kasları istemli
olarak günde 5 kez, kısa süreli dinlenme aralıklarıyla, 20 kez kasılıyor.
İstenilen sonuçlar için egzersizlere 3-6 ay devam ediliyor. Pelvik taban
kaslarını istemli olarak kasamayan hastalarda ise poliklinik şartlarında basit
olarak bir prop aracılığıyla genital bölge kaslarına elektriksel stimülasyon
yapılabiliyor veya yeni tedavi çözümlerinden biri olan manyetik sandalye ya da
prop ile kaslar uyarılıyor. Bu uyarılarla genital kaslar güçlendiriliyor.
Mesane eğitimi
almak
Tedavinin bir başka adımı da, mesane eğitimi almak.
Özellikle sıkışma tipi idrar kaçırmada, hastanın idrara gitme sıklığını
azaltmak için belli aralıklarla ve her geçen zamanda bu aralığı açarak idrarını
yapması sağlanıyor. Böylece hem sık hem de istemsiz idrara gitme ihtiyacı
azaltılıyor. Bu süreçte fazla sıvı alımını azaltmak ve yeterli sıvı alımını
sağlamak için günlük sıvı alımı da belirleniyor.
Cerrahi tedavi
Cerrahi tedavi stres tipi idrar kaçırma şikayeti olan
hastalarda uygulanıyor. “Günümüzde çeşitli ameliyat tipleri mevcut. Cerrahi
tedavide dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, uygun hastaya uygun ameliyat
şeklinin yapılmasıdır” diyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Osman
Temizkan sözlerine şöyle devam ediyor: “Cerrahi olarak idrar kesesi boşaltım
kanalı altına meş denilen yamalarla destek yapılıyor. Hastalar genel anesteziye
gerek bile kalmadan, hafif uyutularak, 20 dakika gibi kısa sürede ve kolay
uygulanan cerrahi yöntemlerle tedavi olup, aynı gün taburcu olabiliyorlar. İyi
seçilmiş hastalarda cerrahi tedavilerden oldukça başarılı sonuçlar alınıyor”
Pek çok nedeni
var!
• Genetik yapı, ilerleyen yaşla birlikte pelvik destek
dokularının zayıflaması
• Hamilelik, özellikle zor ve müdahaleli doğumlar
• Menopoz döneminde östrojen eksikliği
• Fazla kilolu olmak
• İdrar yolu enfeksiyonları
• Öksürük ve kabızlık gibi kronik artmış karın içi basınç
nedenleri
• Demans, Alzheimer, inme, parkinson, multipl skleroz,
spinal yaralanmaları gibi santral sinir sistemi hastalıkları
• Kontrolsüz diyabet
• Genital organlarda sarkma
• Genital organ fistüller denilen idrar kesesi ile vajen
arasında birleşmeler olması
• Sigara kullanımı
• Su, kahve ve çay sıvıların aşırı tüketimi
• Bazı ilaçlar (idrar söktürücü, tansiyon ilaçları, kas
gevşeticiler gibi) başlıca idrar kaçırma nedenlerini oluşturuyor
Üç tipi var
Doç. Dr. Osman Temizkan idrar kaçırmanın ‘stres tipi’ ,
‘sıkışma tipi’, ve ‘karma tip’ olmak üzere 3 çeşidi olduğunu belirtiyor.
• Stres tipi idrar
kaçırma: İdrar kaçırmanın en sık görülen türü olan stres tipi idrar
kaçırmada sorun öksürme, hapşırma, gülme veya eforla gelişiyor. Sifinkter, bir
başka deyişle kanalı açıp kapatan kas halkasında oluşan yetmezlik veya destek
doku yetersizliği nedeniyle oluşuyor.
• Sıkışma tipi
idrar kaçırma: Şiddetli ve ani idrar yapma isteğiyle oluşan, istemsiz idrar
kaçırma olarak tanımlanıyor. Mesanenin aşırı aktif olmasından kaynaklanıyor.
Hasta aniden idrar yapma ihtiyacı duyuyor ama tuvalete bile yetişmeye fırsat
bulamıyor.
• Karışık tip
idrar kaçırma: Her iki tipin karışımından oluşuyor. Karışık tip idrar
kaçırmada istemsiz idrar kaçırmayla birlikte ıkınma ve öksürmekle de idrar
kaçırma gelişebiliyor.
YORUMLAR