Yanlış beslenme, aşırı stres ve hareketsiz yaşamla
birlikte riskin artacağını söyleyen Acıbadem Adana Hastanesi Gastroenteroloji
Uzmanı Türker Egesel, obezite, hızlı kilo kaybı, diyabet, tiroit bezinin az
çalışması gibi nedenlerle alkol dışı karaciğer yağlanmasının (NASH)
hastalığının giderek yaygınlaştığına dikkat çekiyor.
Karaciğer yağlanmasının; dolgunluk hissi, hazımsızlık,
bulantı, şişkinlik, kilo alma, hızlı kilo verme gibi gündelik hayatta fazla
üzerine düşülmeyen belirtilerinin olduğunu belirten Acıbadem Adana Hastanesi
Gastroenteroloji uzmanı Dr. Türker Egesel; farklı amaçlarla yapılan
ultrasonografilerde, check-up taramalarında çıkabilecek karaciğer enzim
değerlerinin yüksekliği ile fark edilebileceğini belirtiyor.
Hızlı kilo kaybı
karaciğeri yoruyor
Açlık esnasında birtakım hormonlar aracılığıyla vücuttaki
yağ dokularının parçalanması artıyor. Bu hormonlar; trigliserid adı verilen
yağları parçalayan enzimleri aktifleştirerek bunların yağ asitlerine
parçalanmasını hızlandırıyor. Bu şekilde dolaşıma salınan yağ asitleri
karaciğere geri dönüyor ve yeniden trigliserid adı verilen yağa dönüşerek
karaciğer hücrelerinde birikiyor. Bu nedenle uzun süren açlıklarda karaciğerde
yağlanma görüldüğünü söyleyen Dr. Türker Egesel, egzersiz yapmanın çok önemli olduğunu
söyleyerek sözlerine şöyle devam ediyor:
“Egzersiz yoksunluğuna bağlı olarak yağın kaslarda yıkımı
ve karaciğere gelen yağ asidi yükü artar. Karaciğer, kapasitesi üzerindeki yağı
trigliseridlere çeviremeyince yağ birikmeye başlar ve bu durum zamanla
karaciğerde hasara yol açar. Vücudun ihtiyacı olmadığı için karaciğerde
biriktirdiği fazla yağ kalp ve damar hastalıklarına davetiye çıkartır.
Karaciğer yağlanmasının yaşam tarzında yapılacak basit ve küçük değişiklikler
ve düzenli doktor kontrolleri ile önlemek mümkün.” Stres ve yorgunluk gibi sağlığı doğrudan
etkileyen olumsuz etkenlerin en aza indirilmesi, düzenli bir yaşam biçimi ile
karaciğer yağlanmasının önüne geçilebileceğini belirten Dr. Egesel, karaciğer yağlanmasını
engelleyecek önerileri paylaşıyor.
Hepatit B Aşısı
Hepatit B, karaciğer hastalıklarının başlıca nedenleri
arasında geliyor. . Hepatit B aşısı uzun zaman önce yapılmışsa koruyuculuğu
test edilmesi gerekiyor. Aşının koruyuculuğu devam ediyorsa tekrar yapılmasına
gerek kalmıyor. Ancak devam etmiyorsa aşının tekrar yapılması gerekebiliyor.
Düzenli Beslenme
Düzenli ve sağlıklı karaciğer yağlanması oranını belirgin
bir şekilde azaltıyor. Günlük taze sebze-meyveler, balık, tavuk veya hindi gibi
beyaz etler ve lifli gıdalar karaciğer dostu kabul ediiyor. Karaciğer
yağlanmasına karşı düşük kalorili mevsim sebze ve meyvelerinin ağırlıklı
olduğu, ızgara etlerin tercih edildiği ''Akdeniz tipi'' beslenme öneriliyor.
Alkolden kaçının
Alkol tüketildikten sonra vücutta biriken toksinler,
karaciğer yağlanmasını tetiklediği gibi siroz hastalığının gelişimini de
hızlandırıyor. Bu nedenle alkol tüketimini kaldırmak veya yapılamıyorsa en aza
indirmek büyük önem taşıyor. Alkolü bırakamayanların profesyonel destek alması
gerekebiliyor.
Düzenli Egzersiz
Spor ve egzersiz kan dolaşımını artırarak insülin
direncini ve karın bölgesinde biriken yağ kütlesini azalttığından gün aşırı en
az 30 dakika hafif veya orta tempolu egzersizler tavsiye ediliyor. Bu
egzersizler sayesinde karaciğerde biriken yağ miktarı düşerek, karaciğeri
rahatlatıyor.
Düzenli Doktor
Kontrolü
Diyabet, hipotiroidi ve kolesterol yüksekliği olan
hastaların 6 aylık aralıklar ile düzenli bir şekilde doktor kontrolü ve doğru
tedavisi karaciğer yağlanmasını ve bu hastalığın hızlı ilerleme oranını azaltıyor.
YORUMLAR