Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman
Klinik Psikolog Esma Uygun, karnede ödül ve ceza ölçüsünün çocuğun kişilik
gelişimine etkilerinden söz etti.
“Onay arayıcı”
kişilik özelliği oluşabilir
Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, yüksek notlu karnede
ödül, düşük notlu karnede ceza verilmesinin çocuğun onay arayıcılık ile ilgili
kişilik özelliğinin oluşmasına neden olabildiğini belirterek şunları söyledi: “Ebeveynlerin
tutum ve davranışları, karnedeki notlar hakkında iletişim tarzı, karneyi nasıl
değerlendirdiği aslında çocuğun karnesini kendisinin nasıl değerlendirmesi
gerektiğini belirler. Onay arayıcılık, kişinin yetişkinlik yaşamında çoğu zaman
uyumsuz bir başa çıkma modu olarak karşımıza çıkmaktadır. Özgüven veya kaygı
ile ilişkili sorunların genellikle onay arayıcılık ile ilgili düşünce içeriğinden
oluşması terapilerde sıklıkla karşılaştığımız sorunlardandır.”
Çocuk kendi fikir
ve tercihlerini oluşturamaz
Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, “Çocuğa ceza verilmesi,
ebeveynlerin onayını kaybetmenin korkunç bir şey olduğunu, dolayısıyla sosyal
yaşamdan gelen herhangi bir durumla ilgili olumsuz geri bildirimlerin korkunç
bir şey olduğunu içselleştirmesine neden olur. Sürekli onay almaya ihtiyaç
duyan bir çocuk kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz” uyarısında bulundu.
Esma Uygun, aynı zamanda karne notu ve ders notlarının
yüksek olması nedeniyle abartılı ödüllerin de aynı etkiyi yaptığını vurguladı.
Karne çocukla
birlikte değerlendirilmelidir
Çocuğun karne notunun ebeveynlerle birlikte bütüncül
şekilde değerlendirilmesi gerektiğini kaydeden Esma Uygun, anne-babalara şu
tavsiyelerde bulundu: “Karnenin amacı, çocuğun yıl boyunca sorumluluklarını
yerine getirip getirmediğinin ve yüksek performas gösterdiği derslerin ne
olduğunu değerlendirmemize yarar.Karne başlı başına bir ödül-ceza sistemidir.Bu
nedenle karne, geliştirilmesi gereken dersler için çözüm üretmek ve planlama
yapmak için önemli bir fırsattır. Düşük notları olan bir karne ile
karşılaşıldığında, ebeveynlerin çocukla birlikte karneyi değerlendirmesi
gerekir.
Karne çocuğun
gelişimi için bir fırsattır
Karnenin dönem değerlendirmesi için bir sonuç olduğunu,
bu sonuca neden olan faktörlerin neler olabileceğini, aynı durumla
karşılaşmamak için neler yapılabileceği suçlayıcı olmadan ve yapıcı bir dille
konuşulmalıdır. Çocuğun diğer dönem planlama yapması için ona fırsat verilmeli
ve birlikte gözden geçirilmelidir. Gerekirse ebeveynler kendi çözüm önerilerini
çocuğa aktarmalıdır. Çocuğun planlama becerilerinin gelişmesi için günlük yaşam
içerisinde bile planlama yapması teşvik edilmelidir. Karne, çocuk eğitimi ve
kişilik gelişimi için önemli bir fırsata çevrilmelidir.”
YORUMLAR