Katarakt nedir?
Katarakt; gözümüzün içerisindeki lensin yani kendi
merceğimizin saydamlığını yitirerek bulanıklaşması demektir. Katarakt yaşla
birlikte ortaya çıkabileceği gibi doğumsal da olabilir. Hatta bebeklerde ve
çocuklarda da görülebilir.
Kataraktın nedenleri
nelerdir?
Genelde yaş ile birlikte gelişen katarakta, gözde meydana
gelen travmaların da (darbe, ameliyat, uzun süren rahatsızlıklar) etkisi
olmaktadır. Ayrıca şeker hastalığı ve steroid içerikli ilaçların uzun süre
kullanımı yine bu rahatsızlığın meydana gelmesini sağlayabilir.
RENKLER GİDEREK SOLUKLAŞIR
Katarakt önceden belirti
verir mi?
Kataraktta; çift görme, bulanıklaşma, gece görme kaybı,
ışığa hassasiyet, görmede yavaş yavaş azalma, okumada güçlük, renklerin giderek
soluklaşması ve gözlük numaralarının sıkça değişmesi gibi durumlar gözlemlenir
ve hemen uzman bir hekime muayene olunmalıdır.
Katarakt nasıl oluşur?
Erişkin kataraktları genellikle ileri yaşlarda ortaya
çıkar. Yaş aldıkça vücudun her organı gibi göz ve özellikle göz merceğinde
bozulmalar meydana gelir. Bu bozulmalar bazı hastalarda merceğin su içeriğini
değiştirebilir ve mercek liflerinin diziliminin deforme olmasına sebep
olabilir. Bazı hastalarda merceğin ön ve arka kısmında hücresel atıkların
birikmesine, bazı hastalarda ise her iki duruma birden sebebiyet verir. Her
şekilde ortaya çıkan sonuç doğal göz içi merceğinin şeffaflığını kaybetmesidir.
BEBEKLERDE ERKEN TANI ÖNEMLİ
Katarakt genetik midir?
Katarakt, yaşla birlikte gelişen bir rahatsızlıktır.
Ancak göze alınan travma sonrası katarakt gelişimi hızlıdır. Sistemik
hastalıklarda (şeker hastalığı), erken yaşta katarakt gelişir. Kullanılan
sistemik ilaçlara bağlı (kortizon gibi), katarakt gelişebilir. Doğuştan da
bebeklerde katarakt görülebilir. Gebelik esnasında annenin geçirdiği
hastalıklara bağlı olarak gelişir. Bebeklerdeki kataraktın erken dönemde (ilk
12 haftada) tanı konulup ameliyat edilmesi oldukça önemlidir. Bu yüzden
bebeklere doğar doğmaz göz muayenesi yapılması şarttır.
Kaç çeşit katarakt vardır?
Yaşa bağlı kataraktlar: Kataraktın
en sık karşılaşılan tipi, yıllar ile birlikte göz içindeki merceğinde
yaşlanması ile oluşan yaşa bağlı katarakttır. Göz içi mercek 40’lı yaşlardan
itibaren yaşlanmaya başlar. Ayrıca diyabet, sigara, beslenme bozukluğu da bu
yaşlanmayı hızlandırır.
İkincil kataraktlar: Gençlerde,
radyasyon tedavisi gibi dış etkenler veya bazı hastalıkların tedavisinde
kullanılan kortizonların yan etkileri veya diyabet gibi iç etkenler; katarakt
gelişmesine sebep olabilir. Bu oluşumlar da ikincil kataraktlar olarak
sınıflandırılır.
Doğumsal kataraktlar: Bu
tipte katarakt doğumdan hemen sonra bebeklerde gözlemlenebilir. Bu durum irsi
olabilir ya da bebek henüz anne karnında embriyo halindeyken radyasyona maruz
kalması, annenin kullandığı ilaçlar veya gebelikte sigara kullanımı doğumsal
kataraktın oluşumunda etken olabilir.
TEK TEDAVİSİ AMELİYATTIR
Kataraktın tedavisi mümkün
mü?
Katarakt; göz içindeki normal doğal lensimizin
bulanıklaşmasına denir. Kataraktın tek tedavisi cerrahidir.
Katarakt ameliyatı ne zaman
yapılmalıdır?
Doğuştan var olan göz içi lensimiz normalde şeffaf,
berrak olup göze gelen ışıkların göz içine geçmesini ve böylece görmemizi
sağlar. Normalde şeffaf olan göz içi lensinin bulanıklaşmasına katarakt denir.
Bulanıklaşan lensten ışıkların arkaya düşmesi zorlaşır yani görme azalmaya
başlar. Hastanın görmesinin azalması, yaşam kalitesinin düşmesi katarakt
ameliyatının zamanını belirler.
Katarakt ameliyatında hangi
mercekler kullanılır?
Bu ameliyatta saydamlığını yitiren kendi merceğimiz
yerine aynı işlevi yerine getirecek göz içi lensler takılmaktadır.
Katarakt ameliyatı öncesi
neler yapılır?
Katarakt ameliyatından önce ayrıntılı göz muayenesi
yapılır. Gözün ön ve arka kısımlarına ayrıntılı tetkikler yapılır. Göz içine
yerleştirilmesi planlanan lensin numarası özel aletlerle ölçülür. Bu işlemler
ortalama 1-2 saat sürer.
10-15 GÜN İÇERİSİNDE GÖRME
KALİTESİ NORMALE DÖNER
Katarakt ameliyatı sonrası
görme nasıl olur?
Katarakt ameliyatından hemen sonra yavaş yavaş görme
başlar. Ancak ilk saatlerde yanma, batma, sulanma olabilir. 1-2 gün içinde
görme kalitesi artmaya başlar. 10-15 gün içerisinde istenilen görme seviyesine
ulaşır. Ancak unutulmamalıdır ki iyileşme kişiden kişiye değişiklik
gösterebilir.
Katarakt tekrarlar mı?
Katarakt tekrarlamaz. Katarakt gelişen doku yani lens çıkarılıp yerine yeni bir lens konmuştur. Yeni konan mercekte de katarakt gelişmeyeceği için rahatsızlık tekrarlamayacaktır.
YORUMLAR