SANKO
Üniversitesi Hastanesi Acil Tıp Uzmanı da olan Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, ateş,
öksürük ve nefes alıp vermede zorluk şikayetleri olanların tıbbi bakım için
erken başvuru yapması gerektiğini kaydetti.
Bu belirtileri
olanların mutlaka maske takarak evden çıkması gerektiğine dikkat çeken Dr.
Öğretim Üyesi Yılmaz, “Eğer kendiniz sağlık kuruluşuna başvuramayacak kadar
kötüyseniz evde kalın, acil tıbbi yardım isteyip, durumunuzu bildirin” uyarısını
yaptı.
Koronavirüs ile
enfekte olan biri öksürdüğünde veya nefes verdiğinde, enfekte damlacıkları
serbest bıraktığının altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, “Bu damlacıkların çoğu
masa veya telefon gibi yakındaki yüzeylere ve nesnelere düşer. İnsanlar, bu yüzeylere
veya nesnelere temas edip sonra gözlerine, burunlarına veya ağız bölgelerine
dokunduklarında bu virüsü alabilirler” ifadelerine yer verdi.
Dr. Öğr. Üyesi
Yılmaz, “Ayrıca koronavirüs ile enfekte olan bir kişiye bir metreden daha yakın
duruyorlar ise o kişi öksürdüğünde ya da nefes verdiğinde damlacıkları solunum
yolu ile alabilirler” şeklinde konuştu.
YAŞLA BİRLİKTE CİDDİ HASTALIK RİSKİ DE
ARTIYOR
Koronavirüsün gribe
benzer şekilde yayıldığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, şunları kaydetti: “Çoğu
kişi koronavirüs ile enfekte olduğunda hafif semptomlar yaşar ve iyileşir.
Ancak, bazı kişilerde ciddi hastalık belirtileri ortaya çıkabilir ve hastane
bakımı gerekebilir. Ciddi hastalık riski yaşla birlikte artar. 40 yaşın
üzerindeki insanlar daha fazla risk altındadır. Bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler,
diyabet, kalp ve akciğer hastalığı olan kişiler ciddi hastalıklara karşı daha
savunmasızdır. Virüs barındıran kişilerin bazılarında hiçbir şikâyet
olmayabilir (asemptomatik hasta) ve bu kişiler enfeksiyonu başkalarına
bulaştırabilir.”
VİRÜSÜN İŞYERİNDE YAYILMASINI ÖNLEMENİN
BASİT YOLLARI NELERDİR?
“Düşük maliyetli tedbirler,
işyerinizde soğuk algınlığı gibi enfeksiyonların yayılmasını önlemeye yardımcı
olacaktır” diyen Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, işverenlerin bu önlemleri virüs
çalıştıkları yere ulaşmadan önce almaya başlamaları gerektiğine vurgu yaptı.
Bu sayede
hastalık nedeniyle kaybedilen iş günlerinin azaltılabileceğini ve hastalığın yayılmasının
durdurulabileceğini veya yavaşlatılabileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, uyarılarını
şöyle sıraladı:
“İşyerlerinin
temiz ve hijyenik olduğundan emin olmak gerekir. İş yerinde yüzeylerin,
masaların, sehpaların, klavyelerin, kapı tokmaklarının, telefonların, elektrik
düğmelerinin düzenli olarak dezenfeksiyonu sağlanmalıdır. Çünkü çalışanlar ve
müşteriler tarafından dokunulan yüzeylerdeki kirlenme koronavirüsün
yayılmasının ana yoludur. Düzenli aralıklarla kapsamlı el yıkama (su ve sabun
ile) yapılması teşvik edilmelidir. El yıkama virüsü öldürür ve yayılmasını
önler.
El
dezenfektanlarının belirli yerlere konulması ve bunların kontrol edilerek
yenilenmesi sağlanmalıdır. Ortamların iyi havalandırılmasına dikkat
edilmelidir. İş yerlerinde maske ve kâğıt mendil bulundurulmalıdır. Burnu akan
ya da öksüren biri geldiğinde hemen ona maske ya da mendil verilmelidir.
Çalışanlardan
birinde hafif bir öksürük veya düşük dereceli ateş (37.3˚C veya daha fazla)
ortaya çıkmışsa o kişinin evde kalması gerekir. Bu hasta kişi sayısını
azaltmanın yoludur. Sosyal mesafeyi korumak konusunda da hassas davranılmalıdır.”
MASKE HANGİ DURUMLARDA TAKILMALIDIR?
Sağlıklı
kişilerin şüpheli koronavirüs enfeksiyonu olan bir kişiye bakıyorsa maske
takması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, şöyle devam etti:
“Öksürme ve
hapşırma varsa maske takmak gerekir. Maske takmadan önce, eller alkol bazlı
dezenfektanlar ile ovulmalı veya sabun ve su ile temizlenmeli. Maske ağız ve
burnu tümüyle örtmeli, yüz ile maske arasında boşluk olmamalı. Kullanırken
maskeye dokunulmamalı, dokunulduğunda eller alkol bazlı el dezenfektanları veya
sabun ve su ile temizlenmeli.
Maske nemli olduğu
anda yenisiyle değiştirilmeli ve tek kullanımlık maskeler tekrar kullanılmamalı.
Maske çıkarılırken arkadan çıkarılmalı (maskenin önüne dokunulmamalı),
çıkarılan maske hemen kapalı bir kutuya atılmalı, eller alkol bazlı el
dezenfektanları ile ovulmalı veya sabun ve su ile yıkanarak temizlenmeli,
gözlere, buruna ve ağıza dokunmaktan kaçınılmalı.”
SOLUNUM HİJYENİNE DİKKAT EDİLMELİ
Ellerin birçok
yüzeye dokunduğunu ve virüsleri alabileceğini anımsatan Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, kirlenmiş
eller ile göz, burun ve ağıza virüs aktarılabileceğine dikkat çekti.
Bu yolla virüsün
vücuda girerek kişiyi hasta edebileceğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, solunum
hijyeni konusunda şu uyarılarda bulundu:
“Öksürürken veya
hapşırırken ortaya çıkan damlacıklar virüs yayar, bu nedenle solunum hijyeni
uygulama önemlidir. Hem bizler hem de çevremizdeki insanlar solunum hijyenine
dikkat etmelidir. Solunum hijyeni öksürürken veya hapşırırken ağız ve burunu
bükülmüş dirsek veya bir mendil aracılığı ile örtmek anlamına gelir. Daha sonra
kullanılan mendil hemen kapalı çöp kutusuna atılmalıdır. Solunum hijyenine
dikkat ederek çevrenizdeki insanları soğuk algınlığı, grip ve koronavirüs gibi
virüslerden korursunuz.”
HANGİ DURUMLAR TIBBİ YARDIM GEREKTİRİR?
Ateş, öksürük ve
nefes alıp vermede zorluk şikâyetleri varsa tıbbi bakım için erken başvuru
yapılması gerektiğine işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, “Bu sırada mutlaka
maske takarak evinizden çıkın. Eğer kendiniz sağlık kuruluşuna başvuramayacak
kadar kötüyseniz evde kalın, acil tıbbi yardımı isteyip, durumunuzu bildirin.
Yerel sağlık hizmetlerinin talimatlarına uyun. Bu hem sizi korumak hem de
virüsün yayılımını önlemek için önemlidir. Yetkililer tarafından paylaşılan
bilgilerden haberdar olun ve sağlık kuruluşu tarafından verilen tavsiyeleri
dinleyin” dedi.
“Koroavirüsün
yayıldığı alanlarda (son 14 gün) bulunan veya yakın zamanda ziyaret etmiş
kişiler koruma önlemlerine mutlaka uymalıdır” diyen Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz,
sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu kişilerin 14
gün boyunca evlerinde karantinada kalmaları gereklidir. Baş ağrısı ve hafif
burun akıntısı gibi hafif şikâyetlerle kendinizi iyi hissetmemeye başlarsanız iyileşene
kadar evde kalın. Başkalarıyla temastan kaçınmak ve hastanelere yapılan
ziyaretlerin önlenmesi, bu tesislerin daha etkili çalışmasını sağlayacak ve
sizi ve başkalarını olası koronavirüs ve diğer virüslerden korumaya yardımcı
olacaktır.”
YORUMLAR