Peki, çocukları bir yandan Koronavirüse karşı gerekli
önlemleri almaları için doğru bilgilendirirken, aynı zamanda aşırı korkuya
kapılmalarını önlemek için nasıl yaklaşmalıyız? Acıbadem Üniversitesi Atakent
Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ali Evren
Tufan, koronavirüsün ‘kendilerine ve sevdiklerine zarar gelebileceği’
korkusuyla çocuklarda ciddi psikolojik sorunlara yol açabileceğini belirterek;
çocuklara en doğru anlatım yollarını adım adım anlattı, önemli uyarılar ve
önerilerde bulundu.
Önce siz sakin
olun ve güven verici yaklaşın
Çocuklarınıza yardımcı olabilmeniz kendi beden ve ruh
sağlığınızla çok yakından ilişkili. Onlar, sizi, sandığınızdan çok daha
yakından gözlüyor ve anlam çıkarmaya çalışıyor. Dolayısıyla sizin haberlere ve
görüntülere verdiğiniz tepkiler onları doğrudan etkileyeceğinden, soğukkanlı
davranmanız ve verdiğiniz tepkilerde kontrollü olmanız onları rahatlatacaktır.
Felaket
senaryolarından bahsetmeyin
Çocuğunuza koronavirüsle ilgili sosyal medya ve bu konuda
her ‘konuşanın’ söylediklerinin doğru olmayabileceğini belirtin. Güvenilir
bilgi kaynaklarını belirleyin ve onunla sadece emin olduğunuz bilgileri
paylaşın. Çocuğunuzun yanında dramatik haberlerden ve felaket senaryolarından
bahsetmeyin. Kendinizi koronavirüsle ve salgınla ilgili her gelişmeyi sürekli
takip etmek zorunda hissetmeyin. Bu hem sizin, hem de çocuğunuzun kaygısını
artıracaktır.
Genelden özele
doğru anlatın
Sadece koronavirüs değil, virüslerin genel zararları ve
genel salgınları da içine katarak çocuklarınızla konuşun. Hastalıkla ilgili
neler bildiklerini sorun ve onların öğrenmek istediklerine cevap verin. Çok
küçük çocuklarda ayrıntılı bilgi vermek onları rahatlatmak yerine yeni
korkuların ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir. Bu nedenle ayrıntıya girmek
yerine uygun hijyen önlemleri hakkında bilgi vermek yeterli olabilir.
Rahat hissettiği
ortamda konuşun
Konuşmayı güvenli bir ortamda, çocuğunuzun rahatça
kendisini ifade edebileceği, kitap okuma, resim yapma ve benzeri etkinlikler
sırasında gerçekleştirebilirsiniz. Endişelerini küçümsemeyin veya görmezden
gelmeyin. Bu duyguları yaşamanın olağan olduğunu ve ne zaman isterlerse bu konu
hakkında konuşabileceğinizi belirtin.
Yaş ve gelişim
düzeyine uygun, dürüst cevaplar verin
Çocuklarınıza yaşları ve gelişim düzeylerine uygun bir
dil kullanarak bilgi verin; tepkilerini ve kaygı düzeylerini değerlendirin.
Cevaplayamadığınız sorularda tahmin yürütmeyin ve yalan söylemeyin. Bunun
yerine beraber bilgi edineceğinizi söyleyin. İnternetteki her bilginin doğru
olmayabileceğini ve uzmanlara güvenmenin en iyi yöntem olduğunu belirtin.
Korunmanın mümkün
olduğunu anlatın
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof.
Dr. Ali Evren Tufan Koronavirüsün çocuklar, ergenler ve genç yetişkinlerde
hafif seyredebildiğini; çabuk yayılabilse de herkes hijyen kurallarına dikkat
ettiğinde korunmanın mümkün olduğunu, büyükanne ve büyükbabasına da zarar
gelmeyeceğini, güvende olacaklarını belirtebilirsiniz.
Bu önlemlerin
koruduğunu öğretin
Hijyen ve sağlığı koruma yöntemleri ile ilgili bilgi
verin. Günde en az bir kaç kez, en az 20 saniye süresince ellerini yıkamasını
öğretin. Ellerini yıkarken şarkı söylemek bu aktiviteyi eğlenceli hale
getirebilir. Öksürük ve hapşırıkları dirsekle kapatmak, öksürük ve hapşırığı
olan insanlara fazla yaklaşmamak, sağlıklı beslenmek, düzenli uyumak,
hareketsiz kalmamaya çalışmak, başkasının çatal, su bardağı, havlu gibi
eşyalarını kullanmamak; bunun da hem kendisini hem çevresindekileri güvende
tutmak için yeterli olacağını anlatabilirsiniz.
Öfke ve
ayrımcılığı önleyin
Salgınlar ve krizler sırasında diğer ülkeleri ve bu
ülkelerden gelen kişileri suçlama eğilimi olabilir. Çocuklarda bu akran
zorbalığını da tetikleyebilir. Çocuğunuza koronavirüsün çocuklar ve
erişkinlerin dış görünüşü, ten rengi veya konuştukları dille ilişkisi
olmadığını açıkça belirtin.
Sosyal bağların ve
yardımlaşmanın önemini vurgulayın
Yaşadığımız salgını kontrol etme ve tedavi geliştirmekte
görev alan gençler ve yetişkinlerle ilgili haberleri ve görüntüleri çocuğunuzla
paylaşın. Bu görüntüler ve haberler yaşayabileceği çaresizlik ve kaygıyı
azaltmada işe yarayacaktır.
Konuşma sonunda
tepkisini gözlemleyin
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof.
Dr. Ali Evren Tufan “Çocuğunuzla olan konuşmalarınız onun kaygı düzeyini
artırmamalıdır. Ona bilgi verdikten sonra ve konuşmayı sonlandırırken
çocuğunuzun kaygılı olup olmadığını değerlendirin ve kaygılıysa onu
rahatlatacak bir kaç sözle konuşmayı sonlandırın.
Gerek kendi kaygı ve endişenizi, gerekse çocuğunuzun
kaygı ve endişesini kontrol edemiyorsanız uzman yardımı almakta fayda var”
diyor.
YORUMLAR