Eskiden ileri yaş problemi olan işitme kaybı, günümüzde
kulaklıkların bilinçsizce kullanılması nedeniyle gençlerde de giderek daha
fazla görülür oldu. 2015 yılında, Dünya Sağlık Örgütü yaptığı bir araştırma
sonucunda; akıllı telefonlar gibi kişisel ses cihazlarının kullanılması da
dahil olmak üzere, güvenli olmayan dinleme uygulamaları nedeniyle dünya çapında
1.1 milyar gencin işitme kaybı riski taşıyabileceğini bildirdi. Acıbadem
Altunizade Hastanesi Odyoloji Uzmanı Emel Uğur “Kulaklık kullanmak işitmeyi
bozar” şeklinde kesin bir ifade kullanmanın hatalı bir yaklaşım olduğuna dikkat
çekerek, “Öte yandan hatalı kulaklık kullanımının işitmeye ciddi olumsuz
etkileri olduğu da bir gerçek. Dikkatli ve kontrollü olarak kullanılmayan
kulaklıklar kalıcı işitme kaybına yol açabiliyor. Bu nedenle kulaklıktan yayılan
sesin seviyesine ve kullanım süresine dikkat etmek çok önemli. Kulaklık
kullanırken volüm maksimum 60 desibel şiddetinde olmalı ve gün içerisinde
kesintisiz olarak 60 dakikadan uzun süre müzik dinlenilmemeli” uyarısında
bulunuyor.
Bu ses seviyesini
sakın aşmayın!
Kulaklıkla müzik dinlerken ses seviyesini sıklıkla
tehlikeli seviyelere kadar yükseltebiliyoruz. Örneğin motosiklet 100 desibelde
çalışıyor ve bir testere de yaklaşık aynı şiddette ses üretiyor. Bu seslere ne
kadar tahammül edebileceğinizi ve bu seslerin kulağınıza zarar verip
vermeyeceğini düşünün. Buna karşılık yüzde 70 ses seviyesinde çalışan bir müzik
çalar, 85 desibel kadar yüksek ses çıkarıyor. “İşitme sağlığını asıl tehdit
eden kulaklık takmak değildir. Dinlenilen ses seviyesi ve kulaklık kullanım
süresi işitme sağlığınızı tehdit eder” diyen Odyoloji Uzmanı Emel Uğur
sözlerine şöyle devam ediyor: “Kulaklıkla müzik dinlerken ses seviyesi eğer 94,
95 desibel seviyesinde ise ve sürekli müzik dinliyorsanız veya oyun
oynuyorsanız, bu kesinlikle işitmenize zarar veriyorsunuz anlamına geliyor.
İnsan kulağının 85 desibel ses seviyesine 8 saat kadar dayanabildiği biliyoruz.
85 desibel bir ses seviyesi için restoranlarda gürültü seviyesi örnek
gösterilebilir. Ses seviyesi her 3 desibel arttığında kulağımızın bu ses
seviyesine dayanabilme süresi yarı yarıya düşüyor. Bu nedenle 85 desibelin
üzerindeki ses seviyeleri insan kulağı için tehlikeli olarak tanımlanıyor”
“Çınlıyor ama
geçiyor” demeyin!
Gürültüye bağlı işitme kaybı genellikle küçük adımlarla
ve sinsice ilerliyor. Odyoloji Uzmanı Emel Uğur işitme kaybının öncelikle
“çınlama” ile kendini gösterdiğini belirtiyor. “İşitmede oluşan azalmayı
bireyler çoğu zaman fark edemeyebiliyor. Bu nedenle kulakta çınlama
hissettiklerinde olabildiğince erken dönemde hastaneye başvurmalılar”
uyarısında bulunan Odyoloji Uzmanı Emel Uğur bunun nedenini şöyle anlatıyor:
“Tedavinin başarısındaki en kritik unsurlardan biri, erken tanı. Ancak çınlama
başlangıçta genellikle kendi kendine geçtiği için hastalar da ‘çınlıyor ama
geçiyor’ diyerek bu belirtiyi hafife alabiliyorlar. Ama aslında her defasında
hasar alan iç kulak bir süre sonra kendini onaramıyor ve bunun sonucunda işitme
kaybı kalıcı hale geliyor”
İşitme kaybından 5
adımda korunun
Odyoloji Uzmanı Emel Uğur kulaklık kullanırken almanız
gereken önlemleri şöyle sıralıyor:
Kulaklarınızı
gürültüden koruyun: Gürültülü ortamlarda mutlaka kulak koruyucu tıkaçlar
kullanın.
Sesi kısın:Kulaklıklar ile müzik dinlemeyi seviyorsanız ama kulaklarınızı da korumak
istiyorsanız; 60/60 kuralını uygulayın. Kulaklığınızın sesini yüzde 60’dan daha
fazla açmayın ve 60 dakikayı aşmayın.
Kulaklarınızı
dinlendirin: Tıpkı diğer kaslar gibi kulaklarımız da yoruluyor ve
dinlenmeye ihtiyaç duyuyorlar. Bu nedenle, kulaklarınızı korumak için dinleme
molaları vermeniz de çok önemli. Eğer gürültülü bir yerdeyseniz her 60
dakikanın sonunda dışarı çıkarak 5 dakika kulağınızı dinlendirin. Çoğu bilimsel
araştırma; bir gece dışarıda eğlenmeniz sonrasında 16 saat mutlak sessizlikte
kalmanızı öneriyor. Bu dinlenme iznini kulaklarınıza vermezseniz işitmenizde
kalıcı hasarlar oluşabiliyor. Dikkat etmeniz gereken bir başka önemli nokta da,
kulaklıklarınızla müzik dinleyerek asla uykuya dalmamak olmalı.
Kulaklıklarınızı
dikkatli seçin: Ses izolasyonu iyi olan kulaklıkları seçin. Böylece arka
plan gürültüsünü azaltarak müziği güvenli bir seviyede çalabilir ve yine de
nispeten yüksek ve net duyabilirsiniz. Kulaklıkların çoğunun üretim
detaylarında ses ayarları ve ses izolasyon kalitesi hakkında açıklamalar yer
alıyor. Bu açıklamaları dikkatli okumayı ihmal etmeyin.
Düzenli olarak
işitme sağlığınızı kontrol ettirin: İşitme gözle görülmez, elle tutulmaz.
Bu nedenle işitme kayıpları kolayca fark edilmez. Hiçbir yakınmanız olmasa da
yıllık odyolojik takip özellikle 30 yaşından sonra öneriliyor.
YORUMLAR