Ayrıca ileri yaştaki kadınların karşılaşacağı osteoporoz
(kemik erimesi), kalp ve Alzheimer hastalığı gibi kronik hastalıkların
önlenmesinde östrojenin olası rolünü değerlendiren pek çok araştırma mevcut
olduğuna dikkat çeken Medicana Konya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum
Uzmanı Op. Dr. Özlem Kayacık Gündaydetaylı bilgiler verdi.
Kadınların yaşam
süresi uzarken menopoz yaşı değişmemektedir.
Dolayısıyla kadınlar yaşamlarının 1/3'ünü menopoz sonrası dönemde geçirmektedir. Yine bu nedenle giderek artan, sıklıkla ileri yaşlara özgü majör hastalıklara maruz kalmaktadırlar. Özellikle osteoporoz (kemik erimesi) en önemli hastalıktır denebilir. Hormon tedavisi, osteoporoz ve Alzheimer riskini azaltmaktadır.
______________________________________
Menopozda “sıcak
basması“ hafifletilebilir
Hormon tedavisinde en çok yarar gören grup şiddetli belirtiler nedeniyle ciddi sıkıntısı olanlardır. Sıcak basmasının östrojen düzeyindeki azalmanın beyindeki sıcaklığı kontrol eden mekanizmalarda dengesizliğe neden olması, sorunlar oluşturduğuna inanılır. Bu durum östrojen düzeyindeki düşüklükten çok dalgalanmalara bağlı gibidir. Bu da menopoz öncesi ve sonrası yıllarda östrojen düzeyleri dengesizken sıcak basmasının sık görülüp ilerleyen yıllarda östrojen düzeyi düşük ama stabil iken kesilmesini açıklar.
Tedavi ile sıcak basmasının hafifletilmesi uyku düzenini de rahatlatır ve böylece yorgunluk dolayısıyla yaşanan bazı psikolojik belirtiler de geriler. İşte bu nedenle günümüzde hormon tedavisi, yaşam kalitesi ve sosyal hayatı ciddi şekilde etkileyen sıcak basması belirtileri nedeniyle düşünülmektedir.
Bilinçlenmek ve erken önlem almak önemli
Kemik erimesi menopozda en önemli problemdir. Kemik erimesinin önlenmesi, tedavisinden daha önemlidir. Ne yazık ki kemik erimesi oluştuktan sonra kemiği eski haline dönüştürmek mümkün olmamaktadır. İskelet kitlesinin %50'sinden fazlası puberte sırasında yapılır ve 30 yaşından sonra herhangi bir eksikliğin giderilmesi için artık olanak yoktur. Ne yazık ki modern yaşam koşulları bu dönemde bir optimum kemik gelişimi için yardımcı değildir. Elle yapılan işlerde azalma, motorlu taşıtların artışı ve okul programlarında beden eğitimi saatlerinin azalması, genç kızların medya ve arkadaş baskısından etkilenip besin alımlarını kısıtlaması, sık aralıklarla ve çok sayıda yapılan doğumlar, sigara ve kahve tüketiminin artması da osteoporoz sıklığı ve riskini artırmış ve özellikle de genç kadınlarda bile ortaya çıkması üzücü olmuştur. Bu nedenle toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi ve erkenden önlem alınması çok önemlidir. Menopoz zaten her kadın için kaçınılmazdır.
Kalp hastalığı riski artabilir
Menopozla beraber pek çok kadında kalp hastalığı riskinin de arttığı görülür. Kalp hastalıkları zaten yaşın ilerlemesi ile beraber de artmaktadır. Ancak WHI çalışması, hormon tedavilerinin kalp hastalığı riskini arttırdığını düşündürdüğünden beri bu konuya ilgi azalmıştır.
HT ile ilişkili meme kanser riskindeki artış, çoğu kadının sandığından daha düşüktür aslında. Diğer risk faktörleri özellikle ileri yaş, erken adet ve geç menopoz, 30 yaşından sonra gebelik, aile öyküsü, obezite, radyasyon maruziyeti, hayvansal gıda, sigara alok kullanımı riskleri çok daha belirgindir.
Sonuç olarak;
•Menopoz yaşamın doğal bir olayıdır.
•Overden salgılanan östrojenin yokluğu menopozla ilgili çeşitli belirtilerin ve fiziksel etkilerin nedenidir.
•Menopoza karşı gelişen bireysel yanıtlar geniş bir dağılım gösterir.
•Hormon tedavisi kararı ciddi menopozal belirtileri olan hastalarda olası yarar ve riskler değerlendirildikten sonra her hastaya özel olarak verilmelidir.
•Zaten her kadının HT'ne gereksinimi olmadığı gibi orta ve ileri yaşlarda ortaya çıkan tüm sorunlar için de çözüm olmamaktadır.
•Sağlıklı bir yaşam tarzı çoğu kadın için daha önemlidir. Yaşam kalitesini arttırıcı tedbirler almak gerekir.
YORUMLAR