“O birden gelen ateş geliyor, kış gününde yazı yaşıyorum.
Çok gerginim, bazen dokunsalar patlayacağımı hissediyorum. Kendimi sürekli
yorgun hissediyorum. Sanki yaşam enerjim azaldı…” Menopoz sürecini yaşayanlar
bu cümlelere oldukça aşina. Sık yaşadıkları menopoz dönemine ait bu belirtiler,
hayat kalitelerini oldukça düşürüyor ya da hayatlarını geçici de olsa çekilmez
hale getirebiliyor. Bütün bu değişikliklerin faili ise, değişen hormonlar…
Menopoz bir hastalık veya sağlık problemi olmamakla
birlikte bazı kadınlar bu dönemde hormon seviyelerindeki değişikliklere uyum
sürecinde yaşadığı bazı sorunlar yaşayabiliyorlar. Dolayısıyla destek almaları
da gerekiyor. Türkiye’de menopoz yaşının ortalama 51 olduğunu söyleyen Acıbadem
Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Doktoru Hale Erbaş, bu sürecin
kolay atlatılmasını sağlayacak önerilerini paylaşıyor.
Kadınların ortalama ömrünün uzamasıyla menopozla
geçirilen sürenin de artığını belirten Dr.Erbaş, 40 yaşını aşmış her kadının,
adet gecikmesi yaşaması durumunda öncelikle bir gebelik testi yapması
gerektiğini söylüyor. Eğer test sonucu negatif ise menopoz sürecinin başlamış
olma ihtimali göz önünde bulundurularak yumurtalık fonksiyonlarını ölçen
gerekli hormon testleri yaptırmak gerekiyor. Böylece menopoz sürecinin başlayıp
başlamadığından emin olunabiliyor.
Menopoza yaklaşıldığını gösteren ilk işaret adet
düzenindeki sıklaşma ya da seyrekleşme şeklinde görülen dalgalanmalar. Bunun
dışında hızlı kilo almaya başlanması, ani duygu durum değişiklikleri, sıcak
basmaları, gece terlemeleri, uykusuzluk, eklem ağrıları, yorgunluk, cinsel
isteksizlik ve kuruluk, kısa süreli hafıza problemleri, sindirim sistemi
alışkanlıklarındaki değişiklikler, ciltte kuruluk ve sık tekrarlayan üriner
sistem enfeksiyonları yaşanabilecek diğer sorunlar. Ancak bu sorunlar sürekli
değil! Pek çok kadında 3-5 yıllık menopoz döneminden sonra kendiliğinden
kaybolacağını belirten Dr. Erbaş, süreci kolaylaştıracak önerilerini
paylaşıyor.
1. Östrojen ve
Kalsiyum Tedavisi
Uzun dönem menopoz belirtileri arasında ise kemik erimesi
ve kalp-damar hastalıkları kendini gösteriyor. Kemik erimesi de kadınlık
hormonu olan östrojenin azalması ile ilişkili. Bu hormonun azalması durumunda
kemikler kırıklara ve kayıplara daha eğilimli hale geliyor. Bu nedenle hekim
kontrolünde östrojen ve kalsiyum tedavisine başlanması gerekiyor.
2. Hormon Tedavisi
Menopoz döneminde ağır şikayetleri olan hastalarda,
hormon replasman (yerine koyma) tedavisi olarak adlandırılan tedaviler ile
menopoz öncesinde vücutta yüksek seviyelerde bulunan fakat menopozla birlikte
seviyeleri cok azalan bazı hormonlar dışarıdan verebiliyor. Bu tedavi ağızdan,
yapıştırma bantları ve farklı hormonların kombinasyonları şeklinde, kişinin
ihtiyacına uygun dozlar şeklinde oluyor. Doğal menopozda östrojen-progesteron
tedavisi ciddi ateş basması gece terlemesi şikâyeti olan kadınlarda çok etkili
sonuçlar getiriyor. Vajenin menopoz öncesi mevcut elastikiyetinin korunması ve
menopoz sonrası artan vajinal, üriner enfeksiyonların ve idrar kaçırma
şikâyetinin engellenmesi için uygulanabilen lokal hormonlar da mevcut. Bunların
vajinal tablet, krem ve fitil formları bulunuyor.
3. Bitkisel
kaynaklar
Alternatif tedaviler içinde soya izoflavonları, black
cohosh (cimifuga racemosa), ginseng, don quai, evening primrose (çuha çiçeği
yağı) gibi bitkisel östrojen kaynakları ve baharatlar bulunuyor. Menopozal
şikâyetlerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olmak için bitkisel östrojenlerin
(fitoöstrojenler) diyetle ya da ilaç olarak kullanılması, hormon tedavisi almak
istemeyen kadınlar için bir seçenek olarak görülse de; bu ilaçların güvenirlik,
yeterli dozaj ve formülasyonu henüz netleşmemiştir. Bu ilaçların kullanılması
ile ilgili kararları doktorunuza danışmadan almayın.
4. Beslenme
Diyetinize dikkat edin. Düşük yağlı, yüksek proteinli,
lif açısından ve kalsiyum açısından zengin besinleri tüketin. Bunun yanı sıra
sıcak içecekler, baharatlar ve kafein içeren içeceklerden kaçınmak sıcak
basmaları ve terleme gibi şikayetleri azaltabiliyor.
5. Egzersiz
Düzenli egzersiz yapın. Düzenli egzersiz kişinin menopoz
yıllarında daha sık görülen kalp hastalıklarından ve kemik erimesinden
korunmasında önemli etkilere sahip. Spor yaparken daha ince ve kat kat giyinin.
Böylece ortam sıcaklığı ve sıcak basması şikayetlerinizin durumuna göre
üzerinizdekileri yavaş yavaş çıkartarak uygun vücut sıcaklığını
yakalayabilirsiniz.
6. Doktorunuza
danışın
Cinsel yaşamınızda karşılaştığınız veya yıllar içerisinde
karşılaşabileceğiniz sorunları ve çözümlerini doktorunuza danışın. Mutlaka
doktorunuzla yakın temas içerisinde olun ve genel sağlık sorunlarınız hakkında
konuşun. Sizin önemsemediğiniz bazı durumlar ciddi rahatsızlıkların başlangıç
belirtileri olabilir.
YORUMLAR