Aileler telaşlı, çocuklar heyecanlı. Koskoca bir yaz dönemini
geride kaldı. Çocuklar yaz tatilinde okul düzeninden uzaklaştı; uyku saatleri
değişti, yemek saatleri değişti ve birçok konuda daha serbestçe hareket
edebildiler. Şimdi yeniden okul düzenine geri dönme zamanı geldi. Okula
başlamadan önce, uyku ve yemek saatlerinin okul düzenine göre ayarlanması ilk
günlerde sorun yaşamamak için çocuklara kolaylık sağlar. Çocuklar için bu
önemli geçiş dönemini kolaylaştırmak için başka neler yapılabilir?
Okan Üniversitesi Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Emel Güler, okula
yeni başlayacak öğrenciler konusunda önemli bilgiler verdi.
Okula
Alışma: Okullar açılmadan, öncesinde
okul hakkında konuşmak, çocuğun okul hakkındaki duygu ve düşüncelerini ifade
etmesine yardımcı olmak önemlidir. Okulla ilgili kaygı, korku ve endişeleri
varsa eğer herhangi bir eleştiri yapmadan, yargılamadan, dalga geçmeden sadece
iyi bir dinleyici olarak orada bulunmak ve anlattıklarını önemseyerek dikkate
almak gerekir. Duygularını çocuğa yansıtmak ‘...bu seni korkutuyor’ gibi, konu
hakkında daha çok şey anlatmasına yardımcı olur ve bu çocuğu rahatlatır.
Okula başlamadan önce, okula gidilerek nasıl bir yer olduğunun görülmesi,
imkan varsa öğretmenlerle tanışma, orada biraz zaman geçirme aşinalik
sağlayacağı için uyum sürecini kolaylaştırır.
Okul alışverişinin çocukla birlikte yapılması, çocuğun okula motivasyonuna
katkı sağlar. Okul, ayakkabısı, çanta, kalem kutusu, boya kalemleri gibi
gerekli araçlar mümkün olduğunca çocuğun isteği doğrultusunda seçilmelidir.
Okul
Hakkında Bilgi: Alışılmışın dışında olan her yeni durum, çocuklar için endişe
yaratıcıdır. Özellikle okula yeni başlayacak olan ve daha önce okul öncesi
eğitim kurumuna gitmemiş çocuklar için ‘okul’ hakkında detaylı bilgilendirme
yapılmalıdır.
- Okulun nasıl bir yer olduğu,
- orada kimlerin olduğu,
- okulda neler yapılacağı,
- okula nasıl gidileceği,
- okula başlama saati,
- teneffüsler,
- yemek saati
- tuvalet ihtiyacı
- okuldan ayrılma saati gibi okul ve işleyişi hakkında çocukla
konuşmak önemlidir.
Okulun İlk
Günü: Yıllar sonra bile hatırlanması, bir milat olması bakımından
okulun ilk günü hem çocuk hem de anne baba açısından önemlidir. Bu önemli gün
için olağandışı duygular da yaşanabilir. Aşırı heyecanlanma, kaygılanma, korkma
gibi. Ancak kaygı ve korkunun gereğinden fazla olması okula uyumu ve eğitim sürecini
olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle özellikle anne babaların telaşsız, sakin,
kararlı olmaları ve çocuğu da bu yönde rahatlatmaları önemlidir. İlk gün okula
gitmek için yapılan hazırlıklar eğlenceli ve çocuk için cazip olmalı, tartışma
ve çocuğun olumsuz duygular yaşamasına neden olabilecek durumlardan
kaçınılmalı.
Okan Üniversitesi Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Emel Güler, ‘’Çocuktan
ayrılma aşamasında ebeveynlerin tutumu oldukça etkilidir. Anne ve baba bu
konuda net olmalılar. Özellikle ayrılık kaygısı yaşayan çocuklar için bu
sürecin iyi yönetilmesi gerekir. Kesinlikle çocuğa haber vermeden, gizlice
oradan ayrılmamalı. Ebeveyn, kaygı ve korku dolu yüz ifadesiyle çocuktan
ayrılmamalı. Ebeveynin yüz ifadesi çocuk tarafından çok iyi anlaşıldığı için
çocuktan ayrılırken okulun ‘güvenli’ bir yer olduğu mesajı çocuğa aktarılmalı.
Ayrılma anını çok uzatmadan, ne zaman ve nereden alınacağı bilgisi çocuğa
verilmeli. Kararlaştırılan saat ve zamanda anne ya da baba mutlaka çocuğu almak
için orada olmalılar’’ dedi.
Alışma süresi çocuğa göre farklılaşır, bu aşamada öğretmenlerle işbirliği
içerisinde olmak gerekir. İlk başlarda ebeveyn okulda kalabilir, ancak bu süre
giderek azaltılmalı. Çocuğun okula gitmeye yönelik davranışlarını pekiştirerek,
destekleyerek ve çocuğu cesaretlendirerek alışma sürecinin tamamlanması
sağlanır. Alışma ve uyum sürecinin uzaması, okul reddi gibi durumlar için
mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır.
YORUMLAR