Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Adalet Bakanı Abdulhamit
Gül ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan Koronavirüs Bilim
Kurulu Toplantısı sonrası açıklama yaptı.
Koca, kamuoyuyla paylaştığı ikinci koronavirüs vakasının
üzücü olmakla birlikte ihtimal dahilinde olduğunu söyledi. Koca, "Kesin
olarak bekleniyordu diyemeyiz fakat virüsü yurt dışı üzerinden alan hastamızın
temas içinde olduğu çevreyi 'sonuç böyle olacak' varsayımıyla en başta gözetim
altına almış, olası bulguları takibe başlamıştık." diye konuştu.
Yeni vakanın bu çemberin içinde yer aldığına işaret eden
Koca, tüm değişkenlerin, olası tüm temasların tespitinin mümkün olmadığını
ancak bu iki vakanın belli bir sınır içinde ortaya çıktığını ifade etti.
Koca, "Bu bilgiden varacağımız sonuç açıktır,
mücadelemizin bir üstünlüğü var. Mevcut tabloda yayılımın olası sınırlarını
biliyoruz. Başarımız tek tek hasta veya şüphelileri izole etmenin ötesine
gidebilir. 10 Mart itibarıyla olayın Türkiye'deki seyri eldeki veriler baz
alınırsa diğer ülkelere kıyasla bir avantaj sunmaktadır. Tedirgin olmamalıyız.
Sağduyulu ve rasyonel olmalıyız. Bulaşıcı bir hastalıkla duygular değil ancak
akıl mücadele edebilir." dedi.
İnsanlığın salgınlarla ilk kez karşılaşmadığına dikkati
çeken Koca, Dünya Sağlık Örgütü'nün benzer bir tabloyu yaklaşık 20 yıl önce de
ilan ettiğini anımsattı. Koca, tedbirler, toplumsal sağduyu ve bilincin pek çok
sorunun üstesinden geldiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında dün 5
saat süren, kapsamı çok geniş tutulan bir toplantı yapıldığını ve katılımcı
sayısının 40'ın üzerinde olduğunu anımsatan Koca, toplantıda, kamuoyuna
yansıyan tedbirler dışında ileriye dönük pek çok tedbirin konuşulduğunu
söyledi.
Yeni tedbirler
Tedbirler noktasında olaylardan hep daha ileride
olduklarını belirten Koca, dün yapılan zirvenin de bunun bir örneğini
oluşturduğunu söyledi. Koca, yeni alınan tedbirleri de şöyle sıraladı:
"Hastanelerimize ziyaretçi kısıtlaması getiriyoruz.
Mesai saatleri içerisinde ziyaretçi kabul edilmeyecek, mesai saatleri dışında
sadece bir kişiye izin verilecek. İlaçlarını raporla alan yaşlılarımız rapor
süresi dolduğunda hastaneye tekrar başvurmadan ilacını doğrudan alabilmeyi-
Aile ve Çalışma Bakanlığımız ile bu konuyla ilgili görüşüldü ve önümüzdeki bir
iki gün içinde bu konu ile ilgili bakanlık bir yaklaşımı devreye sokmuş olacak.
Kamu çalışanlarından kronik hastalığı olanlar kolaylıkla izne ayrılabilecek.
Bugün bu anlamda bir genelgede yayınlanmış oldu. Mart ve nisan aylarında
düzenlenecek ulusal ve uluslararası bilimsel açık ya da kapalı toplantı,
kongre, konferans gibi etkinlikleri geçici bir süreyle ertelemiş
oluyoruz."
Korona danışma
hattı
Koca, Sabim Korona Danışma Hattı oluşturacaklarını
belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Vatandaşımızın herhangi bir hastalık bulgusu
olduğunda kolay arayabileceği 'Alo 184 Sabim Danışma Hattı'nı da korona
enfeksiyonuna özel bir danışma hattına dönüştürüyoruz. Bunu Sabim Korona
Danışma Hattı şeklinde kurmaya başladık. Bununla ilgili Bilim Kurulundan
hocalarımız algoritmayı geliştirmiş oldular. Bu süreçte arandığında ateş ve
öksürük bulgusunun olup olmadığı, yaş durumu, nefes darlığı gibi şikayetlerle
geliştirilen bir algoritma var. Dolayısıyla vatandaşımız herhangi en ufak bir
tereddüt anında 'Acaba korona virüs enfeksiyonu taşıyor muyum veya bu
enfeksiyon koronavirüs mü' diye kaygılandığı dönemde hemen sağlık kuruluşlarına
başvurmamalı. Bu dönemde bu başvurunun, enfeksiyonun yayılma durumunu da
oluşturacağını bilelim."
Koca, bu dönemde vatandaşın rahatlıkla bu hattı arayıp yapması
gerekenleri veya sağlık kuruluşuna müracaat edip etmemesi gerektiğini
danışılabileceğini belirterek, "Bu, özellikle hekim arkadaşlarımızın
sorumluluğunda ve tepede de Bilim Kurulundan arkadaşlarımızın algoritmayı
geliştirerek takip ettiği birinci elden yönlendirmeyi yapan bir danışma hattı.
Önümüzdeki bir, iki gün içinde muhtemelen en geç pazar günü devreye girmiş
olur. Bu konuyla ilgili çalışıyoruz." dedi.
"Bu aşamada
yurt dışına kesinlikle çıkmamalarını istiyoruz"
Koca, ilk ve ortaokullarla liselerin 16 Mart'tan itibaren
bir hafta tatil edildiğini, başta futbol olmak üzere spor müsabakalarının da
seyircisiz oynanacağını anımsatarak, kamu görevlilerinin zorunlu olmadıkça yurt
dışı ziyaretlerini kısıtlayan genelgenin de yayınlandığını söyledi.
Bakan Koca, yurt dışından dönenlerin artık sağlık
kuruluşlarına gitmeden 14 gün idari izinli sayılmaları gerektiğiyle ilgili
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığından bir karar çıktığını kaydetti.
Baştan beri yurt dışı gidiş gelişleri konusunda ısrarlı
uyarıları olduğunun altını çizen Koca, şunları söyledi: "Vatandaşımızdan
vaka sayılarının dünyada tırmanışa geçtiği ve önlemlerin bizim gösterdiğimiz
ciddiyetten hala uzak olduğu bu aşamada yurt dışına kesinlikle çıkmamalarını
istiyoruz. Bu son derece önemli. Bu dönemde vatandaşımızın, herhangi bir ülke
demiyoruz, artık dünyanın bütün ülkelerinde görüldüğünü biliyoruz. Yurt dışına
mümkün mertebe çıkılmaması gerektiğini hassasiyetle ifade ediyoruz."
Koca, yurt dışında olanların ise dönmek için ısrarcı
olmamaları gerektiğini vurgulayarak, "Kendilerini bulundukları yerde
koruma altına almalarını öneriyoruz. Evlerinde odalarını havalandırarak, dışarı
çıkma zorunlu olursa o durumda maskelerini takarak, bu dönemi kendilerini izole
ederek geçirmelerini öneriyoruz. Bunun kendileri için ülkemize gelmekten daha
sağlıklı olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle de ne kapıları ne de sınırları
zorlamamamız gerektiğini özellikle ifade etmek istiyoruz. Zorunlu olarak
geldiklerinde 14 gün gözetim altında olabileceklerini biliyor olmalarını
söylemek istiyorum." diye konuştu.
Avrupa'daki vaka
sayıları
Avrupa'da son 24 saatte ilave olan vaka sayılarına
değinen Koca, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Belçika'da 47, Hollanda'da 111, Danimarka'da 232,
Almanya'da 802, Fransa'da 591, İtalya'da 2 bin 651, İspanya'da 825 kişi. Son
bir bir günde. Norveç'te 85, Avusturya'da 179 olmak üzere giderek çok hızla
artan bir salgını görüyoruz. Bu sebepten daha önce İran, İtalya, Güney Kore,
Irak ve Çin olmak üzere 5 ülkeye bir uçuş yasağı konmuştu. Şimdi 9 tane ülkeye
daha -hangi ülkelerin olması gerektiğinin bugün şekillendiği- bir yasağı
söylemek istiyorum. Önümüzdeki günlerde dünyadaki ve Avrupa'daki seyri görerek
dinamik bir yapı ile alabileceğimiz kararları Sayın Cumhurbaşkanımızın
iradesiyle zaten gündeme taşımış oluruz."
Türkiye'nin tedbir alma konusunda dünyanın ilerisinde
olduğunu ifade eden Koca, Fransa'nın okulları vaka sayısı 2 bin 800'e ölüm
sayısı 61'e çıktıktan sonra tatil ettiğini kaydetti. Koca, Almanya'da ise vaka
sayısı 2 bin olmasına rağmen okulların hala açık olduğunu söyledi.
"5 vakanın
tamamı doğrudan bağlantılı"
Yurt dışı temaslı ilk vakanın hemen ardından virüsün
önünü kesecek tedbirleri aldıklarını belirten Koca, kıtadan kıtaya, ülkeden
ülkeye kontrolü ele alan virüsün önünü keseceklerine inandıklarını kaydetti.
Koca, "İlk 2 vakamızın belli bir odağa bağlı olduğunu
söylemiştim. Aynı temas çevresi, aynı aile içinde 3 yeni tanı daha koyduğumuzu
söylemek zorundayız. Üzüntümüzü azaltan, sağduyuyu temin eden bir realite var.
Tanımlı çevre içinde olduğunu söylemek istiyorum, 5 vakanın tamamı doğrudan
bağlantılı. Sonraki 4 vaka ilk tespitin hemen ardından izole edilen
kişilerdir." dedi.
Bakan Koca, Dünya Sağlık Örgütü'nün son açıklamasında
yeni tip koronavirüsün bu dönemde 124 ülkeye yayıldığını duyurduğunu,
Covid-19'u pandemik hastalık, küresel tehdit ilan ettiğini söyledi.
Pandemilerin etkiledikleri bölgelere, dünyaya toplumsal,
ekonomik bazı yükler ve maliyetler getirdiğini, bireysel yaşamı kısıtladığını,
korunma çerçevesinde insanı zorunlu bir yaşam tarzıyla sınırladığını vurgulayan
Koca, "Bizim de bu dönemde toplumdan beklentimiz budur. Sağlığımız için
bazı özgürlüklerden bir süreliğine vazgeçeceğiz, yurt dışına çıkmayacağız,
kalabalık ortamlara karışmayacağız." diye konuştu.
"Türkiye risk
listesinde yok"
Koca, ABD'nin 54 ülkeye seyahat kısıtlaması koyarken,
Türkiye konusunda bir kaygı taşımadığını gösterdiğini vurgulayarak, şöyle devam
etti: "Türkiye risk listesinde yok. Bunu gerektirecek düzeyde bir durum
asla söz konusu değil. Tabii bu süreçte eskisi kadar konuksever olmayabiliriz.
Kapımız dünyadan her gelene bu dönemde açık değil. Türkiye ise tüm dünyanın
gözünde güven telkin eden ülkelerden biri.
Erken dönemde aldığımız tedbirlerle 82 milyon
vatandaşımızı 90 gün, 3 ay boyunca bu küresel salgından uzak tuttuk. Bulaşmanın
Avrupa üzerinden gerçekleştiği durumdan sonra mücadelemizin ikinci
aşamasındayız. Üstesinden geleceğimiz ilk şey virüsün yayılmasını
engellemektir. Pozitif vakaların izolasyonu ve hasta tedavisi ise ikinci
sınavımız. Halkımız, tedbirlerin sağlamlığı, şüpheli durumlarla hızla mücadele,
pozitif tanı konulmuş vakada tam izolasyon, süreç boyunca şeffaflık konularında
devletimize tam bir güven duymalı."
"Tedbir alır,
yayılmayı önlersek hayat normale döner"
Koca, bu dönemde 4-5 haftanın son derece önemli olduğunu
ve bu dönemde tedbirlere sarılınması gerektiğini vurguladı.
Mevcut bilgilerin bu enfeksiyonun yaygın temasla kış
aylarında daha da yayıldığını gösterdiğine işaret eden Koca, "Tedbir alır,
yayılmayı önlersek hayat normale döner. Tedbirleri ne kadar sıkı tutarsak
tehdit o kadar zayıflar. Sonuç alana kadar tedbiri elden bırakmayacağız.
Unutmamalıyız koronavirüs alacağımız tedbirlerden daha güçlü değildir.
Vatandaşlarımızın koruma tedbirlerine hassasiyetle uymasını rica ediyorum.
Hayat devam ediyor. Tüm tedbirlerimizi alarak güvenle yolumuza devam edeceğiz."
değerlendirmesinde bulundu.
'Dinamik bir
süreçteyiz'
Toplantınına ardından açıklamalarda bulunan Bakan Koca,
gazetecilerin sorularını da yanıtladı.
Koca, yeni tip koronavirüs şüphesi bulunanlardan
numunelerin nasıl alındığına ilişkin soru üzerine, bu konuda Bilim Kurulu'nun
bir algoritması olduğunu, her hastadan numune alma yönteminin tercih
edilmediğini söyledi.
Numune sayıları arttıkça gerekirse Türkiye'nin her ilinde
tetkik yapabileceklerini ifade eden Koca, "Dinamik bir süreçteyiz. Her
gün, her saat kendimizi bu sürece uyarlamaya çalışıyoruz. 81 ilimizde de bu
uygulanma başlayabilir. Olan talep ve ihtiyaca göre hızla şekilleniyor."
dedi.
Sağlık Bakanı Koca, Koronavirüs Danışma Hattı olarak
hizmet vermeye başlayacak ALO 184 hattının çalışma şekline ilişkin de şu
bilgileri paylaştı:
"SABİM Korona Danışma Hattı yarın devreye girebilir.
Burada özellikle vatandaşımızın sağlık kuruluşlarına müracatını önlemek ve
sağlıklı, doğru yönlendirme yapılması konusunda yeni bir algoritma
geliştirildi.
Danışma hizmetini verebilecek olan sağlık personeli ve
hekim arkadaşlarımızın sorumlu olması Bilim Kurulumuzun geliştirdiği
algoritmanın olduğu sağlıklı bir iletişimden bahsediyoruz. Herhangi bir sorunu
olan hastanın gerektiğinde daha başından itibaren izole edilmesi, ne zaman
sağlık kuruluşuna müracaat edilmesi kararlarının bildirildiği bir sistem
olacak."
"Önemli olan
hastaların izole edilmesi"
Bakan Koca, yeni tip koronavirüs vakası tespit edilen 5
kişinin hangi ilde yaşadığına ilişkin soruya, "Bulundukları şehri
açıklayabiliriz ama burada önemli olan bu hastaların izole olup olmadıkları,
tedavilerinin yapılıp yapılmadığı, karantina altına alınıp alınmadığıdır.
Bununla ilgili herhangi bir tereddütün olmaması gerektiğini söylemek istiyorum.
Bu yarın başka bir şehir de olabilir. Her gün 'Bu şehirde de görüldü, burada da
oldu' gibi bir yaklaşımın doğru olmadığı kanaatindeyiz." karşılığını
verdi.
Bakan Koca, virüs tespit edilen kişinin temasta bulunduğu
herkesin taramadan geçtiğini vurgulayarak, şöyle devam etti: "Diğer üçünü
de şimdi açıkladım. Her zaman çıkan vakaları bir basın toplantısı ile açıklamak
gerekmediği kanaatindeyim. Bundan sonraki süreçte bizim için 3-4 haftanın çok
önemli olduğunu, bu süreçte vatandaşımızın kalabalık ortamlara çıkmamasını özellikle
yaşlılarımız açısından son derece önemli olduğunu belirtmek isterim.
60 yaş ve üzeri yaş grubu altta kronik hastalığı
olanların dışarı çıkmamalarını, dışarı çıktıklarında da gerektiğinde maske
kullanmalarını önemsiyoruz. Bu dönemde daha çok insanla teması önleyin. Yayılım
insandan insana temasla oluyor. Bu teması minimalize eden ama yaşamı da
sürdüren, panik havası oluşturmayan bir tedbirler paketi içinde hareket
edilmesi gerekiyor."
Koca, koronavirüs tespit edilen kişinin temasta bulunduğu
yerlerle ilgili de bir çalışma içinde olduklarını belirtti. Bir şehirde vaka
görülmesi durumunda o kentin karantinaya alınması gibi bir uygulamanın
olmadığını belirten Koca, Bilim Kurulu'nun böyle bir önerisi olmadığını,
dünyada da böyle bir örnek bulunmadığını söyledi.
"Kombine bir
tedavi uygulanıyor"
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tespit edilen kişilere
yönelik nasıl bir tedavi uygulandığına ilişkin soru üzerine Koca, "Bu
virüse karşı somut bir tedavi şekli yok. Antibiyotiğin zaten bir etkisi yok.
Burada belli bir yaşın üzerinde, altta hastalığı olan ve bulgularına göre
yapılması gereken tedavinin bir algoritmasını Bilim Kurulu geliştirdi. Buna
göre bu tedavi yaklaşımı gerektiğinde hibrit dediğimiz kombine yaklaşımı dahil
olmak üzere uygulanıyor." dedi.
Bakan Koca, koronavirüs vakası görülen 5 kişinin sağlık
durumlarının nasıl olduğunun sorulması üzerine, "Genel durumları için şu
dönemde özellikle iki vakamızla ilgili biraz daha solunum sıkıntılarının
olduğunu söylemek istiyorum. Bu virüse yönelik tedavi şekli bize daha çok bilgi
birikimi sağlayan hangi uygulamaların sonuç getirdiğini Bilim Kurulu takip
ediyor. Hangi hastaya hangi kombinasyonun uygulanıp uygulanmayacağı algoritması
geliştirildi. Buna göre de uygulanıyor." bilgisini paylaştı.
"Vatandaşımız
panik olmasın"
Türkiye'de koronavirüs vakasının görülmesinin ardından
market alışverişlerinde yoğun bir talep olduğunun hatırlatılması üzerine Koca,
şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bir yağmalanma durumu yok. Vatandaşımız sakin
olsun. Asla tedirgin olmasın. Biz şunu öneriyoruz. Vatandaşımızla birlikte bu süreci
kolay atlatırız. Bunun için bizim Bilim Kurulumuzun önerilerini dikkate
almaları gerekiyor. Yurt dışından gelen vatandaşlarımızın 14 gün izole
olmaları, yurt dışı teması olanlarla bu dönemde temas edilmemesi,
yaşlılarımızın özellikle evden çıkmama noktasında bir hassasiyet göstermesi, en
ufak bir hastalık belirtisi olduğunda SABİM hattımızı arayarak bu danışmanlık
hizmetini almalarını, tedirgin olacak bir durumun olmadığını belirtmek isterim.
4-6 haftalık süreci biraz daha kendimizi izole ederek, toplu bir araya
gelişleri azaltarak götürmemiz gerektiği kanaatindeyim."
"Umreden
dönen, hastalık bulgusu olan kimsenin testi pozitif çıkmadı"
Koca, umreden dönenlerle ilgili herhangi bir durumun olup
olmadığına ilişkin soruya, "40 bine yakın umreci geldi. Bu dönemde
hastalık bulgusu olan 29 kişiydi. Testi pozitif olan çıkmadı. Bu önümüzdeki
günlerde çıkmayacağı anlamına gelmez. 14 günlük bir sürecin olduğunu biliyoruz.
Önümüzdeki günlerde yine benzer şekilde evden çıkmamalarını özellikle söyledik.
Bu çerçevede herhangi bir hastalık durumunda da yapılması gerekenleri devreye
sokmak noktasında bir çaba içerisindeyiz." diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığından yayımlanan
kararla, özellikle yurt dışından dönenlerin 14 gün idari izinli, hamilelerin
yasal süt izni kullanacakları, engelli çalışanların, yönetici pozisyonundakiler
hariç 60 yaş üzerinde ve kronik hastalığı olanların da 16 Mart tarihinden
itibaren 12 gün idari izinli sayılacaklarını aktardı.
Koca, ayrıca okul öncesi ve ilköğretimde çocuğu bulunan
kadın çalışanların yıllık izin taleplerinin karşılanması, yıllık izin hakkı
bulunmayanlar için de mazeret izinlerinin kullandırılması şeklinde karar
alındığını söyledi. (AA)
YORUMLAR