Memorial Dicle
Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Serkan Akdağ, şah damar hastalığının
tanısı ve modern tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Yaşam şekli ve
sağlıksız beslenme şah damar hastalığı nedeni
Sağlıksız beslenme, fazla kilo, alkol ve sigara tüketimi,
kolesterol ile kan şekerinin kontrol altına alınamaması, hipertansiyon gibi
nedenlerle şah damarlarda oluşan tıkanıklığa bağlı olarak damar içerisinde
pıhtılar oluşur. Daralmış damar duvarında oluşan bu pıhtıların koparak beyne
atması sonucu hastada kalıcı veya geçici felçlik gelişebileceği gibi, şah
damarında oluşan darlıklar beyne giden kan akımını bozarak beyinde hasara yol
açabilir.
Baş dönmesi,
bayılma, ani görme kaybı varsa…
Şah damar tıkanıklığı olan hastalarda en sık görülen
belirtiler; baş dönmesi, bayılma, ani görme kaybı, yüzde uyuşma, kol ve
bacaklarda oluşan güç kaybıdır. Şah damar tıkanıklığı olduğu düşünülen
hastalarda tanıya yönelik yapılması gereken ilk tetkik karotis doopler
ultrasonografidir. Şüpheli darlık saptanması durumunda, bilgisayarlı
tomografive MR anjiyografi ile darlığın derecesi belirlenir. Darlığın yüzdesi,
klinik durumları ve taşıdıkları ek risk faktörlerine göre de tedavi planlaması
yapılır. Tedavide kan sulandırıcı ilaç tedavisi, açık ameliyat ve stenleme
yöntemleri gibi seçenekler bulunmaktadır. Hasta için hangi tedavinin uygun
olduğu; kardiyoloji, nöroloji ve kalp damar cerrahisi uzmanlarının ortak
vereceği karara göre belirlenmektedir.
Uygun hastalara
anjiyografi yöntemiyle stentleme
Şah damar tıkanıklıklarında, lokal anestezi ile
gerçekleştirilen ve girişimsel olarak uygulanan işlemde, kateter yoluyla
damardaki darlık genişletilmekte ve tıkanan bölgeye stent yerleştirilmektedir.
Damar darlıklarında kullanılan stentler metalden yapılmış kafes tarzında
yapılardır. Şah damarında stentleme sırasında darlığın üstüne özel bir filtre
yerleştirilerek, beyne atabilecek büyük pıhtı parçaları engellenebilir. Stent
sonrası hastanın beyin hasarı ve felç riski de önemli oranda azalmaktadır.
Atardamar sağlığı
için…
Karotis arter hastalığının önlenmesinde; yaşam tarzı
değişiklikleri, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve düzenli egzersiz önemli bir
yere sahiptir. Hastalığın ortaya çıkma riskini azalttığı gibi, kötü bir seyirle
ilerlemesine engel olmaktadır. Sağlıklı bir diyet uygulanması ve ideal kilonun
korunması, kolesterol ve kan basıncı seviyesinin normal sınırlarda kalmasına
yardımcı olur, iyi kolesterol (HDL) seviyesinin yükselmesini sağlar. Hasta için
hangi tip fiziksel aktivitenin uygun olabileceği hastanın mevcut sağlık durumu
ve yaşı göz önüne alarak doktor tarafından belirlenmelidir. Tütün ve tütün
ürünlerinin kullanılmaması, atardamar sağlığı için de kritik öneme sahiptir.
Ayrıca hipertansiyon, diyabet, stres ve kardiyovasküler risk faktörlerinin aynı
zamanda karotis hastalığında da etkili olduğu unutulmamalıdır.
YORUMLAR