Bunun en önemli nedeni ise soğuk havanın astımlı
hastalarda hava yollarının aniden daralmasına yol açması. Bronşların daralması
sonucu şiddetli öksürük, hırıltı ile nefes darlığı gibi sorunlar gelişiyor ve
hastanelere, özellikle acil servislere başvuruda artış yaşanıyor. Tedavi
edilmediğinde yaşam kalitesini oldukça düşüren, çok daha kötüsü tedavisi
yetersiz ve düzenli ilaç kullanmayan hastalarda hayatı bile tehdit edebilen
astım ataklarından korunmak aslında mümkün. Peki kış aylarında astım
hastalarını bekleyen tehlikeler neler? Bu sorunlara karşı hangi önlemleri
almalı? Acıbadem Altunizade Hastanesi Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji
Uzmanı Prof. Dr. Serhat Çelikel kış aylarında astım hastalarını tehdit eden 4
önemli etkeni anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu!
Gribal
enfeksiyonlar
Kış aylarında sık görülen ve bazen salgınlara yol açan
gribal üst solunum yolu enfeksiyonları astım ataklarının en bilinen ve en sık
görülen tetikleyicilerinden. Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof.
Dr. Serhat Çelikel, gribal enfeksiyonların özellikle tedavisi yetersiz ve
düzenli ilaç kullanmayan astım hastalarında hayatı tehdit edebilecek boyutlara
ulaşan şiddetli astım ataklarına yol açtığı uyarısında bulunuyor. “Bu nedenle
astım gibi kronik solunum yolu hastalığı olan kişiler her yıl sonbaharda grip
aşısı yaptırmalı” diyen Prof. Dr. Serhat Çelikel diğer önerilerini şöyle
sıralıyor: “Astım hastalarının salgın dönemlerinde toplu ulaşım ve kapalı
alışveriş merkezleri gibi kalabalık insan topluluklarının bulunduğu mekanlardan
da mümkün olduğunca uzak durmaları çok önemli. Salgının büyük boyutlara
ulaştığı dönemlerde maske kullanmaları ve sık sık el yıkamaları da viral
enfeksiyonlardan, dolayısıyla astım ataklarından korunmalarında etkili oluyor”
Soğuk ve kuru hava
Kış aylarında havaların soğuması, ısıya duyarlı bazı
astım hastalarında öksürüğe ve astım ataklarına neden olabiliyor. Özellikle
kuru ve soğuk havada dış ortamda yapılan spor, hatta bazen sabah ve akşam soğuk
havada hafif hızlı yürümek bile bronş duvarlarındaki soğuma ile kurumaya bağlı
olarak astım semptomlarını tetikleyebiliyor, ‘egzersiz astımı’ denilen tabloya
yol açabiliyor. Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof. Dr. Serhat
Çelikel bu sorunu önlemek için astım hastalarının kışın kapalı ve sıcak
ortamlarda egzersiz yapmaları gerektiğini belirterek, “Ayrıca doğrudan
egzersize başlanmamalı ve egzersiz öncesinde ısınma hareketleri ihmal edilmemeli”
diyor. Prof. Dr. Serhat Çelikel astım hastalarının ayrıca özellikle kuru soğuk
havalarda, sabah ve akşam yürürken soludukları havayı ısıtmak ve nemlendirmek
için yüzlerini atkıyla örtmeleri gerektiği uyarısında bulunuyor.
Hava kirliliği
Kışın sobaların ve kaloriferlerin yanmasıyla dış ile iç
ortamdaki hava kirliliği artıyor. Havadaki toksik gazlar ve partikül sayısının
çoğalması astım hastalarını olumsuz etkileyerek şikayetlerinin artmasına ve
astım ataklarına yol açıyor. Prof. Dr. Serhat Çelikel önlem olarak kış
aylarında hava kirliliği olan bölgelerde hastaların ilaç dozlarının doktorlar
tarafından genellikle artırıldığını belirterek, “Hava kirliliği sabah erken
saatlerde ve akşam üstü daha belirgin olduğu için mümkünse bu saatlerde dışarı
çıkılmamalı, iş ve okul nedeniyle çıkmak zorunda kalınıyorsa atkı veya maske
ile maruziyet azaltılmalı” diyor.
Ev tozu ve küf
mantarı alerjisi
Sonbahar ve kış aylarında yağışların artmasıyla birlikte
iç ve dış ortamda nem oranı yükseliyor. Özellikle yere dökülen ve çürüyen
yapraklar üzerinde küf mantarları oluşuyor ve bunlar atmosfere salınıyor.
Evlerde ise üremek için belirli bir sıcaklık ve nem aralığına ihtiyaç duyan
akarlar için ideal ortam oluşunca, bu ev tozu alerjenlerinin sayıları hızla
artıyor. Sonuç olarak toz ve küf mantarı alerjisi olan astım hastalarının
şikayetleri artabiliyor ve ataklar gelişebiliyor. Bu nedenle ev içinde çamaşır
kurutmak gibi nemi artıracak hareketlerden kaçının, evin herhangi bir yerinde
veya duvarında nem ile su sızıntısına bağlı küf oluşumu varsa onarmayı ihmal
etmeyin.
Astımda 10 kış
kuralına dikkat!
Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof. Dr.
Serhat Çelikel kış aylarında astım hastalarının dikkat etmeleri gereken 10 önemli
kuralı şöyle özetledi:
· Her sonbahar grip aşısını yaptırın.
· Gribal enfeksiyonların salgın olduğu dönemlerde
kalabalık insan topluluğunun bulunduğu mekanlardan uzak durun.
· Gribal enfeksiyonun salgın dönemlerinde maske
kullanın.
· Elinizi sık sık yıkayın.
· Hava kirliliğinin daha yoğun olduğu sabah erken
saatlerde ve akşamüstü mümkünse dışarı çıkmayın.
· Özellikle kuru soğuk havalarda, soluduğunuz
havayı ısıtmak ve nemlendirmek için yüzünüzü atkıyla kapatın.
· Ev tozu (akar) alerjiniz varsa evin içinde çamaşır
kurutmak gibi nemi artıran hareketlerden kaçının.
· Evde küf oluşumu varsa, sorunu mutlaka giderin.
· Küf oluşumunu önlemek için evin her tarafını
eşit şekilde ısıtın. Küf olan duvarları çamaşır suyuyla silin veya küf
gelişimini önleyen boyalar kullanın.
· Kapalı ve sıcak ortamlarda egzersiz yapın. Egzersizden
yarım saat önce nefes açıcı astım ilaçlarınızı kullanın. Egzersize doğrudan
başlamayın, öncesinde ısınma hareketlerini mutlaka yapın.
YORUMLAR