Teknoloji ve internet bağımlılığı semineri

Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı Denetimli Serbestlik Müdürlüğü Sosyoloğu Şükrü BİLGİÇ tarafından verilen seminerde birçok konuya değinildi. Bilgiç, bilgi ve teknoloji çağında yaşadığımızı, bu nedenle teknoloji ve internet bağımlılığından korunmanın yolu onun yasaklanmaktan geçmeyeceğini söyledi. Teknoloji ulaşım, sağlık, medya ve bilgiye erişme gibi bir çok alanda yaşamımıza kolaylıklar sağlamaktadır.

Teknoloji Bağımlılığı Nedir?

Teknoloji bağımlılığı, teknolojiyi kullanmada ve onunla ilişkide kişinin iradesini kaybetmesi, kendini denetleyememesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlaması hâlidir. Teknoloji bağımlısı olan kişide teknoloji kullanımı ve onunla bağlantılı eylemler kişinin hayatının ciddi bir bölümünü kaplar, kişi yapmak zorunda olduğu işleri yapmaz veya durmadan erteler.

Teknoloji Bağımlılığı Çeşitleri

Öyle ki artık birçok il’de ve ilimizde de psikiyatri polikliniklerinde teknoloji ve internet bağımlılığı servisi bulunmaktadır. Günümüzde birçok teknoloji bağımlılığı çeşidi vardır. En çok rastlanan teknoloji bağımlılığı çeşitleri şunlardır.

·        Bilgisayar bağımlılığı

·        Online bağımlılık

·        Siber bağımlılık

·        Patolojik internet kullanımı

·        Aşırı internet kullanımı

·        İnternet bağımlılığı bozukluğu

·        Net bağımlılığı

·        Siberalan bağımlılığı

·        Sorunlu internet kullanımı

·        Teknolojik bağımlılık

·        Kompulsif internet kullanımı

·        İnternet davranış bağımlılığı

Adım Adım Teknoloji Bağımlılığı

Kişi dört aşamada teknoloji bağımlısı olmaktadır. Bu aşamalar:

1) Deneysel Kullanım: Merak

Kişi herhangi bir şekilde bir site, bir oyun, bir uygulama veya benzer bir teknoloji ürününden haberdar olur, onu merak eder ve dener.

2) Sosyal Kullanım: Grupla Olmak

Kişinin belli bir teknolojik ürünü devamlı ve düzenli olarak kullanan bir çevresi vardır, o çevreye girmek veya grup içinde kalmak üzere kendisi de kullanır, grubun gündemine dâhil olur, dışında kalmaktan korkar.

3) Operasyonel Kullanım: Belli Bir Amaç Gütmek

Kişi zevk almak, problemlerden kaçmak, boş zaman doldurmak, can sıkıntısından kurtulmak, insanlardan uzak kalmak gibi bir amaçla bir teknolojik ürünü kullanmaya başlar ve kullanmaya devam eder.

4) Bağımlı Kullanım: Sorunun Ağına Takılıp Kalmak

Kişinin artık kullanmak için herhangi bir sebebe ihtiyacı yoktur, bütün zamanını ve eylemlerini sırf bağlandığı teknoloji ürününe göre belirler ve o ürün için hasreder.

İnternet ve Teknolojinin Zararları Nelerdir.

Düşünce süreçleri bozulabilir. (Düşünme, akıl yürütme, yorum yapma, sonuç çıkarma…)

Genel sağlık düzeyi düşebilir

* Özbakım azalması

* Göz kuruması

* Uyku paterninde bozulma,

* Bası yaraları (basınçtan kaynaklı)

* Diyabet varlığında, yemek yeme ihmalinden dolayı kan şekeri düzensizlikleri

* Sırt ve bel ağrıları

* Karpal tünel sendromu (uyuşma)

* Hareket azlığına bağlı kilo alımı

Beyin Yapısına Etkisi

Çocukların beyinlerindeki temporal dopaminerjik aktivitede artış olabilir.

Sosyal Zararları:

·        Yalnızlaşma, yüz yüze ilişki kurmakta güçlük yaşama gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

·        Öz güven gerilemesi oluşabilir.

·        Kişiler arası duyarlılıklar azalabilir.

·        Çocuk ve gençlerde sosyal gelişim gerileyebilir.

·        Sosyal kaygı düzeyi ve saldırganlık artabilir.

Psikolojik Etkileri

Hiperaktivite bozukluğu gelişebilir. Anksiyete bozukluğu, psikotik bozukluk, depresyon veya distimik bozukluk, duygudurum bozukluğu, madde kullanımı gibi psikiyatrik sorunlar yaşanabilir.

Obsesif, depresif, kaygılı, düşmanca, fobik, paranoid düşünceler artabilir.

Özel Hayata Müdahale

Akıllı telefonlara indirilen birçok uygulama telefondaki bütün bilgileri çekebilmektedir.

TEKNOLOJİ BAĞIMLISININ YOLUNDAKİ DURAKLAR

Tolerans gelişimi: Her geçen gün kullanım artar.

Yoksunluk sendromu yaşanır.

Kontrol çabaları başarısız olur.

Teknolojik aracı yahut ürünü kullanmak bağımlının hayatının merkezine oturur.

Bağımlının hayatı gitgide fakirleşir.

TEKNOLOJİ BAĞIMLISININ YOLUNDAKİ DURAKLAR

·        Bağımlı, yakınlarıyla çatışmalar ve kavgalar yaşar.

·        Teknoloji bağımlısı yapması gereken işleri yapmaz, sorumluluklarını yerine getirmez; işlevsellik bozulur.

·        Zihin kilitlenir.

·        Yalanlar söylenir.

·        Uyku düzeni bozulur.

·        Yemek düzeni bozulur.

Teknoloji Bağımlığının Sebepleri Nelerdir?

·        Kontrolsüz ve ölçüsüz kullanımın ne olduğuna dair bilgi eksikliği,

·        Bağımlılığın sonuçlarını bilmemek veya önemsememek,

·        Merak duygusunu kontrol edememek,

·        Bağımlı arkadaş çevresinin içerisinde bulunmak,

·        Can sıkıntısı ve yapacak daha iyi bir şey bulamamak,

·        Dışlanma korkusuyla arkadaşlarının her istediğini kabul etmek,

·        Problemleri nasıl çözeceğini bilmemek ve sorunları çözmek yerine teknolojiye yönelmek.

Teknoloji Bağımlığının Sebepleri Nelerdir?

·        Dürtüleri kontrol etmekte zorlanmak,

·        Aşırı içekapanıklık,

·        Çevre tarafından beğenilmeme korkusu,

·        Karamsar düşünce yapısı,

·        Hayatta doğru bir hedef bulamamak,

·        Öz güven eksikliği,

·        Hayatı sevmemek,

·        Sosyal ilişki kuramamak,

·        Kendini tanımamak ve gerçek hayatta yapabileceklerini bilmemek,

·        Gerçek dünyada başarılamayan şeyleri sanal dünyada elde etmeye çalışmak

DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE DİJİTAL, MOBİL VE SOSYAL MEDYA KILLANIM İSTATİSTİKLERİ

Binden fazla kurumsal müşteri ve bir milyon kayıtlı kullanıcısı ile dünya genelinde mobil veri ve analiz platformu olan Hootsuite Ekim 2019 Digital Raporunu yayınlandı. Rapora göre Türkiye’nin durumu pek iyi gözükmüyor.  Buna göre dünyada en çok ziyaret edilen beş sitenin sıralaması şu şekilde Google, Youtube, Facebook, Baidu, Wikipedia.

Dünyada en çok kullanılan mobil uygulamaların birinci sırasında whatsapp gelmektedir. whatsapp’ı facebook, facebook messenger, wechat, instagram, tiktok, alipap, QQ, taobao ve baidu takip etmektedir.

En çok kullanılan oyunlar ise şunlardır: Pubg mobile, candy crush saga, honour of kings, game for peace, anipop, pokemon go, clash of clans, subway surfers, clash royale, minecraft pocket edition.

Dikkat çeken diğer istatistikler ise şöyle;

Dünyada en fazla sesli arama yapan 5. ülkeyiz.

37 milyon kullanıcısıyla en çok Facebook kullanan 10. ülkeyiz.

Dünyada en çok instagram kullanan 6. ülkeyiz.

En çok twitter kullanan 6. ülkeyiz.

Snapchat kullanımında dünya 10’suyuz.

Dünyada en çok Linkedin kullanan 15. ülkeyiz.

MAVİ BALİNA TEHLİKESİ: 60 SEVİYELİ ÖLÜM

Mavi balina oyununa da dikkat çeken Bilgiç, şunları paylaştı. TBMM Bilişim Teknoloji Bağımlılığı Araştırma Komisyonu verilerine göre Türkiye’de 150 kişinin intihar etmesinin arkasında yatan neden mavi balina oyudur. Mavi balina oyunu basit bir sohbet sitesi gibi başlayor. Ardından korku filmleri, şiddet içerikli müzikler, okuma parçaları ve kitaplarla oyuncunun bilinçini ele geçiriyor. 60 seviyeli oyunun sonunda kullanıcının intihar etmesi isteniyor. Basir bir yardım ve destek ile bu oyundan kurtulmak mümkündür. Yardım ve destek almaktan çekinmesinler. Oyunu yarım bıraktıklarında başlarına bir şey gelmeyecektir. Oyunu bitirmiş olsalar bile herhangi bir korku yaşamalarına gerek yoktur. Oyunun bütün aşamalarını geçmesine rağmen başına herhangibir şey gelmeyen birçok kişi var. rahat olun oyunu siz bozun. 

NE YAPMALI?

1) Teşhis Koyun: Kendinizi Tanıyın

Günde kaç saat internet kullanıyoruz, Hangi saatlerde internete bağlanıyorsunuz,İnternette geçirdiğiniz sürede ne yapıyorsunuz?

2) Dış Durdurucu Kullanın!

Makul süreyle teknoloji kullanımlarınızın hemen ardına yapılması zorunlu bir iş planlayabilirsiniz.

3) Kendinize Hedefler Koyun!

Teknoloji kullanımınıza makul bir zaman sınırlaması koyabilir ve bu süreyi yavaş yavaş azaltabilirsiniz.

4) Çok Kullandığınız İşlevlerden Uzak Durun!

Sık kullandığınız teknoloji ürününün işlevinden olabildiğince uzaklaşıp alternatiflerine yönelebilir, örneğin e-postayı çok kullanıyorsanız klasik mektuplara başvurabilirsiniz.

5) Hatırlatıcı Kartlar Kullanın!

Teknolojinin bağımlı kullanımının neler kaybettireceğini hatırlatıcı kartları evinizin uygun yerlerine asabilirsiniz.

6) Ölmeden Önce Yapmak İstediklerinizi Listeleyin!

Hep yapmak isteyip yapmaya bir türlü vakit bulamadığınız faaliyetleri teker teker yazıp sırayla yapmaya başlayabilirsiniz.

7) Alışkanlıklarınızla Oynayın!

Alışkın olduğunuz teknoloji kullanma zamanını ve mekânını tam zıt saatlere ve mekânlara kaydırabilirsiniz.

8) Bağımlısı Olduğunuz Teknolojik Cihazı Ailece Kullanın!

Evde birden fazla sayıda olan bağımlılık konusu cihazları azaltıp tek bir cihazı, ortak kullanım alanında evin diğer üyeleriyle paylaşarak kullanabilirsiniz.

9) Spor Yapın!

Spor yapmak vücutta biriken enerjiyi sağlıklı bir şekilde boşaltmayı sağlayacağından bağımlılığın tedavi sürecini kolaylaştırabilecektir.

1O) Yardım ve Destek İsteyin!

Aile üyelerinden ve yakın arkadaşlardan yardım istemek hem sürekli destek mekanizması bulabilmenizi hem de tedavi sürecini devam ettirebilmenizi sağlayacaktır.

11) Düşüncelerinizi Kontrol Edin!

Teknoloji bağımlılığına sebep olan ya da teknoloji bağımlılığını arttıran otomatik düşüncelerinizi ve şartlanmışlıklarınızı gözden geçirebilirsiniz.

12) Sosyal Beceriler Edinin!

Yeni yeni sosyal becerilerin kazanılması teknoloji bağımlılığının tedavisinde oldukça faydalı olabilmektedir.