Ticaret ile ahlakı buluşturan hayat ahilik’ten geçer

Ticaret ile ahlakı buluşturan hayat ahilik'ten geçer

Kahramanmaraş İl Ticaret Müdürü Ahmet Uçar, 14-20 Eylül tarihlerinde kutlanan Ahilik Haftası ile ilgili bir mesaj yayınladı.

18 Eylül 2020 - 03:01

Ahi sözcüğü Arapça “Kardeşim” demektir. Bazı yazarlar Ahi sözcüğünün Türkçede cömert, eli açık, yiğit anlamına gelen “Akı” sözcüğünden geldiğini ileri sürmektedirler. Terim olarak Ahilik Anadolu’da 13.yüzyılda kuruluşu belli kurullarla işlemiş Esnaf ve Sanatkârlar Birliğini ifade etmektedir. Türk-İslam tarihinde önemli bir yeri olan Ahilik; iyi ahlak, doğruluk, kardeşlik, yardımseverlik gibi güzel meziyetleri birleştiren; ticaret ile ahlakı buluşturan bir hayat düsturudur.

Ahilik, temelde Kuran ve Sünnete dayalı sosyal sorumluluğu ön plana alan, yüksek ahlaklı bireyler yetiştirmeyi amaçlayan, Osmanlı Devletinde en ileri aşamayı yakalamış; sosyal, kültürel, iktisadi ve askeri yönleri olan, en önemlisi uygulanarak başarılı olmuş toplumsal bir düzeni oluşturur. Aynı zamanda, ahlak ile sanatın, üretimin ve ticaretin armonize edildiği sosyal bir yapılanma olarak görülebilecek Ahilik sistemi,  13.   yüzyılla birlikte Selçuklu Devleti’nin yıkılışını müteakip Anadolu topraklarında Deri ustası Ahi Evran tarafından kurulan ve yayılmaya başlayan Ahilik teşkilatı zenginle fakir, üretici ile tüketici, emek ile sermaye ve vatandaş ile devlet arasında sağlam ve güvenilir ilişkiler kurmayı amaçlamış ve bunu gerçekleştirirken de bütün faaliyetlerini güzel ahlak ve sosyal adalet sistemi üzerine oturtmaya çalışmıştır.  Ahilik Teşkilatının, bu sistemi oluştururken, dünyada ilk kez ahlaki değerleri kurumsallaştırmayı da başardığı görülmektedir.                     

Ahi teşkilatına mensup olan kişilerin bağlı bulundukları temel ilkeleri belirleyen hareket tarzını ve hükümlerini bildiren kitaba ’Fütuvvetnâme’ adı verilmiştir. Ahiliğin esasları, ahlak kaideleri, nasihatleri gibi hususlar bu kitapta bulunmaktadır.

Ahi Evran’ın Ahilik teşkilatına giren kimseler için verdiği Ahiliğin temel ilkeleri hâline gelen öğütleri şunlardır: Elini açık tut, kapını açık tut, sofranı açık tut, gözünü bağlı tut, dilini bağlı tut ve belini bağlı tut. Ahilik sayesinde Ticaret düzenli ve güvenli bir şekilde işleyişini sürdürmüş olup, önemli devlet adamları ve gelişmiş bir esnaf ve sanatkarlar sınıfı yetişmiştir. Ahilik 13-17. yüzyıllarda zirve yapmış her alanda zemin bulmuş, günümüz belediye teşkilatı kuruluşu ve uygulamalarının temelleri atılmıştır. Ahilik kurullarıyla üretici-tüketici ilişkilerini en iyi şekilde düzenlemeyi amaç edinmiştir”.

Ahilik Osmanlıda standartlara uyma zorunluluğu getirmiş, düşük kaliteli mal ve hizmet üreten esnafa çeşitli cezalar verilmiştir. Bu dönemde günümüzde bile tam uygulanamayan kalite, standart, üretici tüketici ilişkileri çok kesin kurallarla belirlenmiştir.

Ahilik müşteri odaklı bir yaklaşımda bulunarak fiyat, kalite ve standart konularında çok önemli çalışmalar gerçekleştir¬miştir. Ahilik, halka dönük bir kurumdur. Kar ve ekonomik çıkar ikinci planda yer alır. Tüm çalışmalarında insan merkezli bir düşünce vardır. Ahilikte ekonomi ve para bir araçtır, bu aracın amaç haline getirilmesine izin verilmez. İnsanoğlu dünya işleriyle uğraşmalı ama kesinlikle yaratılış gayesini de aklından çıkarmamalıdır”.

Ahilik, belli bir süre, bir iş basamağında kalarak olgunlaştırılan yamak-çırak-kalfa-usta hiyerarşisi kurmayı ve bu basamaklarda baba-evlat ilişkisi gibi öğreticiye candan bağlanmak suretiyle sanatı, sağlam ahlaki ve mesleki temellere oturtmayı amaçlamıştır

Ahilik Teşkilatı günümüz koşullarında bile birçok ülkede gerçekleştirilememiş adaletli, verimli son derece güzel bir sistemi Türk toplumuna kazandırmış bir örgütlenmedir. Anadolu Selçuklu Devletinden bu yana günümüze gelen her anlamda birliğin, beraberliğin, kardeşliğin, iyi ahlakın pekiştirilmesi için oluşturulan teşkilat Ahilik teşkilatıdır. Kardeşlik ve dayanışma ekseninde asırlardan beri bize yol gösteren Ahilik anlayışı, ülkemizin 2023 ve 2053 hedeflerine ilerleyişine de eşlik edecektir. Tarihimizden devraldığımız Ahilik kültürünü ihya etmek ve geleceğimizi bu değerlerle inşa etmek hepimizin sorumluluğudur.

Bu yıl 14-20 Eylül 2020 tarihinde 33. Ahilik Haftasının kutlanması planlanmış ancak Covid-19 salgını nedeniyle haftalık kutlama programı iptal edilmiş sadece 14 Eylül 2020 Pazartesi günü Atatürk Anıtına Çelenk sunma, saygı duruşu, istiklal marşının okunması ve ardından Şehitlik Ziyareti gerçekleştirilmiştir.

Bu vesileyle Ahilik Teşkilatı’nın kurucusu gönül insanı Ahi Evran-ı Veli'yi rahmet ve minnetle yad ederken, Türkiye ekonomisinin temel dinamiklerinden esnaf ve sanatkarlarımız, tüccarlarımız, sanayicilerimiz başta olmak üzere bütün vatandaşlarımızın Ahilik Haftası'nı kutluyor, hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.

Ahmet UÇAR

Ticaret İl Müdürü

YORUMLAR

  • 0 Yorum
Henüz Yorum Eklenmemiştir.İlk yorum yapan siz olun..
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR x