Fransız askerlerinin bizi eğlendir bir kese altın verelim
sözüne karşılık ret cevabı vererek, işgalcileri daha da hırslandıran Abdal
Halil Ağa, dik duruşu ile Maraş’ın kurtuluşunda önemli bir rol model oldu. 1872
yılında doğan ve 1946 yılında yaşamını yitiren Abdal Halil Ağa, 1919 yılında
Maraş’ta başlatılan işgal mücadelesinde işgalcilerin para teklifine karşılık
verdiği sert cevabı ile de şereflerin en büyüğünü sergiledi. Maraş’ın
Kahramanmaraş olmasında büyük bir görev üstlenen Abdal Halil Ağa’nın yaşamını Kahramanmaraş’ta
Bugün Gazetesi, olarak siz değerli okuyucularımız için derledik.
Sizler için derlediğimiz Abdal Halil Ağa’nın hayatının
ayrıntıları:
“Kahramanmaraş’ın 1919 yılında Fransızlar tarafından
işgali sırasında öne çıkan önemli karakterlerden birisidir. Abdal Halil Ağa,
Kahramanmaraş’a Malazgirt sonrası ilk yerleşen Oğuz boylarından birisi olan
Abdallar oymağının 1919 yılındaki ağasıdır. Abdal oymağı Beydillilerle beraber
güney illerine Horasan’dan gelmişlerdir. Şehre gelecek olan Fransız işgal
birliklerini görkemli bir törenle karşılamak isteyen işbirlikçi Ermeniler
işgalden bir gün önce 28 Ekim 1919’da Abdal Halil Ağa’nın yanına giderler. O
dönem Kahramanmaraş’ta mukim Abdallar davul çalarak geçimlerini temin
etmektedirler. Abdal Halil Ağa’dan adamlarını toplayıp, davullarla zurnalarla
Fransız birliklerini karşılaması için para teklif ederler. Abdal Halil Ağa bu
teklif karşısında “Değil bir kese altın, davulumun kasnağını doldursanız ben
din kardeşlerimin bağrına çomağımı vurmam” diyerek reddeder. Bu cevaba
öfkelenen işbirlikçi Ermeniler tehditler savurarak ayrılırlar. Abdal Halil
Ağa’nın verdiği bu cevap tavizsiz duruşu o gün dilden dile yayılır. Abdal Halil
Ağa olayı, işgal döneminde çaresiz günler yaşayan Müslüman Türk milletinin
hislerine tercüman olmuş işgale karşı duruşun sembollerinden birisi haline
gelmiştir. 22 gün süren Maraş harbinden sonra 12 Şubat 1920’de Fransız
birliklerinin şehirden gizlice kaçtığı anlaşılınca, Abdal Halil Ağa ve
davulcuları şehrin dört bir yanında davullar çalarak bu zaferi duyurdular. Daha
sonraki yıllarda da kurtuluş günü yaklaştığında Abdal Halil Ağa aylarca davul
çalarak bu bayramın büyük bir şenlik havasında kutlanmasına katkı sağlamıştır.
Çocukları ve torunları da her yıl davullarıyla Kahramanmaraş’ın kurtuluşunu
duyurmuşlardır.
KARŞILIĞINDA
VERİLENLERİ KABUL ETMEDİ
Cumhuriyet kurulduktan sonra kendisine ev, arazi verilmek
istenmiş fakat Abdal Halil Ağa bunları kabul etmemiştir. Soyadı kanunuyla “Davulcubaşı”
soyadını almıştır. Çocuklarından bazıları daha sonra soyadlarını “Deniz” olarak
değiştirdi.
YORUMLAR