Selçuklu Sempozyumunda Maraş Mevlevihanesi

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesince 17-19 Kasımda Kahramanmaraş’ta çok önemli bir sempozyum gerçekleştirildi: “Uluslar arası Selçuklu Döneminde Maraş Sempozyumu” 

 Sempozyuma Türkiye genelindeki üniversitelerin yanı sıra, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Sırbistan ve Borsa Hersek’ten, yüze yakın akademisyen katılarak bildirilerini sundular.

Kahramanmaraş’ın tarihi ile ilgili, tertiplenen bu tip sempozyumları çok önemsiyoruz. Bilindiği üzere şehrimizde geçtiğimiz yıllarda da çok önemli sempozyumlar yapıldı.

BÜYÜKŞEHRİMİZİN SEMPOZYUMLAR SERİSİ DEVAM EDİYOR

Bilindiği üzere Büyükşehir Belediyemizce geçtiğimiz yıllarda; Uluslar arası olmak üzere, Cumhuriyet Döneminde Maraş, Osmanlı Döneminde Maraş, Dulkadir Beyliği Dönemi ve son olarak ta bu defa Selçuklu döneminde Maraş Sempozyumu gerçekleştirildi. Bu tarihi kronolojik sıraya göre bu sempozyumların devam etmesini umuyoruz. Demek ki bir sonraki sempozyumumuz konusu “Uluslar arası Ortaçağ Döneminde Maraş Sempozyumu” olmalı diye düşünüyoruz.

“MARAŞ MEVLEVİHANESİ VE MEVLEVİ MÜZİĞİ” TEBLİĞİ SUNULDU

Uluslar arası Selçuklu Döneminde Maraş Sempozyumu’na katılan akademisyenlerimizce, Selçuklu Döneminde Maraş’a dair, birbirinden değerli tebliğler sunuldu.

Bu tebliğlerden birisi, Ömer Halisdemir (Niğde ) Üniversitesi’nden; Türk Musıkisi Devlet Konservatuvarı Öğretim üyesi, müzikolog ve tarih bilimci  Doç.Dr. Feyzan Göher Vural’ın: sunduğu “Maraş Mevlevihanesi ve Mevlevi Müziği” isimli bildirisiydi.

Bildirisinde, Maraş Mevlevihanesi üzerine ve Mevlevi Müziği hakkında çok kıymetli bilgiler aktardılar. Tebliğinde, Maraş Mevlevihanesi üzerine, benim yaptığım araştırmalardan da söz edip, kaynak göstermesi, ayrıca bizi mutlu etti.

MARAŞ MEVLEVİHANESİ ALAÜDDEVLE BEY VAKFİYESİDİR

Bilindiği üzere Maraş Mevlevihanesi, Dulkadirli Devleti hükümdarı Alaüddevle Bozkurt Bey vakfiyesidir. Kapalı çarşı ile birlikte 1510 yılında inşa edilmiş. 1 Şubat 1920 de Fransız işgalcilerle yakılmıştır.  Kapalı çarşı kompleksi içerisinde, şimdiki Saatçılar Garajı olarak bilinen yerdedir. Ne yazık ki daha sonraki yıllarda amacı dışında kullanılmış, vakıflarca satılmış, bir dönem köy garajı olarak kullanılmış. Şimdi ise geriye sadece mütevazı bir dergâh türbesi kalmıştır.    

Doç.Dr. Feyzan Göher Vural, söz konusu tebliğinde: “Selçuklular döneminde, Mevlana Celaleddin-i Rumî ile Anadolu’da vücut bulan Mevlevilik, Osmanlı döneminde de oldukça artmıştır. Bunlardan birisi olan Maraş Mevlevihanesi, günümüze gelememiş olmakla birlikte, bulunduğu yer ve tarihine ilişkin önemli bilgiler mevcuttur”  

MEVLEVİHANE, AÇIK ARTIRMAYLA 715 LİRAYA SATILMIŞ

Doç.Dr. Feyzan Göher Vural, bildirisinin devamında: Maraş Mevlevihanesinin son şeyhi Mehmet Selim Dede’nin ( 1854-1925)  vazifesinde gösterdiği başarıdan dolayı 24 Ekim 1905 tarihinde Osmanlı nişanı ihsan edilmesinden, Sultan Abdulhamit Han’ın dergahın yenilenmesi için, Hazine-i Hassa’dan yaptığı 150 lira yardımdan, Vatan savunması için Mevlevi Alaylarına katılan Maraşlı dervişlerden, 1920 yılında Fransızların dergahı yakmalarından, 1941 yılında bakanlar kurulu kararı ile vakıf dergahın 715 Liraya satılmasını anlatmıştır. Mevlevihanenin yeniden inşasına yönelik öneriler kısmında bizim araştırmalarımıza da değinerek tebliğini sunmuştur. 

MARAŞ MEVLEVİHANESİ YENİDEN İNŞA EDİLMELİ

Tebliğin son bölümünde: “Görüşlerimiz, Selçuklu’da Maraş yerine Kahramanmaraş’a Selçuklu’yu taşımak gibi bir içeriğe sahip olacaktır.” Diyerek Mevlevihane ile ilgili önerilerini ise şu şekilde sıralamıştır:

“Mevlevihanenin eski yerine yeni bir Kahramanmaraş Mevlevihanesi inşası imkân dâhilinde gözükmektedir. Bununla birlikte binanın yeniden inşasına yönelik Nazif Öztürk ve Ali Avgın’ın önerilerine ilaveten, bizim önerimiz Kahramanmaraş’ta Mevlana musıki ve sema topluğunun kurulmasına yönelik olacaktır.”

KAHRAMANMARAŞ’TA TASAVVUF MUSIKİSİ ÜST DÜZEYDE

Tebliğin sonuç bölümünde, Mevlevihane ile birlikte Maraş’ta Mevlevi musıkisinin Kültür Bakanlığının, yerel yönetimlerin desteği ile geliştirilmesi önerilmektedir.

Bilindiği üzere Kahramanmaraş’ta  Mûsıkî Cemiyetinin yanı sıra 1995 yılında kurulan “Kahramanmaraş Hz.Mevlana Kültürü; Tasavvuf Musikisi ve Folklorünü Araştırma ve Yaşatma Derneği” mevcuttur. Burada Tasavvuf musıkisi eğitimi ile Maraşlı semazenler yetiştirilmektedir.

MEVLEVİHANE TURİZMİMİZE KATKI VERİR

Maraş Mevlevihanesi 1920 yılında yandıktan yüz yıl sonra, Türk Muziğinin üst sınırı olan Mevlevi Ayin-i Şerifini, Muhterem  Ömer Tuğrul İnançer önderliğinde bu şehirde Maraşlılarca icra edilmiştir. Bu da gösteriyor ki Tasavvuf Musukisi ve eğitimi açısından Kahramanmaraş Anadolu’da hatırı sayılı iller arsındadır.

Dulkadirli vakfiyesi olan Maraş Mevlevihanesinin yeniden inşa edilmesi, bir tarafta meydan-ı şerifinde semazenler dönerken; diğer tarafta neyzenler, hattatlar, tezhipçiler, ebrucuların eserlerini icra etmeleri elbette ki Turizmimize de artı katkı sağlayacaktır.

Selam ve sevgilerle.